32 827 Toekomst mediabeleid

Nr. 273 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 22 november 2022

In de procedurevergadering van de Vaste Kamercommissie OCW van 20 oktober is mij gevraagd te reageren op de brief van de gemeenteraad van Pijnacker-Nootdorp aan het Commissariaat voor de Media d.d. 4 juli 2022.

De gemeenteraad schrijft dat het uitspreken van een voorkeur voor één van de twee gegadigden voor een aanwijzing van een lokale publieke media-instelling zou kunnen leiden tot een afhankelijkheidsrelatie tussen de gemeente(raad) en de lokale publieke omroep.

In de huidige aanwijzingsprocedure, die al jaren van kracht is, wordt er advies gevraagd aan de gemeenteraad over de aanvragen. De uiteindelijke aanwijzing wordt verstrekt door het Commissariaat voor de Media.

Het advies ziet op de criteria genoemd in artikel 2.61, tweede lid, van de Mediawet 2008: de organisatie moet een rechtspersoon zijn, moet zich statutair ten doel stellen media-aanbod te verzorgen voor de betreffende gemeente en moet in de statuten een programmabeleidsbepalend orgaan (pbo) hebben opgenomen, bestaande uit leden die een representatieve afspiegeling vormen van de stromingen in de lokale gemeenschap.

Bij meerdere aanvragers, wordt de gemeenteraad gevraagd een voorkeursadvies uit te spreken. De gemeenteraad wordt – als representatief orgaan – geacht het beste zicht te hebben op relevante lokale aspecten. Gemeenten zijn vrij toetstingscriteria vast te stellen, hierbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan de professionaliteit van de instelling, de vraag hoe de instelling in de maatschappij staat en hoe de financiële situatie van de instelling is.

Het advies van de gemeenteraad geldt voor het Commissariaat als zwaarwegend. Het Commissariaat toetst of het advies zorgvuldig tot stand is gekomen en deugdelijk is gemotiveerd.

Wettelijk is daarnaast ook geregeld dat overheden geen invloed mogen hebben op de media-inhoud van media-instellingen, behalve als dat in de Mediawet 2008 expliciet is geregeld. Het is gemeenten niet toegestaan om voorschriften te verbinden die in strijd zijn met de wet.

In de Hoofdlijnenbrief Media (Kamerstuk 32 827, nr. 246) heb ik mijn beleid op mediagebied geschetst. Ik ben nu bezig met het nader uitwerken van het beleid. Ik werk daarbij intensief samen met de VNG, de NLPO, het Commissariaat en het Ministerie van BZK. Uw Kamer wordt daar binnenkort over geïnformeerd.

Totdat de wet gewijzigd is, zullen aanwijzingen nog worden verstrekt op grond van de huidige Mediawet. Dat is dus inclusief de adviesrol voor gemeenteraden.

Het Commissariaat voor de Media is een beleidsregel aan het afronden, waarin de huidige procedure inzichtelijk wordt weergegeven. De beleidsregel kan gemeenten, en omroepen, helpen bij het vervullen van hun taak in de aanwijzingsprocedure.

Een afschrift van deze brief heb ik verstuurd aan de gemeenteraad van Pijnacker-Nootdorp en is verzonden aan het Commissariaat voor de Media.

De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, G. Uslu