34 300 XIII Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Economische Zaken (XIII) en het Diergezondheidsfonds (F) voor het jaar 2016

Nr. 92 AMENDEMENT VAN HET LID DIK-FABER

Ontvangen 2 december 2015

De ondergetekende stelt het volgende amendement voor:

De departementale begrotingsstaat wordt als volgt gewijzigd:

I

In artikel 16 Concurrerende, duurzame, veilige agro-, visserij-, en voedselketens worden het verplichtingenbedrag en het uitgavenbedrag verlaagd met € 200 (x € 1.000).

II

In artikel 16 Concurrerende, duurzame, veilige agro-, visserij-, en voedselketens worden het verplichtingenbedrag en het uitgavenbedrag verhoogd met € 200 (x € 1.000).

Toelichting

In Nederland wordt jaarlijks voedsel ter waarde van € 4,6 miljard niet opgegeten. Ongeveer € 2,6 miljard wordt verspild door de consument en € 2 miljard bij producenten, tussenhandel, horeca en supermarkten (bron: WUR). Tegelijkertijd leven 1,3 miljoen mensen in Nederland onder de armoedegrens. Volgens cijfers van het Europese onderzoek SILC zijn er in Nederland 450.000 mensen die met regelmaat honger lijden. Daarnaast wordt in een recent onderzoek van de VU aangetoond dat een significant deel van de voedselbankklanten in Nederland, waaronder vele duizenden kinderen, honger lijden.

In 2014 werden door Voedselbanken Nederland 1,8 miljoen voedselpakketten samengesteld. Ongeveer 20% van het voedsel wordt geworven bij landelijk werkende bedrijven, het merendeel wordt dus door de lokale voedselbanken in de eigen gemeente geworven. De voedselbanken kampen structureel met ernstige voedseltekorten, waardoor een uiterst scherp financieel toelatingscriterium moet worden gehanteerd en dus maar een deel van de allerarmsten van een voedselpakket kunnen worden voorzien.

Het landelijk team voedselverwervers van Voedselbanken Nederland werkt er hard en met succes aan om meer landelijk werkende bedrijven te bewegen voedseloverschotten aan de voedselbanken te doneren. Maar deze positieve resultaten worden geneutraliseerd door het stijgend aantal klanten en de mindere donaties als gevolg van efficiëntere productie-/ logistieke processen. Voedselbanken Nederland werkt al een paar jaar samen met de Alliantie Verduurzaming Voedsel. Deze samenwerking wordt periodiek direct gemonitord door de staatssecretarissen van EZ en SZW. Door deze samenwerking zijn meer bedrijven aan de voedselbanken gaan leveren, maar dit heeft er helaas niet toe geleid dat een substantiëler deel van de voedseloverschotten aan de voedselbanken wordt gedoneerd.

De voedselbanken in Nederland staan voor de grote uitdaging om veel meer en gezonder voedsel te verwerven. Momenteel komt slechts een heel klein deel van het verspilde voedsel (geschat max. 0,5%) bij de voedselbanken terecht, en blijkt het niet mogelijk om structureel genoeg voedsel te werven. Daarnaast is er een tekort aan gezond voedsel.

Om de voedselbanken in Nederland te ondersteunen bij de verwerving van meer en gezonder voedsel, stelt de indiener voor om tijdelijk een Taskforce «Voedseloverschotten en Voedselbanken» in te stellen. Deze Taskforce bestaat uit experts uit de foodsector, de voedselbanken en Wageningen University & Research centre en wordt geleid door een prominente vertegenwoordiger uit het bedrijfsleven (bijvoorbeeld voormalig topman) die secretarieel/beleidsmatig wordt ondersteund. Het doel van de taskforce is om bij bedrijven de bewustwording van de geschetste problematiek te vergroten; zoveel mogelijk landelijk werkende bedrijven uit de productie, retail, akker- en tuinbouw, catering en horeca bereid te vinden structureel (extra) voedseloverschotten aan de voedselbanken te schenken; en innovatieve concepten te onderzoeken/ontwikkelen om van grondstoffen die anders vernietigd zouden worden nieuwe producten voor de voedselbankklanten te maken. Het tegengaan van verspilling bij de consumenten thuis behoort uitdrukkelijk niet tot de taak van de taskforce.

Het voorgestelde budget voor de taskforce bedraagt € 200.000. Dekking wordt gezocht binnen de budgetflexibiliteit van artikel 16.

De indiener heeft de intentie om de taskforce voor een periode van drie jaar in te stellen.

Dik-Faber