33 605 V Jaarverslag en slotwet Ministerie van Buitenlandse Zaken 2012

Nr. 4 MEMORIE VAN TOELICHTING

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Bij een wijzigingswetsvoorstel wordt geen algemene toelichting opgenomen. De toelichting bij de slotwetmutaties in de begroting(sstaat) wordt opgenomen in onderdeel B van de memorie van toelichting (de begrotingstoelichting).

Wetsartikelen 1 tot en met 2

De begrotingsstaten die onderdeel zijn van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2012 wijzigingen aan te brengen in:

  • • de departementale begrotingsstaat van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V);

  • • de begrotingsstaat inzake de baten-lastendienst van dit ministerie;

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze Memorie van Toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De minister van Buitenlandse Zaken, F.C.G.M. Timmermans

De minister voor Buitenlandse handel en Ontwikkelingssamenwerking, E.M.J. Ploumen

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Leeswijzer

Door middel van het onderhavige wetsvoorstel wordt voorgesteld hoofdstuk V (Buitenlandse Zaken) van de begroting van uitgaven en ontvangsten van het Rijk voor het jaar 2012 respectievelijk met EUR 144,6 miljoen te verlagen en EUR 0,9 miljoen te verhogen. Deze mutaties betreffen wijzigingen die ook in het jaarverslag zijn verwerkt.

In paragraaf 2.1 worden de belangrijkste mutaties gepresenteerd die zich voordoen op de beleidsartikelen. In paragraaf 2.2 is een overzicht opgenomen van mutaties die zich voordoen op de afzonderlijke beleidsartikelen en van de nieuwe standen en een toelichting daarop.

Conform de Rijksbegrotingsvoorschriften en de Comptabiliteitswet van 2001 dienen de opmerkelijke verschillen tussen de oorspronkelijke en huidige raming te worden toegelicht. Op uitgavenniveau is voor deze toelichting een norm gehanteerd waarbij voor de beleidsartikelen 1–8 en niet-beleidsartikel 10 afwijkingen van 10% of meer, met een minimum van EUR 2 miljoen, ten opzichte van de stand 2de Suppletoire Begroting op sub-artikel niveau zijn opgenomen. Voor niet-beleidsartikel 11 is een afwijking van 1% opgenomen. Voor verplichtingen wordt de norm van 10% op artikel niveau aangehouden.

2.1 Belangrijkste mutaties

Hieronder volgen de belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de stand van de begroting 2012 van het Ministerie van Buitenlandse Zaken na de tweede suppletoire wetswijziging, gevolgd door een toelichting per mutatie. Alleen de beleidsrelevante mutaties zijn toegelicht.

Overzicht belangrijkste mutaties (x EUR 1,0 miljoen)

Artikel

  

Mutatie

2

Veiligheid, goed bestuur en rechtsorde

– 23,1

3

Europese samenwerking

– 182,8

4

Voedselzekerheid

– 21,1

4

Effectief armoedebeleid van ontwikkelingslanden

62,1

4

Private sectorontwikkeling

– 20,5

Artikel 2

De realisatie op het artikelonderdeel veiligheid, goed bestuur en rechtsorde in prioritaire gebieden is EUR 23,1 miljoen lager dan voorzien in de 2de Suppletoire Begroting. Dit wordt veroorzaakt door het niet doorgaan van de betaling aan het Law and Order Trust Fund for Afghanistan, het opschorten van sectorale begrotingssteun aan Rwanda, lagere uitgaven aan wederopbouwprogramma’s in Afghanistan en lagere Nederlandse bijdrage aan de VN-contributies voor crisisbeheersingsoperaties. Ook is het Nederlands aandeel in het Local Government Development Grant in Tanzania lager.

Artikel 3

De meevaller van 183 miljoen euro op de EU-afdrachten wordt grotendeels veroorzaakt doordat de betaling van de aanvullende EU-begroting 2012 pas in januari 2013 heeft plaatsgevonden. De budgettaire ruimte die hiervoor was gecreëerd, zoals opgenomen in de Nota van Wijziging op de 2de Suppletoire Begroting 2012, is alsnog vrij komen te vallen. Het ging daarbij om een bedrag van 138 miljoen euro. Het restant van de meevaller wordt veroorzaakt door technische mutaties.

Artikel 4

De mutatie ten opzichte van de 2de suppletoire begroting voor voedselzekerheid wordt veroorzaakt doordat om budgettaire redenen de betaling van het FMO MASSIF+ programma niet volledig is uitgevoerd. Daarnaast is voor het thema voedselzekerheid op de centrale programma’s een lager saldo gerealiseerd omdat de liquiditeitsbehoefte bij een aantal uitvoerders (IFDC, Agriterra en CAADP) minder was dan geraamd. Ten slotte bleek dat op basis van de liquiditeitsplanning van een aantal PPP-programma’s het niet nodig om een nog in 2012 een betaling uit te voeren.

