35 034 Maatschappelijke diensttijd

25 295 Infectieziektenbestrijding

Nr. 17 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 mei 2020

De uitbraak van het coronavirus heeft grote invloed op onze samenleving en treft ons allemaal. Ook de maatschappelijke diensttijd (MDT) is anders van start gegaan dan de bedoeling was. Het verder werken aan de ontwikkeling van MDT en de realisatie van een landelijk dekkend netwerk gaat echter ook in deze crisistijd door. MDT gaat over iets doen voor een ander, talentontwikkeling en ontmoeting. Iets doen voor een ander was zelden zo relevant, tegelijkertijd is het een uitdaging voor de MDT-organisaties en jongeren om een alternatieve invulling te geven aan talentontwikkeling en in het bijzonder aan ontmoeting. Zij hebben de handen ineengeslagen en gekeken wat MDT juist in deze lastige periode kan betekenen voor de samenleving.

Net als in de afgelopen twee jaar heb ik wederom mogen ervaren met hoeveel positieve energie, enthousiasme en creativiteit de jongeren en organisaties hier invulling aan willen geven. Het heeft geleid tot het actieplan «Helpen wanneer je nodig bent: #ookditismdt», dat ik met graag ondersteun en faciliteer. Daarnaast is er vanuit de gemeenten via het Landelijk Netwerk Bevolkingszorg (LNB) een initiatief gekomen om jongeren van 12 tot 18 jaar, die geraakt worden in hun sociale activiteiten door de coronacrisis, MDT-activiteiten te laten doen. Dit initiatief heeft geleid tot het plan «Jeugd Aan Zet in crisistijd». Ook dit plan ondersteun en faciliteer ik van harte.

Met deze brief informeer ik u over het actieplan Helpen wanneer je nodig bent: #ookditismdt en het plan Jeugd Aan Zet in crisistijd.

Actieplan Helpen wanneer je nodig bent: #ookditisMDT

Het actieplan bestaat uit een verzameling van initiatieven van MDT-organisaties die allen een steentje willen bijdragen tijdens de crisis. Uiteraard conform de richtlijnen van het RIVM en kabinet en met aandacht voor talentontwikkeling en begeleiding van jongeren. Er zijn twee typen projecten/initiatieven voor MDT in Coronatijd:

MDT-organisaties die op een andere manier uitvoering geven aan hun oorspronkelijke MDT-project

Deze organisaties doen niet iets nieuws ten opzichte van hun reeds door ZonMw gehonoreerde projectplan, maar voeren de activiteiten uit het plan op een andere manier uit. Een voorbeeld hiervan is een MDT-project waarin digitaal/telefonisch contact wordt gehouden met jongeren om hen te begeleiden in het schrijven van hun eigen projectplan. Een ander voorbeeld is een MDT-project waarin jongeren computerlessen geven aan ouderen via Zoom in plaats van in de bibliotheek. Deze activiteiten worden uit reeds toegekende MDT-middelen gefinancierd.

Initiatieven waarmee MDT-organisaties jongeren in staat stellen om iets nieuws te doen voor anderen in Coronatijd

Deze organisaties doen iets anders of aanvullends ten opzichte van hun reeds door ZonMw gehonoreerde projectplan. Denk aan het benaderen van andere doelgroepen of het ontwikkelen van nieuwe producten die helpend zijn in de crisis. Een voorbeeld hiervan is een MDT-organisatie die digitaal contact legt met ouderen en kwetsbare inwoners, om een praatje te maken, op afstand hulp te bieden maar ook om duurzame verbindingen te leggen. Een ander voorbeeld is een MDT-organisatie die jongeren uit hun MDT-project, die risico op vereenzaming hebben, koppelt aan jongeren uit andere MDT-projecten.

Om deze initiatieven mogelijk te maken heb ik ZonMw gevraagd een extra subsidieoproep te organiseren die het mogelijk maakt voor MDT-organisaties om via een verkorte en vereenvoudigde indien- en toekenningsprocedure een aanvullende subsidie toegekend te krijgen om het ingediende initiatief uit te voeren. De initiatieven die een aanvullende subsidie aanvragen worden door ZonMw getoetst op de voorwaarden. Daarnaast beoordeelt het jongerenpanel de initiatieven op aansluiting bij de motivaties en leefwereld van jongeren. Het budget bedraagt maximaal € 50.000,- per hoofdaanvrager. Het budget is opgebouwd uit het aantal unieke jongeren (maximaal 250), de inzet van jongeren (gemiddeld 4 uur per week) en de duur (max. 8 weken) met een tarief van € 6,– per uur per jongere. Als de maatregelen rondom Corona na 1 juni worden verlengd, dan kunnen aanvragers in aanmerking komen voor een aanvullende toekenning van maximaal € 50.000,–. Voorwaarde is dat de wervingsdoelstellingen zijn behaald en dat men verwacht opnieuw maximaal 250 jongeren te kunnen inzetten tot uiterlijk 1 september.

