34 352 Uitvoering en evaluatie Participatiewet

Nr. 78 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 januari 2018

Met de brief van 14 oktober 2016 over diverse onderwerpen Participatiewet (Kamerstuk 34 352, nr. 40) is uw Kamer geïnformeerd over de uitkomsten van het overleg met uitvoeringsorganisatie UWV en belangenorganisaties voor visueel gehandicapten over knelpunten bij de verstrekking van werkplekaanpassingen. Er is geconstateerd dat bij alle betrokken partijen sterke behoefte bestaat om het proces transparanter te maken en de doorlooptijden waar mogelijk te verkorten.

In deze brief geef ik toelichting op de bevindingen van het onderzoek naar verbetermogelijkheden bij de verstrekking van werkvoorzieningen door UWV. Hierbij ga ik nader in op de reeds genomen maatregelen tot 1) het verkorten van de doorlooptijd van aanvraag tot realisatie met 3 weken; 2) het vergroten van de transparantie door twee extra contactmomenten; en 3) het instellen van een werkgroep die in overleg met het veld verdere verbeteringen in kaart brengt en in uitvoering neemt.

De ambitie van dit kabinet is om mensen met een arbeidsbeperking meer perspectief op werk te bieden. Voorzieningen om de werkplek passend te maken, spelen een belangrijke rol in het aangaan van deze uitdaging. Een toename van de participatie is zowel in het belang van de werkgever die behoefte heeft aan goed personeel, als van de mensen met een arbeidsbeperking die gebaat zijn bij een baan. Elke werknemer en werkgever kan bij de gemeenten en/of het UWV een werkvoorziening aanvragen voor ondersteuning bij het werken met een beperking.

Verbetermaatregelen UWV

Het onderwerp werkplekaanpassingen is aan de orde gesteld door belangenorganisaties van visueel gehandicapten. Zij hebben in het bijzonder belang bij voorzieningen zoals een loep, spraaksoftware en/of fysieke indeling van de werkplek. Verbeteringen op het terrein van werkplekaanpassingen zijn echter ook relevant voor andere doelgroepen. De verbreding van de focus is de reden voor het moment waarop uw Kamer kon worden geïnformeerd over concrete verbetermaatregelen.

1) Doelstelling versnellen doorlooptijd

In voorgaande Kamerbrief is voorgesorteerd op het verkorten van de doorlooptijd door middel van middel van voorfinanciering. Het blijkt echter dat de voordelen niet tegen de nadelen opwegen. Het risico bestaat namelijk dat de klant een voorziening aanschaft waarop na doorlopen van de procedures geen recht blijkt te bestaan. In dat geval kan geen terugbetaling door UWV plaatsvinden. Ook is het mogelijk dat de klant recht had op een betere voorziening dan waarvoor bij de voorfinanciering is gekozen. Andere maatregelen kunnen gerichter en effectiever zijn.

Door alle processen tussen UWV, klant, werkgever en leveranciers nog eens onder de loep te nemen is het gelukt een efficiëncyslag te maken. De samenwerking tussen de partijen is geoptimaliseerd sinds deze zomer, waardoor gebruikers een kortere doorlooptijd ervaren tot wel drie weken. Ik ben blij met dit resultaat.

2) Doelstelling transparantie

Naast een kortere doorlooptijd draagt ook een transparante procedure bij aan een succesvolle match op de arbeidsmarkt. Het UWV heeft naar mogelijkheden gezocht om de klantcommunicatie te verbeteren.

In de oude situatie was het contact met de klant beperkt tot twee momenten. De klant ontving een bericht na een positieve beoordeling van de aanvraag, en de klant ontving uiteindelijk de betreffende voorziening.

Het UWV heeft in overleg met belangenorganisaties de klantcommunicatie uitgebreid met twee extra contactmomenten tot vier in totaal. De klant krijgt een extra bericht op het moment dat het centraal bestelkantoor de opdracht ontvangt om offertes op te vragen. De klant wordt hiermee geïnformeerd over het opvragen van offertes bij leveranciers en de termijn waarbinnen de offertes ontvangen zullen worden. De klant krijgt een tweede extra bericht als UWV de opdracht tot levering verstrekt aan de leverancier. Hiermee wordt de klant geïnformeerd over de keuze van de leverancier, de verstrekking van de opdracht tot levering, de leveringsvoorwaarden, en de contactpersoon bij UWV in geval van vertraging. Het UWV heeft per 1 november jl. deze verbeteringen kunnen doorvoeren voor alle voorzieningen waarbij een leveranciersbestelling aan de orde is en de centrale inkoop van UWV betrokken is. Dit heeft concreet betrekking op taxivervoer, computervoorzieningen, orthopedisch schoeisel, school- en werkmeubilair, meeneembare voorzieningen en open- en gesloten vervoer.

3) Verbetertraject toekomst

Het afgelopen jaar heeft UWV benut om in samenspraak met klanten, medewerkers, werkgevers, leveranciers, expertisecentra en overige betrokkenen in kaart te brengen welke verbeteringen er op termijn nog meer mogelijk zijn. Een eerste stap is gezet met de inrichting van een speciaal team dat als taak heeft verdere verbeteringen in het voorzieningenproces te realiseren. Het UWV werkt aan de planning en prioritering van het verbetertraject ten behoeve van een gefaseerde implementatie tussen nu en eind 2019.

Gemeenten

Bovenstaande verbetermaatregelen hebben betrekking op de uitvoering van werknemersregelingen door het UWV. Wat betreft de mensen met een visuele handicap die voor een werkvoorziening zijn aangewezen op de gemeente, merk ik het volgende op. In de brief van 4 juli 2016 (Kamerstuk 34 352, nr. 20) heeft mijn voorganger u gemeld dat Stichting Bartiméus in samenwerking met SBCM (A&O-fonds van de Sw-sector) een plan heeft ontwikkeld om de op mensen met een visuele beperking toegespitste werkwijze overdraagbaar te maken voor gebruik door gemeenten. Het gaat hierbij om toeleiding naar arbeid, waarbij inzichtelijk wordt gemaakt welke specialistische ondersteuning daarbij nodig is. Deze pilot is inmiddels gestart in drie arbeidsmarktregio’s: Amsterdam, Noord-Oost Brabant en Stedendriehoek/Noord-Veluwe. In de eerste fase van het project is geïnvesteerd in de benodigde regionale netwerken (gemeenten, UWV, regionale werkbedrijven, werkgeversservicepunten, scholen). Daarnaast zijn veel inspanningen verricht voor het vinden van kandidaten voor de arbeidstoeleiding; hierbij gaat het om de doelgroep jongeren (18–27).

Gebleken is dat het tot nu toe lastig is voldoende kandidaten te vinden. Dit komt enerzijds door de kleine aantallen jongeren, en anderzijds omdat veel jongeren met een visuele beperking onvoldoende in beeld zijn bij gemeenten. Daarom wordt nu ingezet op vergroting van het aantal regio’s bij de pilot en op extra communicatie gericht op zowel de doelgroep zelf als op de gemeenten en scholen in de regio’s. In de loop van 2018 wordt de voortgang van de inzet van voorzieningen en de plaatsing van de kandidaten verder gevolgd. Een eindrapportage is voorzien voor eind 2018. Divosa heeft aangegeven graag bereid te zijn om een rol te spelen bij de verspreiding van kennis en ervaring vanuit de pilot naar gemeenten.

De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, T. van Ark