Artikel 4

De stijging van de uitgaven voor effectief armoedebeleid van ontwikkelingslanden is het gevolg van het gebruikelijke parkeerkarakter van dit sub-artikel. Wijzigingen in het totale ODA-budget (BNP-cijfers) alsmede aanpassingen in de toerekeningen (o.a. EKI en de eerstejaarsopvang van asielzoekers uit DAC-landen) worden op dit artikel opgevangen.

Artikel 4

De lagere realisatie wordt veroorzaakt doordat onderdelen van een op te starten project binnen het IFC nog niet volledig waren waardoor ondertekening van het contract in 2012 niet mogelijk was en verschuift naar 2013. Daarnaast zijn uitgaven voor PUM en ondernemersklimaat om budgettaire redenen doorgeschoven naar 2013.

2.2 De beleidsartikelen

Beleidsartikel 1 Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten

Beleidsartikel 1 Versterkte internationale rechtsorde en eerbiediging van mensenrechten

Bedragen in EUR 1000

Stand ontwerpbegroting 2012

Stand 2e suppletoire begroting 2012

Mutaties slotwet 2012

Stand slotwet 2012
   

(1)

(2)

(3)

(4)=(2+3)

Verplichtingen

95.262

102.437

44.798

147.235
           

Uitgaven:

        
           

Programma-uitgaven totaal

100.562

95.937

– 696

95.241
           

1.1

Een goed functionerende internationale rechtsorde

51.729

47.645

744

48.389
           

1.2

Bescherming van de rechten van de mens

48.833

48.292

– 1.440

46.852

Verplichtingen

De stijging van de verplichtingen wordt veroorzaakt door een saldo van mutaties. Ten eerste daalt het budget omdat de bij 1ste Suppletoire Begroting opgenomen driejaarlijkse bijdrage aan the Office of the High Commissioner for Human Rights (OHCHR) maar voor één jaar is aangegaan. Hier staat tegenover dat het budget stijgt omdat een driejarige verplichting is opgenomen voor de bijdrage aan de Wereldomroep.

Uitgaven

Beleidsartikel 2 Grotere veiligheid en stabiliteit, effectieve humanitaire hulpverlening en goed bestuur

Beleidsartikel 2 Grotere veiligheid en stabiliteit, effectieve humanitaire hulpverlening en goed bestuur

Bedragen in EUR 1000

Stand ontwerpbegroting 2012

Stand 2e suppletoire begroting 2012

Mutaties slotwet 2012

Stand slotwet 2012
   

(1)

(2)

(3)

(4)=(2+3)

Verplichtingen

868.804

1.033.686

– 50.531

983.155
           

Uitgaven:

        
           

Programma-uitgaven totaal

785.001

780.907

– 15.525

765.382
           

2.1

Goede internationale samenwerking ter bevordering van de nationale en bondgenootschappelijke veiligheid

17.779

16.057

– 112

15.945
           

2.2

Bestrijding en terugdringing van het internationaal terrorisme en andere vormen van internationale criminaliteit

500

500

0

500
           

2.3

Bestrijding van proliferatie van massavernietigingswapens, bevordering van ontwapening, wapenbeheersing en het voeren van een restrictief en transparant wapenexportbeleid

9.613

17.163

465

17.628
           

2.4

Het bevorderen van energievoorzienings- en

grondstoffenzekerheid

0

0

0

0
           

2.5

Veiligheid, goed bestuur en rechtsorde in prioritaire gebieden

527.157

496.235

– 23.119

473.116
           

2.6

Effectieve humanitaire hulp

229.952

250.952

7.241

258.193
           

Ontvangsten

1.165

1.165

18

1.183
           

2.10

Doorberekening Defensie diversen

165

165

0

165
           

2.50

Restituties contributies

1.000

1.000

18

1.018

Verplichtingen

Geen toelichting.

