34 550 X Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2017

Nr. 106 BRIEF VAN DE MINISTER VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 juli 2017

Zoals toegezegd tijdens het WGO Jaarverslag 2016 van 14 juni jl. informeer ik u hierbij nader over de verplichtingenmutaties zoals genoemd in mijn brief over de mutaties na Najaarsnota 2016 (Kamerstuk 34 550 X, nr. 78) en in de Slotwet 2016 (Kamerstuk 34 725 X, nr. 4), waaronder de mutatie in het kader van het Defensie Bewaking- en Beveiligingssysteem (DBBS).

Gedurende het uitvoeringsjaar worden de geraamde uitgaven en verplichtingen uit de begroting bijgesteld. Dit gebeurt bij de suppletoire begrotingen die bij voorjaarsnota en najaarsnota aan de Kamer worden aangeboden. De Slotwet wordt gelijktijdig met het jaarverslag aangeboden. Deze bevat in principe alleen technische correcties. Het kan zijn dat zich tussen het aanbieden van de tweede suppletoire begroting en de Slotwet toch beleidsmatige mutaties voordoen. Zeker bij een uitvoeringsdepartement als Defensie vinden er rondom de jaarovergang nog verschuivingen plaats. Als dat het geval is, dan worden deze, zowel voor de verplichtingen als voor de uitgaven, voorafgaand aan de Slotwet in een brief aan uw Kamer gemeld.

De Minister van Defensie, J.A. Hennis-Plasschaert

Toelichting per verplichtingenmutatie

De totale verplichtingenmutatie na de Najaarsnota 2016 bedroeg € 689,2 miljoen. Overeenkomstig de Rijksbegrotingsvoorschriften is de Kamer over deze mutaties geïnformeerd met de brief over de mutaties na Najaarsnota 2016 (Kamerstuk 34 550 X, nr. 78) en in de Slotwet 2016 (Kamerstuk 34 725 X, nr. 4).

Verplichtingenmutaties na de Najaarsnota 2016	Bedrag (x mln. euro)
1. Defensie Bewaking- en Beveiligingssystemen (investeringsdeel)	+ 173,0
2. Defensie Bewaking- en Beveiligingssystemen (exploitatiedeel)	+ 172,0
3. Specifieke wapensysteemgebonden opleidingen	+ 119,5
4. Verbetering MK48-torpedo’s	+ 75,0
5. Vervanging dienstpersonenauto’s	+ 64,0
6. Huurcontracten en onderhoudscontracten dienstvervoer	+ 59,3
7. Patriot Verlenging Levensduur	+ 57,0
8. Nieuwbouw/renovatie NCIA	+ 41,6
9. Reservering valutaschommelingen	– 40,0
10. Raamovereenkomst kadaster voor geografische producten	+ 26,8
11. Energiebesparende maatregelen	+ 26,4
12. Foreign Military Sales operationele zaken	+ 21,0
13. Nieuwbouw op Trip van Zoutlandkazerne Breda	+ 15,6
14. Materiële exploitatie / instandhouding van wapensystemen	-15,6
15. Bijdrage NAVO	– 15,0
16. Overige bijstellingen € <10 miljoen	– 91,4
Totale mutatie Slotwet 2016	+ 689,2

1. Defensie Bewaking- en Beveiligingssystemen (investeringsdeel)

Het nieuwe Defensie Bewakings- en Beveiligingssysteem vervangt ruim 45 verschillende bestaande systemen. Onder het nieuwe bewakingssysteem valt elektronische toegang, indringerdetectie en meldkamersystemen. Dit project bestaat uit een investeringsdeel dat wordt verantwoord op artikel 6 «Investeringen krijgsmacht» en een exploitatiedeel dat wordt verantwoord op artikel 8 »Ondersteuning krijgsmacht door het Commando DienstenCentra» (zie punt 2).

Het project loopt van 2016 tot 2021. In eerste instantie werd ervan uitgegaan dat de bijbehorende verplichting gefaseerd over de jaren zou worden aangegaan. Op 19 april 2016 is het contract met de marktpartij gesloten. Overeenkomstig het contract is in april 2016 de verplichting voor het gehele project aangegaan. Deze mutatie is per abuis niet meegenomen in de tweede suppletoire begroting. Met de brief over de mutaties na Najaarsnota 2016 is de Kamer hier alsnog over geïnformeerd (Kamerstuk 34 550 X, nr. 78).

2. Defensie Bewaking- en Beveiligingssystemen (exploitatiedeel)

Deze mutatie betreft het exploitatiedeel van het contract (zie punt 1).

Deze mutatie is per abuis niet meegenomen in de tweede suppletoire begroting 2016 en de brief over de mutaties na Najaarsnota 2016 (Kamerstuk 34 550 X, nr. 78). In het Jaarverslag en de Slotwet 2016 (Kamerstuk 34 725 X, nr. 1 en nr. 4) is de Kamer hier alsnog over geïnformeerd.

3. Specifieke wapensysteemgebonden opleidingen

Sinds 1996 traint Defensie op Fort Hood in de Verenigde Staten. In december 2016 is er een meerjarige overeenkomst gesloten met de Amerikaanse overheid voor het verzorgen van de opleiding en training van Luchtmacht-militairen met helikopters van het type Chinook en Apache samen met de Luchtmobiele Brigade. Defensie maakt sinds 2017 gebruik van dit contract.

