34 325 Voorstel van wet van het lid Karabulut tot wijziging van de Participatiewet en enkele andere wetten in verband met de invoering van een verdringingstoets (Wet verdringingstoets)

I BRIEF VAN HET TWEEDE KAMERLID KARABULUT

Aan de leden van de vaste commissie voor Sociale Zaken en Werkgelegenheid

Den Haag, 17 december 2020

Graag wil ik u bij deze op de hoogte brengen van de ontwikkelingen in samenhang met mijn aanhangige initiatiefwetsvoorstel «verdringingstoets» (nummer 34325). Naar aanleiding van kritiek uit uw Kamer en uw wens tot aanvullend onderzoek, heb ik u indertijd verzocht de behandeling aan te houden. Dit heeft mij en andere betrokken partijen in de gelegenheid gesteld om aanvullend onderzoek te doen. Een aanzienlijke uitdaging hierbij was dat er centraal geen statistische informatie over het onderwerp wordt verzameld.

De FNV heeft recent het rapport «Verdringing door re-integratie trajecten en «vrijwilligers’werk» gepubliceerd. Dit heb ik als bijlage bij deze brief toegevoegd. Het onderzoek concludeert dat een veel voorkomende vorm van verdringing plaatsvindt in de (voormalige) Sociale Werkbedrijven door uitkeringsgerechtigden die daar vanuit de Participatiewet zonder loon, arbeid moeten verrichten. In 2019 werken bij de voormalige SW-bedrijven bijna 17.000 uitkeringsgerechtigden langer dan 3 maanden met slechts behoud van uitkering. Een verdubbeling ten opzichte van 2015.

Ook werpt het onderzoek licht op verdringing in de zorgsector. In de zorgsector zijn door de bezuiniging van het vorige kabinet veel mensen hun betaalde baan in de zorg kwijtgeraakt. De schatting is ongeveer 60.000 mensen. Het betreft verzorgend personeel in verzorgingshuizen (helpenden, gastvrouwen, voedingsassistenten) en huishoudelijke hulpen vanuit de WMO. De FNV constateert dat dit werk nu voor een belangrijk deel wordt gedaan door vrijwilligers en als tegenprestatie vanuit de bijstand (bijvoorbeeld gastvrouwen en voedingsassistenten). De onderzoeksuitkomsten lijken mij zeer relevant voor de wet verdringingstoets en dragen mijns inziens bij aan de onderbouwing waar een aantal leden naar op zoek was.

Naast het betreffende FNV onderzoek heb ik zelf een aantal lokale afdelingen van de SP aangemoedigd om Raadsvragen te stellen over het onderwerp, teneinde meer zicht te krijgen op de praktijk en het debat te kunnen verrijken met enige voorbeelden. De antwoorden op de Raadsvragen zijn inmiddels binnen en worden verwerkt tot een rapportje dat u dit kerstreces zal ontvangen als extra input.

Naar aanleiding van het FNV rapport, wil ik u graag verzoeken de behandeling van de wet verdringingstoets te hervatten en uiteraard hoop ik daarbij dat ik vóór de Tweede Kamerverkiezingen in uw Kamer de verdediging van het wetsvoorstel weer op mij mag nemen.

SP Tweede Kamerlid, Sadet Karabulut