Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 16 september 2024
Met deze brief informeer ik u over de toekenningsbeschikking die wordt verstrekt aan
de gemeente Alphen aan den Rijn voor de woningbouw in de Gnephoek. Tijdens een plenair
debat op 25 juni 2024 over de Voorjaarsnota1 heeft Lid Maatoug (GroenLinks-PvdA) vragen gesteld over deze bijdrage. De Minister
van BZK heeft daarop toegezegd de beschikking ook aan de Tweede Kamer te sturen, zodra
deze aan de gemeente wordt gestuurd. Middels deze brief geef ik invulling aan deze
toezegging.
Gebiedsontwikkeling Gnephoekpolder
De Gnephoekpolder is een van de grotere woningbouwlocaties van Nederland. In 2022
heeft de voormalig Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties de partijen
aangemoedigd om samen de uitdagingen voor deze gebiedsontwikkeling aan te pakken.
De gemeente heeft een plan opgesteld voor de bouw van 5.500 woningen tot 2040, waarvan
60% betaalbaar inclusief 30% sociale huur. Om dit te realiseren sluiten de betrokken
partijen (gemeente, provincie en hoogheemraadschap) een Bestuursovereenkomst (BOOG).
De partijen hebben afgesproken om de BOOG op 21 oktober a.s. te ondertekenen. Voorwaarde
daarvoor is dat er een financieel haalbaar plan is. Daarvoor is een bijdrage van het
rijk noodzakelijk.
In 2023 heeft de gemeenteraad het Contourenplan Gnephoek met ruime meerderheid goedgekeurd.
Van het totale financiële tekort van € 110,8 miljoen (exclusief BTW), zal € 60,8 miljoen
worden gedekt door de grondexploitatie en een gemeentelijke bijdrage. In de Eerste
suppletoire begroting 2024 heeft vorige kabinet aanvullend € 85,7 mln. beschikbaar
stelt ten behoeve van het bijdragen aan grootschalige woningbouwlocaties. Hieruit
is eenmalig maximaal € 50 mln. (exclusief BTW, gelijk aan maximaal € 60,5 mln. inclusief
BTW) voor de ontwikkeling van de Gnephoek beschikbaar gesteld.
Inhoud van de beschikking
De beschikking is opgesteld volgens de Financiële-verhoudingswet en is niet gekoppeld
aan een ministeriële regeling vanwege het incidentele karakter. In de beschikking
zijn de voorwaarden voor de verstrekking van het bedrag vastgelegd:
-
– Looptijd van het project: 2024 tot 2040.
-
– Hoogte van de bijdrage: ten hoogste € 50.000.000,00 exclusief btw (€ 60.500.000,00
inclusief btw).
-
– Prestatie-eis: Realisatie van 5.500 woningen, waarvan 60% betaalbaar en minimaal 30%
in het sociale huursegment.
-
– Start bouw: Binnen 5 jaar na de start van de beschikkingsperiode moet de bouw van
de eerste 900 woningen beginnen.
De start van de bouw is gedefinieerd als het begin van funderingswerkzaamheden, zoals
gebruikelijk in andere regelingen met betrekking tot woningbouw. De middelen mogen
worden besteed volgens de kostensoortenlijst uit het Besluit ruimtelijke ordening
en de plankostenscan van de Regeling plankosten exploitatieplan.
Voortgang, monitoring en terugvordering
De gemeente moet volgens de Financiële-verhoudingswet verantwoording afleggen over
de besteding van de middelen. Jaarlijks worden de ontwikkelingen besproken in een
voortgangsoverleg. Voorafgaand aan dat overleg stelt de gemeente een voortgangsrapportage
op, waarin het onder andere inzicht geeft in de planologische voortgang alsmede de
grondexploitatie actualiseert. Nieuwe inzichten over het plan op basis van de voortgangsrapportage
kunnen voor mij aanleiding zijn om de bijdrage proportioneel naar beneden bij te stellen.
Bijvoorbeeld, als verwacht wordt dat de woningen niet binnen de beschikkingsperiode
worden gerealiseerd of als het te verwachten tekort afneemt. Ik zal uw kamer periodiek
informeren over de voortgang van het project op basis van het voortgangsoverleg met
de gemeente.
De Minister van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening, M.C.G. Keijzer