4. Verbetering MK48-torpedo’s

De huidige MK48-torpedo heeft beperkte mogelijkheden om kleine doelen in ondiep water te bestrijden. Daarnaast worden reserveonderdelen voor de huidige modificatie (mod 4) schaars. Om die reden wordt de MK48 tussen 2011 en 2023 aangepast. Zowel het budget als de looptijd van het project zijn gewijzigd als gevolg van het sluiten van een contract voor de modificatie van een tweede serie torpedo’s. De verplichtingenmutatie volgt uit dit contract.

5. Vervanging dienstpersonenauto’s

Uit doelmatigheidsoverwegingen is besloten om voor de dienstpersonenauto’s van Defensie een kortere vervangingscyclus van twee jaar te hanteren. Hierdoor worden oplopende exploitatie-uitgaven vanwege de ouderdom van de voertuigen vermeden. De dienstpersonenauto’s zijn eind 2016 versneld vervangen. Dit heeft geleid tot een verhoging van de verplichting.

6. Huurcontracten en onderhoudscontracten dienstvervoer

Ten behoeve van dienstvervoer zijn na de tweede suppletoire begroting nog diverse huurcontracten en onderhoudscontracten gesloten, waardoor de verplichtingen zijn gestegen.

7. Patriot Verlenging Levensduur

Defensie heeft het Patriot-systeem sinds 1987. Defensie is een project gestart voor de vernieuwing en instandhouding van componenten van de Patriot en de aan het wapen verbonden apparatuur. Hierdoor zal het Patriot-systeem tenminste tot 2040 operationeel kunnen worden ingezet.

Het project loopt van 2017 tot en met 2021. De verwachting was dat begin 2017 een bedrag van € 57 miljoen zou worden verplicht. Deze verplichting is, onder het Foreign Military Sales (FMS)-regime, een paar maanden eerder aangegaan mede doordat het offertetraject sneller verliep dan verwacht. Hierdoor is er al in 2016 een verplichting voor dit project aangegaan.

8. Nieuwbouw/renovatie NCIA

Eind 2016 heeft het Rijksvastgoedbedrijf de nieuwbouw en renovatie van het NATO Communications and Information Agency (NCIA) in Den Haag aanbesteed. In de gunningsbevestiging is één betalingstermijn in 2016 vastgelegd. De bijbehorende verplichting was oorspronkelijk geraamd in 2017. Met deze mutaties wordt dit aangepast.

9. Reservering valutaschommelingen

De reservering van € 40,0 miljoen voor valutaschommelingen is in 2016 niet aangewend en derhalve ook niet verplicht.

10. Raamovereenkomst kadaster voor geografische producten

Met het kadaster is in december 2016 een vijfjarige raamovereenkomst gesloten voor het leveren van landkaarten.

11. Energiebesparende maatregelen

Overeenkomstig het Defensie Energie- en Milieubeleid werkt Defensie met het project «Energiebesparende Maatregelen» aan de energiebesparing van het vastgoed. Als gevolg van het opheffen van de Defensie Vastgoed Dienst (DVD) en de overgang naar het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) moet Defensie de bijbehorende overeenkomst zelf als verplichting aan het RVB vastleggen. Deze verplichtingenmutatie maakte dat mogelijk.

12. Foreign military sales operationele zaken

Voor de trainingsprogramma’s voor de opleiding en training van de Luchtmobiele Brigade met de Chinooks en de Apaches op Fort Hood in de Verenigde Staten is een Foreign Military Sales-overeenkomst aangegaan met de Amerikaanse overheid. Deze verplichtingenmutatie maakte dat mogelijk.

13. Nieuwbouw op Trip van Zoutlandkazerne

Met de nieuwbouw op de Trip van Zoutlandkazerne wordt de legeringscapaciteit in Breda vergroot. Als gevolg van de overgang van de Defensie Vastgoed Dienst (DVD) naar het Rijksvastgoedbedrijf (RVB) moet Defensie de bijbehorende overeenkomst zelf als verplichting aan het RVB vastleggen. Deze verplichtingenmutatie maakte dat mogelijk.

14. Materiële exploitatie/instandhouding wapensystemen

Deze mutatie wordt met name veroorzaakt doordat de verplichting, horende bij de overeenkomst met de Rijksrederij voor het uitvoeren van kustwachttaken, al in november 2015 is aangegaan. Deze verplichting was oorspronkelijk geraamd in 2016. Met deze mutatie is de verplichtingenstand hierop aangepast.

15. Bijdrage NAVO

Nederland draagt bij aan de Navo. Een verplichting die oorspronkelijk in 2016 geraamd was, is echter al in december 2015 aangegaan. De jaarlijkse bijdrage aan de NAVO is niet gewijzigd. Met deze mutatie is de verplichtingenstand hierop aangepast.

16. Overige mutaties € < 10 miljoen

Defensie is verschillende verplichtingen aangegaan, kleiner dan tien miljoen euro. De voornaamste verplichtingen zijn voor de instandhouding van het infanteriegevechtsvoertuigen en bijbehorende automatische vuurwapens (€ + 6,5 miljoen), operationele catering (€ + 5,0 miljoen), het project Vervanging deelsystemen TITAAN (€ + 4,4 miljoen), de aanschaf van mortieren (€ + 4,1 miljoen) en de verwerving van handvuurwapens voor de Koninklijke Marechaussee (€ + 3 miljoen).