Uitgaven

Artikel 2.5

Op dit artikel vindt een verlaging plaats van EUR 23,1 miljoen. Dit is een saldo van een aantal verhogingen en verlagingen. De verlagingen worden veroorzaakt door het niet doorgaan van de betaling aan het Law and Order Trust Fund for Afghanistan, het opschorten van de sectorale begrotingssteun aan Rwanda, lagere uitgaven aan het wederopbouwprogramma in Afghanistan en een lager Nederlands aandeel in de bijdrage aan de VN-contributies voor crisisbeheersingsoperaties op basis van het betaalverzoek vanuit de VN (EUR 5 miljoen). Daarnaast kent een aantal landenprogramma’s binnen het thema goed bestuur lagere realisaties dan bij 2de suppletoire begroting was voorzien. Dit betreft met name Tanzania, waar de Tanzaniaanse overheid een groter aandeel in het Local Government Development Grant heeft genomen, hierdoor hoefden de donoren waaronder Nederland minder bij te dragen. De verhoging wordt veroorzaakt door een hogere liquiditeitsbehoefte van het VN Peacebuilding Fund.

Beleidsartikel 3 Europese Samenwerking

Beleidsartikel 3 Europese samenwerking

Bedragen in EUR 1000

Stand ontwerpbegroting 2012

Stand 2e suppletoire begroting 2012

Mutaties slotwet 2012

Stand slotwet 2012
   

(1)

(2)

(3)

(4)=(2+3)

Verplichtingen

7.353.602

6.690.129

– 184.942

6.505.187
           

Uitgaven:

        
           

Programma-uitgaven totaal

7.526.717

6.831.129

– 182.694

6.648.435
           

3.1

Een democratische, slagvaardige en transparante Europese Unie die haar burgers vrijheid, recht, veiligheid, welvaart en duurzame economische groei biedt

7.340.042

6.676.280

– 182.768

6.493.512
           

3.2

Een effectief, efficient en cohorent optreden van de Unie ten opzichte van derde landen en regio's, inclusief ontwikkelingslanden

173.115

141.000

– 284

140.716
           

3.3

Een hechtere Europese waardengemeenschap

9.700

9.989

0

9.989
           

3.4

Versterkte Nederlandse positie in de Unie van 27

3.860

3.860

358

4.218
           

Ontvangsten

620.347

636.749

5.810

642.559
           

3.10

Perceptiekostenvergoedingen

620.347

636.749

5.549

642.298
           

3.30

Restitutie Raad van Europa

0

0

261

261

Beleidsartikel 4 Meer Welvaart, eerlijkere verdeling en minder armoede

Beleidsartikel 4 Meer welvaart, eerlijkere verdeling en minder armoede

Bedragen in EUR 1000

Stand ontwerpbegroting 2012

Stand 2e suppletoire begroting 2012

Mutaties slotwet 2012

Stand slotwet 2012
   

(1)

(2)

(3)

(4)=(2+3)

Verplichtingen

1.003.398

1.743.905

– 95.615

1.648.290
           

Uitgaven:

           

Programma-uitgaven totaal

878.135

828.271

20.360

848.631
           

4.1

Voedselzekerheid

218.907

298.679

– 21.090

277.589
           

4.2

Effectief armoedebeleid van ontwikkelingslanden

314.833

204.546

62.121

266.667
           

4.3

Private sector ontwikkeling

337.735

318.646

– 20.494

298.152
           

4.4

Effectieve Nederlandse handels- en investeringsbevordering

6.660

6.400

– 177

6.223
           

Ontvangsten

20.136

25.336

533

25.869
           

4.20

Ontvangsten en restituties met betrekking tot leningen

20.136

25.336

533

25.869

Uitgaven

Artikel 4.2

Deze mutatie is met name het gevolg van het parkeerkarakter van dit artikel. Wijzigingen in het totale ODA-budget (BNP-cijfers) evenals aanpassingen in de toerekening (o.a. EKI en de eerstejaarsopvang van asielzoekers uit DAC-landen) worden op dit artikel opgevangen.

Artikel 4.3

De lagere realisatie wordt veroorzaakt doordat onderdelen van een op te starten project binnen het IFC nog niet volledig waren waardoor ondertekening van het contract in 2012 niet mogelijk was en verschuift naar 2013. Daarnaast zijn uitgaven voor PUM en ondernemersklimaat om budgettaire redenen doorgeschoven naar 2013.

