33 451 Wijziging van onder meer de Wet op de rechterlijke indeling, de Wet op de rechterlijke organisatie en enige andere wetten in verband met de vorming van de arrondissementen Gelderland en Overijssel

32 891 Wijziging van de Wet op de rechterlijke indeling, de Wet op de rechterlijke organisatie en diverse andere wetten in verband met de vermindering van het aantal arrondissementen en ressorten (Wet herziening gerechtelijke kaart)

C¹ BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 november 2014

In de toelichting op de Wijziging van de Wet op de rechterlijke indeling, de Wet op de rechterlijke organisatie en enige andere wetten in verband met de vorming van de arrondissementen Gelderland en Overijssel (hierna: de Splitswet) is vastgelegd dat de werking van de arrondissementen Gelderland en Overijsel vanaf het eerste moment wordt gemonitord.² Deze monitoring is een uitvloeisel van het debat dat ik bij de parlementaire behandeling van de Wet herziening gerechtelijke kaart (hierna: Wet HGK) in de Eerste Kamer heb gevoerd en vindt plaats in de periode voorafgaand aan de in artikel XXXII van de Splitswet opgenomen verplichting tot evaluatie van de werking van de arrondissementen Gelderland en Overijsel, welke binnen drie jaar na inwerkingtreding van die wet dient plaats te vinden. Met deze brief zend ik uw Kamer de eerste van twee (jaarlijkse) monitoringsrapportages toe.

Doel en opzet monitoring

De monitoring van de arrondissementen Gelderland en Overijssel vindt zijn oorsprong in de zorgen van het kabinet over de potentiële kwetsbaarheid van een zelfstandige rechtbank Overijssel. De rechtbank Overijssel is de kleinste in Nederland, zowel wat betreft het aantal medewerkers als het verwachte jaarlijkse aantal zaken. De monitoring is erop gericht te bewaken dat de – in vergelijking tot andere rechtbanken – kleine omvang van de rechtbank Overijssel niet leidt tot problemen, zoals de daling van de kwaliteit van het werk, het achterblijven van de kwaliteitsontwikkeling in vergelijking met andere gerechten, of het oplopen van doorlooptijden van zaken.

In de monitoring van de arrondissementen Gelderland en Overijssel wordt voorzien door bijgevoegde monitoringsrapportage. Deze is opgesteld door de Raad voor de rechtspraak (hierna: Raad), op basis van door de rechtbanken Gelderland en Overijssel geleverde gegevens. Voor het onderwerp werkdruk maakt de rapportage gebruik van de uitkomsten van de in 2014 gehouden medewerkerswaarderingsonderzoeken. Ook zijn in de rapportage de bevindingen betrokken van de Visitatie Gerechten 2014 van een externe en onafhankelijke visitatiecommissie, onder voorzitterschap van prof. mr. M.J. Cohen, waarvan het rapport op 30 oktober jl. is gepubliceerd.

Naast de monitoringsrapportage heb ik in 2013 ten behoeve van de monitoring ook werkbezoeken gebracht aan de rechtbank Gelderland, de rechtbank Overijssel en het arrondissementsparket Oost-Nederland.

Resultaten van de monitoring

Met de inwerkingtreding van de Wet HGK op 1 januari 2013 is een grootschalige reorganisatie binnen de rechterlijke organisatie ingezet. Naast de samenvoeging van gerechten is er ook een nieuwe bestuursstructuur geïntroduceerd. Voor de rechtbanken Gelderland en Overijssel kwam hier nog bij dat op 1 april 2013 het arrondissement Oost-Nederland in de arrondissementen Gelderland en Overijssel werd gesplitst. Dit betekende voor de betrokken organisaties en medewerkers ingrijpende veranderingen.

De transitie van de rechtbanken heeft veel inspanningen gekost en men is op de goede weg. Daar waar nodig hebben de gerechtsbesturen bijsturingsmaatregelen getroffen. Voor zover er in de afgelopen periode problemen zijn ervaren in de samenwerking met het Openbaar Ministerie, wordt er door de Rechtspraak en het Openbaar Ministerie gezamenlijk gewerkt aan passende oplossingen via de Task force OM-ZM. Ook acties die worden ondernomen in het kader van het programma Versterking Prestaties Strafrechtketen zijn erop gericht om de (digitale) samenwerking van de Rechtspraak en het openbaar ministerie te verbeteren.

Met de Raad voor de rechtspraak constateer ik dat uit de monitoring van de rechtbanken Gelderland en Overijssel blijkt dat de resultaten van deze rechtbanken niet significant verschillen met de resultaten van de andere rechtbanken in Nederland, en dus geen aanleiding geven tot zorgen of specifieke maatregelen.

De Minister van Veiligheid en Justitie, I.W. Opstelten

---

1 De letter C heeft alleen betrekking op wetsvoorstel 33 451.

2 Kamerstukken II, 2012–2013, 33 451, nr. 3.