33 529 Gaswinning Groningen-veld

35 603 Wijziging van de Tijdelijke wet Groningen in verband met de versterking van gebouwen in de provincie Groningen

36 094 Wijziging van het voorstel van wet tot wijziging van de Tijdelijke wet Groningen in verband met de versterking van gebouwen in de provincie Groningen (novelle verbetering uitvoerbaarheid)

Q¹ VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG

Vastgesteld 11 oktober 2023

De leden van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat² hebben kennisgenomen van de brief van 8 mei 2023 over de afhandeling van de kosten van schade als de NAM wordt ontmanteld en het belang van Shell en ExxonMobil om hier een akkoord over te sluiten.³ De leden van de BBB-fractie hebben naar aanleiding hiervan een aantal vragen.

Naar aanleiding hiervan is op 19 juli 2023 een brief gestuurd aan de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat.

De Staatssecretaris heeft op 26 september 2023 gereageerd.

De commissie brengt bijgaand verslag uit van het gevoerde schriftelijk overleg.

De griffier van de vaste Commissie voor Economische Zaken en Klimaat, De Boer

BRIEF VAN DE VOORZITTER VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat

Den Haag, 19 juli 2023

De leden van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat hebben kennisgenomen van de brief van 8 mei 2023 over de afhandeling van de kosten van schade als de NAM wordt ontmanteld en het belang van Shell en ExxonMobil om hier een akkoord over te sluiten.⁴ De leden van de BBB-fractie hebben naar aanleiding hiervan een tweetal vragen.

De leden van de BBB-fractie merken op dat de overheid met terugwerkende kracht een lager percentage van de aardgasbaten krijgt. Kunt u aangeven in hoeverre de toegezegde 500 miljoen euro een sigaar uit eigen doos is? Voorts verzoeken deze leden of u inzichtelijk kunt maken wat de gevolgen zijn voor de kleinere velden in Norg en Alkmaar in relatie tot de gewenste leveringszekerheid?

De leden van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat zien uw reactie met belangstelling tegemoet en ontvangen deze graag uiterlijk 1 september 2023.

De voorzitter van de vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat, Saskia Kluit

BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 26 september 2023

Hierbij stuur ik u de beantwoording van de schriftelijke vragen die de leden van de BBB-fractie op 19 juli jl. hebben gesteld naar aanleiding van mijn brief van 8 mei jl. over «Beantwoording vragen over de afhandeling van de kosten van schade als de NAM wordt ontmanteld en het belang van Shell en ExxonMobil om hier een akkoord over te sluiten.»⁵ Het verzoek van de BBB-fractie was om de antwoorden voor 1 september te ontvangen, dit is helaas niet gelukt.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, J.A. Vijlbrief

166940.01U

1

De leden van de BBB-fractie merken op dat de overheid met terugwerkende kracht een lager percentage van de aardgasbaten krijgt. Kunt u aangeven in hoeverre de toegezegde 500 miljoen euro een sigaar uit eigen doos is?

Antwoord

In de periode 2018–2029 draagt de NAM 500 miljoen bij aan toekomstperspectief in de regio, een bedrag dat volledig ten goede komt aan het Nationaal Programma Groningen. Omdat deze bijdrage leidt tot een lagere winst voor NAM, en omdat NAM middels de afdrachtensystematiek van het gasgebouw 73% van de winst aan de Staat afdraagt, resulteert deze bijdrage in een lagere afdracht aan de Staat (een reductie van € 365 miljoen in dit geval). Bovenstaande is eerder ook toegelicht in de brief van 3 juli 2018 over de gaswinning (Kamerstuk 33 529, nr. 499).

In dezelfde brief wordt tevens toegelicht waarom het winstaandeel verlaagd is van ongeveer 85–90% naar 73%. Het winstaandeel is verlaagd omdat hoge afdrachten aan de Staat in combinatie met hoge kosten voor schade en versterken tot een nettoverlies voor NAM leiden. Met een verliesleidende positie voor NAM zou de energievoorziening in Nederland en een ordentelijk afbouwpad van de Groningse gaswinning in het gedrang kunnen komen.

Deze twee afspraken volgen uit het Akkoord op Hoofdlijnen dat de Staat in 2018 met Shell en ExxonMobil heeft gesloten. Het Akkoord op Hoofdlijnen is een totaalpakket, waarbinnen de financiële afdrachten niet los kunnen worden gezien van andere belangrijke elementen uit het akkoord voor de Staat.

2

Voorts verzoeken deze leden of u inzichtelijk kunt maken wat de gevolgen zijn voor de kleinere velden in Norg en Alkmaar in relatie tot de gewenste leveringszekerheid?

Antwoord

Ik neem aan dat in de vraag gedoeld wordt op de gasopslagen UGS Norg en PGI Alkmaar. De gasopslagen in Norg en Alkmaar leveren een belangrijke bijdrage aan de leveringszekerheid van de Nederlandse en Europese gasmarkt, met name door te voorzien in seizoensopslag, pieklevering en het balanceren van het net door marktpartijen. Deze functies zullen ook in de komende jaren van belang blijven. In de Kamerbrief van 23 juni jl. over de visie gasopslagen gaat het kabinet nader in op de bijdrage die deze gasopslagen leveren aan de gasleveringszekerheid en de wijze waarop het kabinet de rol die de gasopslagen spelen beoogd te borgen (Kamerstuk 29 023, nr. 442).

PGI Alkmaar is eigendom van TAQA en EBN (voor respectievelijk 60% en 40%). Deze gasopslag wordt gevuld door GasTerra. UGS Norg is eigendom van NAM en wordt ook gevuld door GasTerra. GasTerra is voor 25% eigendom van Shell, 25% van ExxonMobil, 40% EBN en 10% van de Staat. In het Akkoord op Hoofdlijnen en het Norg Akkoord zijn met het oog op leveringszekerheid afspraken gemaakt tussen de Staat en Shell en ExxonMobil over de gasopslagen Alkmaar, Grijpskerk en Norg, onder andere over het vullen van UGS Norg. Over de inzet van de gasopslagen in de gewijzigde situatie op de gasmarkt na de Russische inval in de Oekraïne vindt in het kader van de onderhandelingen overleg plaats tussen de Staat en de aandeelhouders van de NAM.

---

1 De letter Q heeft alleen betrekking op 33 529.

2 Samenstelling:

Kemperman (BBB), Van Langen (BBB) (ondervoorzitter), Panman (BBB), Crone (GroenLinks-PvdA), Kluit (GroenLinks-PvdA) (voorzitter), Thijsssen (GroenLinks-PvdA), Van Gurp (GroenLinks-PvdA), Vos (GroenLinks-PvdA), Van Ballekom (VVD), Van de Sanden (VVD), Petersen (VVD), Bovens (CDA), Prins (CDA), Aerdts (D66), Dittrich (D66), Faber-Van de Klashorst (PVV), Visseren-Hamakers (PvdD), Baumgarten (Ja21), Van Apeldoorn (SP), Holterhues (CU), Dessing (FVD), Schalk (SGP), Perin-Gopie (Volt), Van Rooijen (50PLUS), Van der Goot (OPNL).

3 Kamerstukken I 2022–23, 33529, 35603, 36 094, P.

4 Kamerstukken I 2022–23, 33529, 35603, 36 094, P.

5 Kamerstuk 2022–23, 33529, 35603, 36 094, P.