34 302 Wijziging van enkele belastingwetten en enige andere wetten (Belastingplan 2016)

Q BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN FINANCIEN

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 mei 2016

Graag maak ik van de gelegenheid gebruik om u te bedanken voor de voortvarende behandeling van het pakket Belastingplan 2016 dat het afgelopen jaar aanzienlijker leek qua omvang dan ooit tevoren. Ik ben mij er van bewust dat er van alle betrokkenen bij deze jaarlijkse fiscale wetgevingscyclus het afgelopen jaar veel is gevraagd.

Spreiding van wetgeving

Afgelopen najaar zijn door uw Kamer en de Eerste Kamer zorgen geuit over de grote druk op de parlementaire behandeling van het (pakket) Belastingplan in het najaar door beide Kamers. Die zorg deel ik. Voor het wetsvoorstel Belastingplan zijn de mogelijkheden van meer tijd voor de parlementaire behandeling van maatregelen die op 1 januari daaropvolgend in werking dienen te treden zeer beperkt. De jaarlijkse koopkrachtbesluitvorming in de tweede helft van augustus moet worden verwerkt in het Belastingplan, wil deze met ingang van het eerstvolgende kalenderjaar in werking kunnen treden. Het wetsvoorstel kan pas daarna voor (spoed)advies worden aangeboden aan de Raad van State. Eerdere indiening dan op Prinsjesdag is daarom niet mogelijk.

Met het afgelopen Belastingplan nog vers in het geheugen wil ik proberen om te komen tot een betere spreiding van indiening en behandeling van fiscale wetgeving. Voorbeelden zijn het wetsvoorstel Wet elektronisch berichtenverkeer belastingdienst en het wetsvoorstel Wet aanpassing fiscale eenheid, die geen onderdeel uitmaakten van het pakket Belastingplan. Recentelijk is dit gebeurd met de indiening van het wetsvoorstel Wet uitwerking Autobrief II. Met deze stappen zijn we er wat mij betreft echter nog niet. Ik ben van plan betere spreiding mogelijk te maken op twee manieren.

Ten eerste wil ik meer separate wetsvoorstellen indienen. Dit betreft veelal wetgeving die niet met ingang van het eerstvolgende kalenderjaar in werking hoeft te treden en daardoor geen onderdeel hoeft uit te maken van het pakket Belastingplan. Zo’n wetsvoorstel kan vooraf worden gegaan door een beleidsbrief aan de Tweede Kamer waarin de hoofdlijnen van het wetsvoorstel kenbaar worden gemaakt. Dit biedt zowel het parlement als belanghebbenden gelegenheid om in een vroeg stadium van het proces kennis te nemen van de inhoud van voorgenomen maatregelen en al vragen te stellen en suggesties te doen. Dit komt het wetsvoorstel zelf én de parlementaire behandeling van dat wetsvoorstel ten goede. Om de druk op het najaar enigszins te beperken, is daarbij het streven om een dergelijk wetsvoorstel in de eerste helft van het kalenderjaar in het parlement te kunnen behandelen. Een voorbeeld van dit proces is het wetsvoorstel Wet uitwerking Autobrief II dat vooraf is gegaan door de Autobrief II. Ook met betrekking tot het dossier pensioen in eigen beheer, heb ik eerst een beleidsbrief aan de Tweede Kamer gestuurd, voordat het daadwerkelijke wetsvoorstel wordt ingediend.

Voor komend jaar streef ik er daarnaast naar het pakket Belastingplan te beperken tot maatregelen die voortvloeien uit de koopkrachtbesluitvorming, maatregelen die per se per 1 januari 2017 in werking moeten treden of bekend moeten zijn, en maatregelen die leiden tot vereenvoudiging van het belastingstelsel. Het voorgaande betekent overigens niet dat vereenvoudigingen uitsluitend in het pakket Belastingplan worden opgenomen. De vereenvoudigingen van het dossier pensioen in eigen beheer hebben bijvoorbeeld een ander traject, zoals hierboven ook al aangegeven.