De projecten en initiatieven worden gepubliceerd op een speciale pagina doemeemetmdt.nl/ook-dit-is-mdt. Op de website kunnen jongeren zich aanmelden om mee te doen.

Plan Jeugd Aan Zet in crisistijd

Het plan Jeugd aan Zet in crisistijd richt zich op jongeren van 12 tot 18 jaar in gemeenten met maximaal 60.000 inwoners en bevordert de toegankelijkheid van MDT in kleinere gemeenten. Het bevat maatschappelijke, sociale, en economische aspecten maar raakt ook en vooral de Openbare Orde en Veiligheid tijdens de huidige Corona crisis. Doordat de dagelijkse activiteiten voor jongeren door de Corona crisis niet of niet goed mogelijk zijn (zoals onderwijs, sport, sociale ontmoetingen en de mogelijkheid om te werken) is er een toenemende overlast van jongeren in de openbare ruimte. Ook is er in toenemende mate zorg over de mate waarin de maatregelen die genoemd zijn in de noodverordening effect hebben op de fysieke en psychische gezondheid van jongeren.

Het project sluit aan bij de doelstellingen van MDT en biedt kansen om het MDT-netwerk verder te versterken, door de verbinding te leggen met de al bestaande MDT-organisaties in de buurt, gemeente of regio. In het project wordt de gemeenten gevraagd om waar mogelijk samen met de lokale schoolbesturen de communicatie op te pakken. Op deze manier worden zoveel mogelijk jongeren bekend gemaakt met de initiatieven die gemeenten op basis van dit projectplan gaan ontwikkelen. Gemeenten kunnen waar mogelijk jongeren verbinden met al bestaande MDT-initiatieven en projecten.

Dit project beoogt een bijdrage te leveren aan het verantwoord en binnen de RIVM richtlijnen activeren van onze jeugd, c.q. jong volwassenen tijdens de Corona crisis. De deelnemende jongeren krijgen een cadeaubon die binnen 1 jaar na uitgifte kan worden besteed bij de lokale partners van de deelnemende gemeente, zoals detailhandel en de (droge) horeca.

Het project richt zich in eerste instantie op gemeenten tot maximaal 60.000 inwoners. Per gemeente kan 1 deelproject worden georganiseerd en aangemeld waarbij een bedrag beschikbaar is van € 10.000 per gemeente tot een maximaal landelijk bedrag van € 500.000. De doorlooptijd van de deelprojecten is circa 8 weken. De totale doorlooptijd van het project is tot en met de zomervakanties (afgestemd op de regionale zomervakanties van het Voortgezet Onderwijs).

Conform de financiering van de MDT-projecten in het actieplan, betekent dit dat er circa 50 jongeren per gemeente mee kunnen doen (€ 6 euro per jongere bij een inzet van 8 weken, 4 uur per week, dit is inclusief het bedrag voor een cadeaubon).

Verbinding van vraag en aanbod

Naast het bij elkaar brengen van de verschillende projecten en initiatieven (aanbod) is het zaak om deze goed te verbinden met de vraagkant in de samenleving. Om die reden is er in de samenleving een inventarisatie gedaan naar de verschillende ondersteuningsbehoeftes. Zo blijkt bijvoorbeeld dat er een concrete ondersteuningsvraag ligt voor de dak- en thuisloze jongeren in Amsterdam. Ook zijn er kansrijke mogelijkheden voor de verbinding met onderwijs op afstand of begeleiding bieden bij het maken van onderwijsloopbaankeuzes. Deze en andersoortige vragen worden gekoppeld aan het aanbod vanuit de MDT-organisaties, die de mogelijkheid hebben om hierin iets te betekenen.

Los van het bij elkaar brengen van vraag en aanbod worden er ook andere waardevolle verbindingen gelegd. Het MDT-jongerenpanel gaat actief aan de slag met de projecten en initiatieven. Zo nemen zij, als Razende Reporters, interviews af met andere MDT-jongeren en organiseren zij online borrels om de jongeren weer met elkaar in verbinding te brengen. Ook vindt afstemming en samenwerking plaats met andere Corona gerelateerde initiatieven in het land. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de campagne #OranjeHelpers, waar veel MDT-partners aan meewerken.

Ik vind het hartverwarmend om te zien hoe vrijwel iedereen die onderdeel is van de groeiende MDT-beweging zo bevlogen en gedreven is om een positieve bijdrage te leveren in deze moeilijke tijd. Het overtuigt mij des te meer dat we met MDT iets in handen hebben waarmee we een significante bijdrage kunnen leveren om onze samenleving sterker te maken. Iets om te koesteren en de ruimte te geven om verder te ontplooien.

De jongeren en de organisaties die vandaag concreet handen en voeten geven aan het actieplan Helpen wanneer je nodig bent: #ookditismdt en aan het plan Jeugd Aan Zet in crisistijd, vormen de basis voor het landelijk dekkend MDT-netwerk van morgen. Dat geeft mij veel vertrouwen voor de toekomst.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, P. Blokhuis