2011D10952

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 maart 2011

Mede namens de Minister van Veiligheid en Justitie deel ik u het volgende mede.

Van 23 tot en met 25 februari jl. vond in Parijs de plenaire vergadering van de Financial Action Task Force on Money Laundering (FATF) plaats. De FATF is een internationale organisatie die zich bezig houdt met de bestrijding van witwassen en de financiering van terrorisme¹. Ik informeer u over de belangrijkste onderwerpen die aan de orde zijn geweest, waaronder de evaluatie van Nederland.

Evaluatie Nederland

Nederland is in de derde ronde van wederzijdse FATF-evaluaties als laatste land geëvalueerd. De feitelijke uitvoering heeft plaatsgevonden door het IMF. Getoetst is in hoeverre Nederland voldoet aan de 40 aanbevelingen inzake de bestrijding van witwassen en de negen speciale aanbevelingen inzake de bestrijding van terrorismefinanciering (TF). Tijdens de plenaire vergadering van de FATF is het evaluatierapport van Nederland vastgesteld. Onderstaand treft u de voornaamste resultaten aan. Een samenvatting van het rapport treft u als bijlage bij deze brief aan.

Algemeen

De conclusies in het rapport kan ik grotendeels onderschrijven. Zo wordt onder meer positief geoordeeld over het strafrechtelijk juridisch kader ten aanzien van witwassen, beslaglegging en ontneming van criminele gelden en het bevriezen van terroristische tegoeden. Het evaluatierapport is echter ook kritisch maar opbouwend ten aanzien van enkele specifieke onderdelen van het Nederlandse beleid ten aanzien van de bestrijding van witwassen en TF. Over de voornaamste punten van kritiek merk ik het volgende op.

Strafbaarstelling TF

De wijze van strafbaarstelling in het Nederlandse recht wijkt af van de wijze van strafbaarstelling in het merendeel van de FATF landen. In Nederland is terrorismefinanciering strafbaar als voorbereiding van terroristische misdrijven of als deelneming aan een terroristische organisatie. De FATF geeft, blijkens het rapport, de voorkeur aan een autonome strafbaarstelling van TF.

Hoewel Nederland van mening is dat de wijze waarop terrorismefinanciering op dit moment strafbaar is gesteld, volstaat voor een effectieve bestrijding ervan, heeft de Minister van Veiligheid en Justitie inmiddels besloten in het Wetboek van Strafrecht een autonome strafbaarstelling van TF op te nemen om dit misdrijf overeenkomstig de aanbevelingen in het rapport duidelijk herkenbaar in de wet te positioneren. De betreffende wetswijziging zal voor het einde van dit jaar aan uw Kamer worden aangeboden.

FIU-Nederland

Het rapport is ook kritisch ten aanzien van de effectiviteit van de Financial Intelligence Unit Nederland (FIU-Nederland). Deels houdt deze kritiek verband met het feit dat Nederland een ander meldsysteem kent dan de meeste andere landen en deels met het niveau van operationele analyse. Andere elementen van de kritiek richten zich op de organisatiestructuur en onafhankelijkheid van FIU-Nederland. Zo zijn er teveel partijen betrokken bij de aansturing van FIU-Nederland. Dit punt van kritiek wordt al deels gepareerd door de huidige samenvoeging van de betrokken onderdelen binnen de ministeries van Veiligheid en Justitie en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Daarnaast zal bekeken worden hoe het systeem verder verbeterd kan worden.

Wet ter voorkoming van Witwassen en Terrorisme Financiering (WWFT)

De tekortkomingen in de WWFT hebben onder meer betrekking op elementen van het cliëntenonderzoek dat instellingen die onder de reikwijdte van de WWFT vallen, moeten uitvoeren. Hierbij wordt opgemerkt dat bepaalde tekortkomingen het gevolg zijn van een discrepantie tussen de aanbevelingen van de FATF en EU-regelgeving welke de basis vormt voor de Nederlandse anti-witwasregelgeving. Ten aanzien van de geconstateerde tekortkomingen wordt reeds gewerkt aan een wetswijziging. Het streven is om eind van dit jaar de betreffende wetswijziging aan uw Kamer te doen toekomen.

In februari 2013 dient de FATF op de hoogte te worden gesteld van de gerealiseerde verbeteringen.

Overige agendapunten

Onderstaand treft u een kort overzicht aan van andere onderwerpen die aan bod zijn gekomen gedurende de plenaire vergadering van de FATF.

• Lijsten: de FATF heeft de lijsten met landen die strategische tekortkomingen hebben op het gebied van het tegengaan van witwassen en de financiering van terrorisme geactualiseerd. Deze lijsten zijn openbaar en toegankelijk via de website van de FATF.

• FATF aanbevelingen: er is verder gesproken over aanpassing van de 40 plus negen aanbevelingen ter voorbereiding op de volgende ronde van wederzijdse evaluaties.

• Corruptie: in relatie tot recente verklaringen van de G20 heeft de FATF gesproken over zijn bijdrage aan de internationale inspanningen ten aanzien van de bestrijding van corruptie. In dit kader is tevens een voorstel aangenomen een typologie onderzoek te starten naar de relatie tussen corruptie en witwassen.

• Landenevaluaties: naast het evaluatierapport van Nederland is ook het rapport van Frankrijk besproken en aangenomen.

• Tenslotte zijn diverse overige onderwerpen aan bod geweest, zoals de werkzaamheden van de verschillende FATF-werkgroepen, de samenwerking van FATF met de regionale organen en de communicatiestrategie.

De minister van Financiën,

J. C. de Jager

---

1 Meer informatie is te vinden op de website van het FATF: http://www.fatf-gafi.org.