Daarbij zal ook de voorbereiding en de interne besluitvorming van het proces voor het jaarlijkse pakket Belastingplan naar voren worden gehaald. Dit heeft een aantal voordelen. Aan de voorkant van het proces is meer ruimte voor (externe) consultatie. De spreiding van de werkdruk komt de inhoud en vormgeving van de maatregelen en de waarborging van de kwaliteit van de uitvoeringstoetsen ten goede. Dit biedt ook de Raad van State de gelegenheid om meer tijd te nemen voor hun beoordeling voor het jaarlijkse pakket Belastingplan.

Er worden dus twee belangrijke stappen gezet voor serieuze spreiding van de voorbereiding en parlementaire behandeling van fiscale wetgeving. Enerzijds door het beperken van het pakket Belastingplan, het naar voren halen van de interne besluitvorming en voorbereiding van de wetgeving daarvan. Anderzijds door meer spreiding te realiseren met het traject van separate wetsvoorstellen, veelal voorafgegaan door een hoofdlijnenbrief die niet in werking hoeft te treden met ingang van het eerstvolgende kalenderjaar volgend op Prinsjesdag.

Met bovenstaande procesmatige wijzigingen in de voorbereiding van fiscale wetgeving hoop ik zoveel mogelijk tegemoet te komen aan uw zorgen omtrent de zorgvuldigheid van de samenstelling van het pakket Belastingplan en de druk op de parlementaire behandeling ervan.

Vervallen Fiscale verzamelwet

In 2010 is de Fiscale verzamelwet geïntroduceerd vanuit het oogpunt van spreiding van de parlementaire behandeling van fiscale wetgeving. In de praktijk bleek de afgelopen jaren evenwel dat de parlementaire behandeling van dat jaarlijkse wetsvoorstel grotendeels na het zomerreces en als gevolg daarvan gelijktijdig met de behandeling van het (pakket) Belastingplan plaatsvond. De voor de hand liggende oplossing om de Fiscale Verzamelwet eerder in het voorjaar in te dienen, is zeer lastig gebleken. Dit komt doordat het Belastingplan pas eind december is afgerond en de capaciteit om een nieuw verzamelwetsvoorstel te ontwerpen doorgaans pas in januari weer beschikbaar is. Bovendien doorloopt de Fiscale verzamelwet, in tegenstelling tot het (pakket) Belastingplan, geen spoedtraject waardoor het wetsvoorstel niet eerder dan in mei/juni kan worden ingediend.

Doordat vanaf dit jaar de interne voorbereiding van het pakket Belastingplan naar voren wordt gehaald, zoals in de vorige paragraaf toegelicht, zou de voorbereiding van de Fiscale verzamelwet in dezelfde periode moeten plaatsvinden. Dit zou tot een lagere wetgevingskwaliteit kunnen leiden. Het organiseren van een extra wetgevingstraject kost namelijk veel capaciteit, die ik liever inzet ten behoeve van de kwaliteit van wetgeving en de informatievoorziening van uw Kamer dan voor twee min of meer vergelijkbare wetsvoorstellen in korte tijd. Om zowel de voorbereiding als de parlementaire behandeling van fiscale wetgeving zo goed mogelijk te laten plaatsvinden, heb ik besloten beide verzamelwetsvoorstellen samen te voegen en geen afzonderlijke Fiscale verzamelwet meer in te dienen.

Vereenvoudiging – externe consultatie en verdere proces

Ook dit jaar staat vereenvoudiging voor mij hoog op de agenda. Behalve het naar voren halen van de voorbereiding en de interne besluitvorming van het proces voor het jaarlijkse (pakket) Belastingplan, is besloten om dit jaar via een externe consultatie extra aandacht te besteden aan de noodzaak van vereenvoudiging van het belastingstelsel. Deze noodzaak wordt breed onderkend, zowel in de samenleving als in het parlement. Daarom is het belangrijk dat de vereenvoudigingsagenda gevuld blijft, zodat er ieder jaar bij het Belastingplan beheerste, goed gekozen stappen gezet kunnen worden om het belastingstelsel beter uitvoerbaar en begrijpelijker te maken. Bij vereenvoudiging denk ik niet alleen aan het verbeteren van de uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid van het belastingstelsel door de Belastingdienst, maar ook aan het terugdringen van administratieve rompslomp en verduidelijking of vermindering van regels.

