34 352 Uitvoering en evaluatie Participatiewet

29 544 Arbeidsmarktbeleid

Nr. 280 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID EN VOOR ARMOEDEBELEID, PARTICIPATIE EN PENSIOENEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 april 2023

Bedrijven kunnen bij een werkgeversservicepunt, een samenwerking tussen UWV en gemeenten, terecht met vragen over de arbeidsmarkt en voor ondersteuning bij het in dienst nemen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De Nederlandse Arbeidsinspectie heeft onderzocht of de werkgeversservicepunten werken zoals ze bedoeld zijn. Hierbij sturen wij u het rapport «Kansen op de arbeidsmarkt: de regionale werkgeversservicepunten aan zet» van de Nederlandse Arbeidsinspectie. De onderzoeksresultaten uit dit rapport zijn ook gebruikt bij het opstellen van de Spiegel Bestaanszekerheid 2022. Uw Kamer heeft die rapportage op 16 februari jl. ontvangen.¹ In dit rapport is niet de bestaanszekerheid, maar de doeltreffendheid van de werkgeverdienstverlening het zwaartepunt. De lessen uit het bijgaande onderzoek betrekken we bij de hervorming van de arbeidsmarktdienstverlening.

Op 7 september 2018² kondigde toenmalig Staatssecretaris van SZW Van Ark een Breed Offensief aan. Het betrof een brede agenda met als doel meer mensen met een arbeidsbeperking aan het werk helpen. Eén van de maatregelen die in dat kader is getroffen, is de wijziging van het Besluit en de regeling SUWI 2021 per 1 januari 2021.³ Met de aanpassing van de SUWI-regelgeving werd beoogd de werkgeversdienstverlening in de arbeidsmarktregio’s te verbeteren. Daarmee is ingezet op versterking van de samenwerking van UWV en gemeenten bij de gezamenlijke vormgeving van de regionale werkgeversdienstverlening in de werkgeversservicepunten. De Arbeidsinspectie heeft de beoogde verbetering gemonitord. Toenmalig Minister Koolmees heeft toegezegd de monitor met beleidsreactie aan te bieden aan uw Kamer.⁴ Met deze brief komen wij tegemoet aan die toezegging.

De Arbeidsinspectie heeft voor dit rapport de uitvoeringpartners in de 35 arbeidsmarktregio’s bevraagd. Ook zijn werkgevers benaderd met de vraag hoe zij de dienstverlening hebben ervaren. Het rapport geeft aan dat in hoge mate wordt voldaan aan de wettelijke vereisten voor samenwerking. Tegelijkertijd noemt de Arbeidsinspectie drie aanknopingspunten voor verdere verbetering van de werkgeversdienstverlening.

Allereerst wordt de regionale samenwerking tussen UWV en gemeenten beschreven. Samenwerking is een voorwaarde voor doeltreffende dienstverlening. De aard en intensiteit van de dienstverlening kent grote verschillen tussen de arbeidsmarktregio’s. Het verstrekken van Rijksbrede ontschotte financiering zoals bij de Regionale Mobiliteitsteams (RMT’s), is een stimulans gebleken voor de regionale samenwerking. Naast de intensivering van de samenwerking constateert de Arbeidsinspectie ook dat in veel regio’s aanvullend sub-regionaal of lokaal werkgeverdienstverlening wordt aangeboden, los van de regionale werkgeversservicepunten. Het tweede punt betreft het belang van een goede wisselwerking tussen de werkgevers- en de werkzoekendendienstverlening. In sommige regio’s kan dit beter. Enerzijds is sprake van een gebrek aan «korte lijnen» door gescheiden werkactiviteiten. Anderzijds kennen de informatiesystemen beperkingen waardoor inzicht in mogelijke matches achterblijft. Tenslotte constateert de Arbeidsinspectie dat het bereik van de werkgeversservicepunten onder werkgevers beter kan. De vraag naar kennis en uitleg omtrent matching en inzetbaarheid van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt blijft onder werkgevers onverminderd hoog. In die zin sluit de behoefte van werkgevers aan bij de diensten die de werkgeversservicepunten bieden. De Arbeidsinspectie ziet meer inzet op acquisitie als kans voor een groter bereik onder werkgevers.

