33 000 V Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (V) voor het jaar 2012

Nr. 144 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 april 2012

In aansluiting op mijn brief aan de Kamer van 30 januari 2012 (Kamerstuk 33 000 V, nr. 133) over de inzet voor de Nuclear Security Summit 2012 en Nederlandse kandidatuur 2014 zend ik u hierbij het verslag van de top, die op 26 en 27 maart in Seoel is gehouden.

Algemeen

Aan de Nuclear Security Summit 2012 in Seoel namen 53 landen deel, vertegenwoordigd door staats- en regeringsleiders en ministers, alsmede 4 internationale organisaties (VN, IAEA, EU en Interpol). De top beoogt aandacht te verzekeren voor de dreiging van nucleair terrorisme en het tegengaan van illegale handel van nucleair materiaal. Het is ook een erkenning van het belang dat de deelnemende landen hechten aan het initiatief dat president Obama in 2010 heeft genomen en dat in Seoel een vervolg heeft gekregen.

Sinds de top in Washington in 2010 zijn zes nieuwe landen (Denemarken, Litouwen, Azerbeidzjan, Roemenië, Hongarije, en Gabon) en één nieuwe internationale organisatie (Interpol) door Zuid-Korea uitgenodigd om zich bij de NSS aan te sluiten.

Uitkomsten van de top

In de afgelopen twee jaar, sinds de top in Washington, is goede voortgang geboekt met het realiseren van de NSS-doelstellingen uit het zogenoemde «Washington Work Plan». Het Seoel-communiqué (zie bijlage)¹ voegt daar enkele nieuwe ambities aan toe: de synergie tussen nucleaire veiligheid («safety») en beveiliging («security») is uitdrukkelijk als waardevol voor de NSS erkend, evenals de noodzaak om ook radiologische bronnen beter te beschermen tegen diefstal en misbruik. Radiologische bronnen zijn weliswaar niet bruikbaar in een nucleair wapen, maar lenen zich wel voor het maken van een «dirty bom» die bij inzet straling kan veroorzaken en ontwrichtend kan werken op de samenleving.

Nederland tijdens de top

Een belangrijke kwestie voor Nederland tijdens de Seoul-top was de aanwijzing van het voorzitters- en gastland voor de volgende, derde NSS. Aan het einde van de plenaire zitting in Seoel gingen de deelnemende landen unaniem akkoord met het voorstel van Korea om de topontmoeting in 2014 in Nederland te houden.

Nederland had al eerder ingestemd met het verzoek om zich te kandideren vanwege het grote belang dat Nederland hecht aan het voorkomen van nucleair terrorisme en nucleaire smokkel. De internationale samenwerking die door de NSS wordt gegenereerd en de afspraken die in dat kader worden gemaakt, bevorderen de veiligheid van Nederland en van de rest van de wereld. Nederland is bovendien als internationaal logistiek knooppunt met grote doorvoerhavens als Rotterdam en Schiphol en als land met een geavanceerde nucleaire industrie kwetsbaar voor smokkel van nucleaire en radiologische materialen. Het kabinet is dan ook van mening dat het voorzitterschap een uitgelezen kans biedt een bijdrage te leveren aan het tegengaan van dit gevaar.

De voortgang die Nederland op het terrein van de nucleaire beveiliging heeft geboekt sinds de top in Washington is bovengemiddeld. Ons land heeft onder meer:

• de twee relevante verdragen geratificeerd op het gebied van nucleaire veiligheid;

• voorop gelopen om de beveiliging van Nederlandse nucleaire installaties aan een vrijwillige toetsing van het Internationale Atoomenergie Agentschap (IAEA) te onderwerpen;

• de politieke toezegging gedaan om na 2015 geen proliferatiegevoelig hoogverrijkt uranium meer te gebruiken bij de productie van medische isotopen; daarbij is zeker gesteld dat de belangen van de patiënten die (wereldwijd) afhankelijk zijn van de in Nederland geproduceerde nucleaire geneesmiddelen, niet in het geding komen. In de marge van de Top in Seoel is een verklaring van die strekking aangenomen door België, Frankrijk, Nederland en de VS, vier landen die samenwerken bij de productie van medische isotopen;

• het initiatief genomen bij de internationale samenwerking op het gebied van nucleair sporenonderzoek (gecoördineerd door het Nederlands Forensisch Instituut);

• het initiatief genomen om dit najaar een internationale «table top» oefening te houden op het terrein van nuclear forensics en cyber security.

Nederlandse inzet

In de Nederlandse verklaring die tijdens de plenaire zitting is uitgesproken, is ook aandacht gevraagd voor de architectuur van de internationale afspraken op het gebied van nucleaire beveiliging. Naar Nederlandse opvatting is het zaak op dit terrein zo doelmatig mogelijk te werk te gaan en zo efficiënt mogelijk met middelen om te springen. Het IAEA kan bij die inventarisatie, taakverdeling en consolidatie een centrale coördinerende rol spelen. Deze consolidatie zal naar verwachting een prominente plaats gaan innemen op de NSS-agenda van de komende twee jaar. Daarnaast zal Nederland bestaande initiatieven van NSS-landen, zoals ten aanzien van «Information Security and Awareness» en «Nuclear Counter-Smuggling Teams», in de komende twee jaar helpen verbreden en verdiepen. De regering zal de Kamer in later stadium over de intenties van Nederland ten aanzien van zijn voorzitterschap nader informeren.

De minister van Buitenlandse Zaken, U. Rosenthal

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.