Met het initiatief om brancheorganisaties, ondernemers en burgers te vragen naar oplossingen voor bestaande knelpunten uit de praktijk, wil ik kennis en ervaringen uit de praktijk in een vroeg stadium van het wetgevingsproces benutten. Deze ideeën kunnen hopelijk leiden tot praktische vereenvoudigingen van het belastingstelsel, op de korte en langere termijn.

Ik ben erg blij met de getoonde betrokkenheid van zowel burgers, bedrijven als brancheorganisaties die de moeite hebben genomen om met vereenvoudigingsvoorstellen te komen. In totaal zijn er 68 brieven ontvangen met daarin vaak meerdere voorstellen. Van deze brieven komen er 43 van organisaties en bedrijven en 25 van burgers. De ingestuurde vereenvoudigingsvoorstellen raken de gehele breedte van de fiscaliteit en belastingplichtigen, en gaan soms zelfs over de grenzen van de fiscaliteit heen. Van overdrachtsbelasting tot pensioenmaatregelen, ondernemers en burgers: vrijwel alles is aan de orde gekomen. Niet alleen worden maatregelen voorgesteld die positief zijn voor de eigen doelgroep, ook zijn voorstellen gedaan die weliswaar tot vereenvoudiging leiden maar tevens worden gevoeld in de portemonnee van diezelfde doelgroep of achterban.

Alle ingebrachte ideeën zullen worden beoordeeld. De voorstellen worden beoordeeld aan de hand van verschillende criteria. Voorstellen moeten politiek realistisch, budgetneutraal, juridisch houdbaar en uitvoerbaar zijn voor burgers, bedrijven en de Belastingdienst. Indien de voorstellen op korte termijn ook kunnen worden uitgewerkt – en deze voldoen aan de criteria en op mijn beleidsterrein liggen –, worden de voorstellen opgenomen in het Belastingplan 2017.

Verschillende vereenvoudigingsideeën zien op reeds lopende trajecten. Gedacht kan worden aan ideeën betreffende box 3 of pensioen in eigen beheer. De voorstellen die op deze onderwerpen zien, zullen vanzelfsprekend bij deze trajecten worden betrokken.

Op korte termijn kunt u op rijksoverheid.nl alle ingezonden bijdragen vinden. Als bijlage bij deze brief treft u alvast een lijst aan met een overzicht van de organisaties die hebben gereageerd. De naam- en adresgegevens van particulieren zijn op de bijlage (en binnenkort op de website) niet zichtbaar in verband met de privacy van degenen die een reactie hebben ingestuurd.

De Staatssecretaris van Financiën, E.D. Wiebes

Organisatie
Administratiekantoor Humsterland
ADP
Ammerlaan
ANBO
Belastingadviesbureau Guijt BV
Bohemen Investment
Classic Park
CNV Jongeren
Cribrum
EY
FNV
Heijman Consult
Jonge Democraten
Koninklijke Notariële Beroepsorganisatie
Loudelspark
LTO Nederland
Marshoek en Schaap
NDP Nieuwsmedia
Nederlandse vereniging Frisdranken, Waters en Sappen (FWS)
Nederlandse Vereniging van Banken
Neutralis Financial life planners
NOAB
NOB
Oosterik Advies
Pensioenfederatie
PWC
RB
SBF
SRA
Stichting Sociaal Fonds Huisartsen Zorg SSFH
TGS Lime Tree
Tilburg University
Tol Vork Groeneveld
Vereniging Eigen Huis
Vereniging Nederlandse Organisaties Vrijwilligerswerk
Verbond van Verzekeraars
VIVAT Verzekeringen
VNO-NCW
Women Inc
World Tax System