Met de hervorming van de arbeidsmarktdienstverlening⁵ zetten we in op een arbeidsmarktregio waarin niemand verdwaalt en iedereen tijdig toegang krijgt tot passende ondersteuning. De ambitie is een nieuwe structuur te vormen voor regionale samenwerking met een no-wrong-door principe. Dit vergroot het bereik van de regionale dienstverlening. Werkgevers en werkzoekenden kunnen straks bij alle loketten van UWV en gemeenten terecht voor arbeidsmarkt gerelateerde vragen. «Achter de voordeur» bundelen UWV en gemeenten de werkzoekende- en werkgeversdienstverlening. De «lange lijnen» tussen de professionals die zich richten op werkgevers en werkzoekenden worden daardoor kort. Digitaal is hiermee al een begin gemaakt door de registratiesystemen beter te koppelen. Met het programma Verbetering Uitwisseling Matchingsgegevens (VUM) krijgen werkgevers en dienstverleners makkelijkere en bredere toegang tot matchingsgegevens. Het programma heeft een gegevensstandaard en een technische voorziening opgeleverd en wordt nu getest in pilots conform het advies van het Adviescollege ICT-toetsing. Voor meer informatie over de actuele ontwikkelingen verwijzen wij u naar de Stand van de uitvoering sociale zekerheid december 2022.⁶

Tot slot nemen wij de aanbevelingen met betrekking tot het belang van de bekendheid met de dienstverlening en het bereik over. In het eindrapport «Evaluatie van de leerwerkloketten» van afgelopen jaar constateerde de onderzoekers ook dat bekendheid met de dienstverlening in de arbeidsmarktregio beter kan.⁷ Herkenbaarheid, vindbaarheid en bereikbaarheid van de dienstverlening aan werkgevers was al onderdeel van de campagne «Werkgevers Anno Nu», maar is ook in de verdere ontwikkeling van het beleid rondom de arbeidsmarktinfrastructuur van belang. Momenteel is iets minder dan één op de vijf van alle werkgevers die bevraagd zijn bekend met het regionale werkgeversservicepunt. Het bereik van alle vormen van de werkgeversdienstverlening is aanzienlijk hoger onder werkgevers die aangeven vragen te hebben over de inzetbaarheid van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, ziekte, zwangerschapsverlof en (dreigende) uitval. Dat loopt op tot ruim drie kwart van die groep werkgevers.

Naar verhouding zijn vooral grotere werkgevers en werkgevers in de maakindustrie en bouwsector bekend met de werkgeversservicepunten. Werkgevers die mogelijkheden zien voor het plaatsen van werkzoekenden met een afstand tot de arbeidsmarkt en vaker personeel in dienst hebben dat bekend is met de werkgeversservicepunten. De werkgeversservicepunten bereiken in die zin werkgevers waar de grootste kans op een match bestaat. Ook beoordelen de werkgevers het contact als positief vanwege de toegankelijkheid en benaderbaarheid van de dienstverlening. De jaarlijkse werkgeverstevredenheids-monitor van 2022 bevestigt dit beeld. Met de hervorming van de arbeidsmarktdienstverlening verwachten wij de werkgeversdienstverlening een verdere impuls te geven. De regionale werkgeversdienstverlening zal herkenbaarder worden vanwege de bundeling van de publieke arbeidsmarktdienstverlening in één loket en effectiever vanwege de betere koppeling met de werkzoekendendienstverlening.

Dat neemt niet weg dat ook naar de toekomst toe de kansen voor een groter bereik onder werkgevers zoveel mogelijk verzilverd moeten worden. De noodzaak voor goede werkgeversdienstverlening als ondersteuning om meer mensen aan het werk te krijgen (en houden), vooral als de afstand tot de arbeidsmarkt groter is, zien wij met dit rapport bevestigd. Met de aanhoudende arbeidsmarktkrapte is de publieke dienstverlening aan werkgevers onontbeerlijk bij het adresseren van de krapte. Wij zijn de Arbeidsinspectie daarom zeer erkentelijk voor dit rapport. Het levert waardevolle inzichten die meegenomen kunnen worden in de beleidsontwikkeling om de dienstverlening verder te verbeteren.

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, C.E.G. van Gennip

De Minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen, C.J. Schouten

---

1 Kamerstuk 36 200 XV, nr. 89.

2 Kamerstuk 34 352, nr. 115.

3 Stb. 2020, nr. 228; Stcrt. 2020, nr. 52452.

4 Kamerstuk 34 352, nr. 210.

5 Kamerstuk 33 566, nr. 108.

6 Kamerstuk 26 448, nr. 693.

7 Kamerstukken 30 012 en 26 448, nr. 145.