Beleidsartikel 5 Toegenomen menselijke ontplooiing en sociale ontwikkeling

Beleidsartikel 5 Toegenomen menselijke ontplooiing en sociale ontwikkeling

Bedragen in EUR 1000

Stand ontwerpbegroting 2012

Stand 2e suppletoire begroting 2012

Mutaties slotwet 2012

Stand slotwet 2012
   

(1)

(2)

(3)

(4)=(2+3)

Verplichtingen

1.121.031

681.796

– 26.812

654.984
           

Uitgaven:

        
           

Programma-uitgaven totaal

1.099.142

1.136.845

– 4.663

1.132.182
           

5.1

Goed onderwijs, goed opgeleide bevolking en capaciteit voor onderzoek en innovatie voornamelijk ten behoeve van de beleidsprioriteiten

236.656

242.199

– 7.214

234.985

5.2

Versterking van het maatschappelijk middenveld in ontwikkelingslanden

473.788

475.953

732

476.685
           

5.3

Gelijke rechten en kansen voor vrouwen

42.000

41.543

1.965

43.508
           

5.4

Seksuele en reproductieve gezondheid en rechten voor iedereen en een halt aan de verspreiding van hiv/aids

346.698

377.150

– 146

377.004

Uitgaven

Artikel 5.4

De mutaties die op artikel 5.4 hebben plaatsgevonden hangen samen met o.a. een onderuitputting van het KPF Aids Fonds waardoor de liquiditeitsbehoefte is bijgesteld en met een vertraging van een aantal centrale activiteiten op het terrein van reproductieve gezondheid die samenhing met de langzame opstart van programma’s en met het tijdsbeslag van de SRGR-tender. Daarnaast was er bij een aantal bilaterale programma’s op het terrein van reproductieve gezondheid een hogere liquiditeitsbehoefte dan eerst gepland (Ethiopië en Mali).

Beleidsartikel 6 Beter beschermd en verbeterd milieu

Beleidsartikel 6 Duurzaam water- en milieubeheer

milieu

Bedragen in EUR 1000

Stand ontwerpbegroting 2012

Stand 2e suppletoire begroting 2012

Mutaties slotwe 2012

Stand slotwet 2012
   

(1)

(2)

(3)

(4)=(2+3)

Verplichtingen

584.827

799.559

– 271.117

528.442
           

Uitgaven:

        
           

Programma-uitgaven totaal

424.420

366.793

– 4.622

362.171
           

6.1

Duurzaam milieugebruik wereldwijd

244.219

218.081

4.305

222.386
           

6.2

Efficient en duurzaam watergebruik, veiliger delta's en stroomgebieden en verbeterde toegang tot drinkwater en sanitaire voorzieningen in ontwikkelingslanden/partnerlanden

180.201

148.712

– 8.927

139.785

Artikel 7 Welzijn en veiligheid van Nederlanders in het buitenland en regulering van personenverkeer

Beleidsartikel 7 Welzijn en veiligheid van Nederlanders in het buitenland en regulering van personenverkeer

Bedragen in EUR 1000

Stand ontwerpbegroting 2012

Stand 2e suppletoire begroting 2012

Mutaties slotwet 2012

Stand slotwet 2012
   

(1)

(2)

(3)

(4)=(2+3)

Verplichtingen

25.014

27.838

2.041

29.879
           

Uitgaven:

  

           

Programma-uitgaven totaal

25.014

27.948

– 1.031

26.917
           

7.1

Op basis van eigen verantwoordelijkheid consulaire dienstverlening bieden aan Nederlanders in het buitenland

14.809

14.549

– 2.117

12.432
           

7.2

Samen met (keten) partners het personenverkeer reguleren

10.205

13.399

1.086

14.485
           

Ontvangsten

39.450

39.450

565

40.015
           

7.10

Consulaire dienstverlening

39.450

39.450

565

40.015

Verplichtingen

De mutatie op de verplichtingen wordt veroorzaakt door een beleidsintensivering die voortvloeit uit het regeerakkoord Rutte-Verhagen op de onderwerpen terugkeer en (versterking van de) bescherming van vluchtelingen in de regio van herkomst. In dit kader zijn nieuwe meerjarige verplichtingen aangegaan en lopende verplichtingen verhoogd.

Uitgaven

Artikel 7.1

De uitgaven voor consulaire dienstverlening vallen lager uit dan was voorzien. Dit wordt in belangrijke mate veroorzaakt door vertraging bij de ontwikkeling van nieuwe systemen voor consulaire informatievoorziening.

Beleidsartikel 8 Versterkt cultureel profiel en positieve beeldvorming in en buiten Nederland

Beleidsartikel 8 Versterkt cultureel profiel en positieve beeldvorming in en buiten Nederland

Bedragen in EUR 1000

Stand ontwerpbegroting 2012

Stand 2e suppletoire begroting 2012

Mutaties slotwet 2012

Stand slotwet 2012
   

(1)

(2)

(3)

(4)=(2+3)

Verplichtingen

46.019

54.222

– 531

53.691
           

Uitgaven:

        
           

