33 836 Personen- en familierecht

Nr. 15 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 maart 2016

Met deze brief doe ik, mede namens de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), een aantal toezeggingen gestand gedaan in het algemeen overleg familierechtelijke onderwerpen van 27 januari jl. (Kamerstuk 33 836, nr. 14) en in het vervolg algemeen overleg van 17 februari jl. (Handelingen II 2015/16, nr. 56, item 10). Ook reageer ik, zoals door uw Kamer bij brief van 20 januari 2016 verzocht op een e-mail van de Stichting Passage i.o. waarin wordt verwezen naar een scriptie over de positie van de niet-verzorgende ouder in het omgangsrecht.

Positie van de niet-verzorgende ouder in het omgangsrecht

Bij brief van 19 januari 2016 (Kamerstuk 33 836, nr. 8) heb ik op verzoek van uw Kamer gereageerd op een e-mail van 5 november jl. waarin wordt verwezen naar voornoemde scriptie. Ik ben in deze brief uitgebreid ingegaan op de schrijnende problematiek van ouders en kinderen die als gevolg van een scheiding geen omgang of contact meer met elkaar hebben. De Passage i.o. stelt enkele oplossingen voor en geeft aan graag bij te dragen aan overleg. Ik heb in dat kader op korte termijn overleg met deze stichting alsmede met de schrijver van de e-mail van 5 november jl., om de suggesties die zij doen nader met hen door te spreken.

Brief gemeenten

Tijdens het algemeen overleg heb ik op verzoek van het Lid Van der Staaij (SGP) toegezegd de «Brandbrief aan alle gemeenten in Nederland» over onder meer ouderschapsvoorlichting en begeleiding bij scheiding onder de aandacht te brengen bij de VNG. Dit is reeds gebeurd door de schrijvers van de brief in 2015. U bent hierover in november 2015 geïnformeerd door de Staatssecretaris van VWS in de beantwoording van Kamervragen over de brief.¹

Overzicht onderzoeken op het gebied van (echt)scheidingen

Verder heb ik tijdens het algemeen overleg uw Kamer toegezegd eind 2016 een overzicht beschikbaar te hebben van de belangrijkste bevindingen van een aantal promotieonderzoeken over scheidingen dat recent is verschenen of zal verschijnen.

Op verzoek van uw Kamer heb ik toegezegd vooraf een overzicht van de onderzoeken die hierbij betrokken worden toe te zenden. Uw Kamer heeft daarbij specifiek aandacht gevraagd voor onderzoek naar de gevolgen voor kinderen die na scheiding weinig of geen contact meer hebben met één ouder, de omvang van dit probleem, preventie en effectieve interventies om dit te voorkomen. In de bijlage bij deze brief geef ik een overzicht van afgeronde onderzoeken².

Ik zal het WODC vragen een analyse³ op te stellen aan de hand van alle bevindingen en uitkomsten van deze onderzoeken. Daarbij zal ook nu nog lopend (promotie)onderzoek – voor zover relevant en beschikbaar – worden betrokken.

Ik zal het WODC vragen in de analyse specifiek in te gaan op de volgende vragen:

• Welke gevolgen hebben verschillende verblijfsarrangementen na scheiding op het welzijn van kinderen en ouders;

• In het verlengde hiervan (en zoals specifiek verzocht door uw Kamer): wat zijn de gevolgen voor kinderen die na scheiding weinig of geen contact meer hebben met één ouder en (zo mogelijk) wat is de omvang van dit probleem;

• Wat leveren deze onderzoeken voor inzichten op hoe «vechtscheidingen» en uiteindelijk contactverlies tussen ouder en kind te voorkomen (preventie). Hierin worden onder meer de onderzoeken naar het ouderschapsplan meegenomen.

Ik verwacht dat het WODC dit onderzoek eind 2016 kan afronden. Op basis van dit onderzoek zal ik bepalen in hoeverre beleid aanpassing behoeft en zal het rapport met beleidsreactie naar uw Kamer sturen.

Naast vorenstaande onderzoek van het WODC, lopen verschillende evaluaties van pilots op het gebied van preventie en effectieve interventies om vechtscheidingen te voorkomen, waaronder:

• Onderzoek naar de pilot bijzondere curator/gedragsdeskundige (naar verwachting deze zomer gereed);

• Onderzoek naar de pilots regierechter (naar verwachting eind 2016 gereed);

• Onderzoek naar de gemeentelijke pilot in Midden-Brabant die zich richt op het opleiden van de wijkteams (naar verwachting in de zomer van 2017 gereed).

Tot slot

«Vechtscheidingen» hebben schadelijke gevolgen voor kinderen, ouders en het sociale netwerk daaromheen. De Staatssecretaris van VWS en ik leveren onder meer met de maatregelen in het uitvoeringsplan een bijdrage aan het voorkomen, signaleren, vroegtijdig stoppen van een «vechtscheiding» en het beperken van de schade voor kinderen als gevolg van een «vechtscheiding».

Zoals toegezegd tijdens het algemeen overleg zal uw Kamer dit jaar op verschillende momenten op de hoogte worden gehouden van de voortgang, te beginnen met een brief dit voorjaar over de uitvoering van de motie «divorce challenge» (Kamerstuk 33 836, nr. 12).

De Minister van Veiligheid en Justitie, G.A. van der Steur

---

1 Aanhangsel Handelingen II 2015/16, nr. 554.

2 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

3 De kosten voor dit onderzoek worden gedekt binnen artikel 34 van de Rijksbegroting 2016.