De begrotingsstaat wordt als volgt gewijzigd:
I
In artikel 13 Spoorwegen worden het verplichtingenbedrag en het uitgavenbedrag verlaagd met € 50 000 (x € 1.000).
II
In artikel 13 Spoorwegen worden het verplichtingenbedrag en het uitgavenbedrag verhoogd met € 50 000 (x € 1.000).
Toelichting
Met dit amendement komt een rijksbijdrage beschikbaar voor een regionale pilot van
gecombineerde implementatie van ERTMS en elektrificatie. De combinatie van elektrificatie
en ERTMS implementatie biedt veel voordelen. Allereerst kan hiermee werk met werk
gemaakt worden. Dit werkt kostenbesparend. Bovendien kunnen de baten van beide maatregelen
worden geoptimaliseerd. Een regionale pilot is verder van belang omdat de huidige
ERTMS-pilot Amsterdam-Utrecht zich alleen richt op het hoofdrailnet. Op regionale
spoorlijnen is met ERTMS potentieel aanzienlijke kostenverlaging en verlaging van
het aantal sein- en overwegstoringen mogelijk door gecentraliseerde elektronische
beveiliging en moderne besturingsconcepten. Tenslotte kan door landelijke regie voorkomen
worden dat elke regio eigen onderzoek moet doen naar deze twee vernieuwingen op het
regionale spoor.
Voor implementatie van ERTMS in de baan kan gebruik gemaakt worden van het budget
van 2 miljard euro dat gereserveerd is voor de introductie van ERTMS. Aanvullend hierop
voorziet dit amendement uit het ERTMS-budget van 2 miljard euro ook in dekking van
een rijksbijdrage van aan de elektrificatie van één regionale spoorlijn.
Elektrificatie biedt voordelen ten aanzien van reistijd, aanschaf- en exploitatiekosten
van treinen, robuustheid en geluidhinder. Een rijksbijdrage aan elektrificatie is
gerechtvaardigd vanwege de te behalen milieuwinst en het ontstaan van omleidingsroutes
voor het hoofdrailnet. Bovendien kunnen zo regio’s, die de prestaties van het regionale
spoor de afgelopen jaren aanzienlijk hebben verbeterd, compenseren voor de kostenstijging
die ontstaat door het vervallen van het verlaagde accijnstarief voor rode diesel.
Indiener beoogt het budget uit dit amendement in te zetten voor elektrificatie van
de Maaslijn (Nijmegen-Venlo-Roermond). Hiermee wordt een impuls gegeven aan deze spoorlijn
om prestaties en betrouwbaarheid te vergroten en kosten te besparen en ontstaat een
regionale, zelfs grensoverschrijdende proeftuin. Elektrificatie van deze lijn kost
circa 110 miljoen euro. Omdat de exploitatie van de Maaslijn in 2016 wordt aanbesteed
en hiervoor nieuw materieel zal worden aangeschaft zal elektrificatie op korte termijn
moeten gebeuren wil dit nog meegenomen kunnen worden in de nieuwe concessie. De Maaslijn
is met de voorgenomen elektrificatie van Heerlen-Herzogenrath de laatste dieselspoorlijn
van Limburg. Door elektrificatie wordt het mogelijk één type trein in te zetten in
heel Limburg. Dit maakt exploitatie flexibeler en efficiënter en beheer goedkoper.
Bovendien zullen de nieuw aan te schaffen treinen in Limburg worden voorzien van ERTMS
en is het daarom logisch om ERTMS snel in te voeren op de Maaslijn zodat de voordelen
van ERTMS vanaf het begin optimaal kunnen worden benut.
Met dit amendement komt voor de elektrificatie 50 miljoen euro beschikbaar onder de
voorwaarde dat de regio de overige 60 miljoen euro bijdraagt, samen met het Rijk werkt
aan een kosten efficiënte implementatie waarbij wordt gezocht naar maximale benutting
van de voordelen van ERTMS en elektrificatie en kennis hierover deelt met de andere
regio’s. Het is de verwachting dat voor een regionale grootschalige grensoverschrijdende
ERTMS implementatie subsidies te verkrijgen zijn vanuit Europa (Connecting Europe
Facility). Voorwaarde voor de rijksbijdrage aan elektrificatie op grond van dit amendement
is daarom dat de regio samen met het Rijk de mogelijkheden van EU-subsidies voor de
ERTMS implementatie maximaal zal benutten. Als hierdoor een lagere rijksbijdrage voor
elektrificatie of ERTMS-implementatie nodig is blijft dit budget beschikbaar voor
de uitrol van ERTMS op andere lijnen.
Dik-Faber