Programma-uitgaven totaal

81.892

78.884

– 2.574

76.310
           

8.1

Grotere buitenlandse bekendheid met de nederlandse cultuur

20.418

16.392

2.182

18.574
           

8.2

Een aantrekkelijk vestigingsklimaat voor

internationale organisaties in Nederland

17.775

18.876

– 305

18.571
           

8.3

Vergroten van begrip en/of steun voor Nederlandse zienswijze, standpunten en beleid in het buitenland en het versterken van het draagvlak in eigen land voor het buitenlandbeleid

43.699

43.616

– 4.451

39.165
           

Ontvangsten

790

790

– 16

774
           

8.30

Doorberekening Defensie diversen

790

790

– 16

774

Uitgaven

Artikel 8.1

Zoals in de Decemberbrief werd aangekondigd betaalde Nederland op verzoek van de UNESCO in 2012 een deel van de verwachte contributie voor 2013. Zodra de definitieve contributie is vastgesteld, wordt het reeds betaalde deel verrekend.

Artikel 8.3

De lagere realisatie bestaat uit een saldo van kleinere verschillen op het terrein van voorlichting op ontwikkelingssamenwerking, algemene voorlichting en kleinschalige activiteiten op diverse ambassades.

Niet-beleidsartikel 9 Geheim

Artikel 9 Geheim

Bedragen in EUR 1000

Stand ontwerpbegroting 2012

Stand 2e suppletoire begroting 2012

Mutaties slotwet 2012

Stand slotwet 2012
   

(1)

(2)

(3)

(4)=(2+3)

Verplichtingen

pm

664

– 105

559
           

Uitgaven

pm

520

– 40

480

Niet-beleidsartikel 10 Nominaal en onvoorzien

Artikel 10 Nominaal en onvoorzien

Bedragen in EUR 1000

Stand onwerpbegroting 2012

Stand 2e suppletoire begroting 2012

Mutaties slotwet 2012

Stand slotwet 2012
   

(1)

(2)

(3)

(4)=(2+3)

Verplichtingen

63.535

30

– 12

18
           

Uitgaven:

63.535

30

– 12

18
           

Nominaal en onvoorzien

63.535

30

– 12

18

Niet-beleidsartikel 11 Algemeen

Artikel 11 Algemeen

Bedragen in EUR 1000

Stand ontwerpbegroting 2012

Stand 2e suppletoire begroting 2012

Mutaties slotwet 2012

Stand slotwet 2012
   

(1)

(2)

(3)

(4)=(2+3)

Verplichtingen

730.691

777.962

39.256

817.218
           

Uitgaven:

739.203

771.423

46.949

818.372
           

Apparaatsuitgaven

739.203

771.423

46.949

818.372
           

Ontvangsten

58.626

58.626

– 8.226

50.400
           

Diverse ontvangsten

58.626

58.626

– 8.226

50.400
           

Koersverschillen

0

0

0

0

Verplichtingen

Uitgaven

Om de apparaatsuitgaven toe te lichten, wordt onderscheid gemaakt tussen personele- en materiële kosten en de koersontwikkeling. De personele uitgaven laten een daling zien van EUR 9,1 miljoen. Als gevolg van een afname van het aantal uitgezonden medewerkers dalen de loonkosten van uitgezonden personeel meer dan was voorzien bij 2de Suppletoire Begroting. Ook de loonkosten voor lokaal personeel zijn iets lager ten opzichte van de vorige stand. De materiële uitgaven vallen ruim EUR 16,6 miljoen hoger uit. Een deel van de stijging ontstaat als gevolg van hogere realisaties op onderdelen ten behoeve van huisvesting buitenland. Ook is in 2012 geïnvesteerd in digitalisering en zijn er extra kosten gemaakt vanwege de verhuizing van een aantal dienstonderdelen naar het hoofdpand en de overgang van de directie Buitenlandse Economische Betrekkingen vanuit het ministerie van Economische Zaken naar Buitenlandse Zaken. Ten slotte wordt de stijging veroorzaakt door koersverschillen. Deze ontstaan doordat alle betalingen in buitenlandse valuta om administratieve redenen het gehele jaar worden verwerkt tegen een vaste wisselkoers. Voor de USD was deze vaste koers in 2012 USD 1,43 per EUR.

Ontvangsten

De diverse ontvangsten laten per saldo een lagere realisatie zien. Er is een meevaller op de post compensabele ontvangsten. Dat komt vooral door opbrengsten uit verkochte roerende goederen door de posten en restituties door andere departementen voor lokaal personeel. De diverse ontvangsten OS zijn lager uitgevallen dan het bedrag dat voor deze post was opgenomen. Ook de niet compensabele ontvangsten vallen lager uit omdat minder onroerend goed is afgestoten dan oorspronkelijk voorzien.

Naar boven