33 835 Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA)

Nr. 81 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 juni 2018

Het werk van de NVWA is essentieel voor het borgen van publieke belangen, zoals de voedselveiligheid, productveiligheid, dierenwelzijn, plant- en diergezondheid, natuur, en daarmee ook de handelspositie van Nederland. De maatschappelijke verwachtingen over het functioneren van de NVWA zijn daarom hoog. Met het plan NVWA 2020 is ingezet op het versterken en verbeteren van het toezicht.

In genoemd plan wordt uitgegaan van een toekomstbeeld waarin de NVWA als moderne en toekomstbestendige autoriteit kennis-gedreven en risicogericht werkt. In die rol is ook gekeken naar de functie van de laboratoriumondersteuning op terrein van voeder- en voedselveiligheid.

Met deze brief informeer ik u, mede namens de Minister voor Medische Zorg en Sport, over ons besluit tot samenvoeging van het Laboratorium voor Voeder- en Voedselveiligheid (LabVV) van de NVWA met het RIKILT van Wageningen Research (WR/Rikilt). Deze samenvoeging van twee laboratoria zal per 1 januari 2019 worden geëffectueerd. Het nieuwe instituut maakt deel uit van Wageningen Research.

Huidige praktijk van ondersteuning monsteronderzoek NVWA

De laboratoriumondersteuning van de voeder- en voedselveiligheid wordt nu uitgevoerd door zowel het LabVV van de NVWA als door WR/RIKILT van Wageningen Universiteit en Research (WUR). De laboratoria hebben deels complementaire taken en expertises en werken vooral voor de overheid. WR/ RIKILT verricht al hoofdzakelijk werk voor de NVWA en het Ministerie van LNV. Beide zijn gevestigd in één gebouw in Wageningen en werken nauw samen.

Reden voor deze fusie

Voor de NVWA is deze fusie essentieel omdat zij hiermee voor de lange termijn duurzaam ondersteund wordt door het nieuwe laboratorium op het terrein van risico-gebaseerd toezicht en het beleid op het gebied van voeder- en voedselveiligheid. Het huidige NVWA-laboratorium is op dit moment gericht op monsteranalyses en gezien zijn huidige omvang niet in staat om innovaties optimaal te benutten en heeft onvoldoende capaciteit om flexibel in te kunnen spelen op incidenten en crises. Met deze fusie ontstaat een uniek laboratorium voor de voeder- en voedselveiligheid in Nederland. Het kent de praktijk van monsteranalyse en heeft een goede kennisbasis om bijdetijds het toezicht te ondersteunen, ingebed in de wetenschappelijke dynamiek van Wageningen Research. Het heeft een goede omvang om flexibel te zijn bij incidenten en crises en de laatste innovaties op terrein van voeder- en voedselveiligheid te volgen en zich eigen te maken. De belangrijkste doelstellingen die hiermee worden bereikt zijn:

• Het vergroten van de efficiency en effectiviteit van de laboratoriumondersteuning van de NVWA;

• Het vergroten van de kritische massa en de kennispositie van deze ondersteuning;

• Het zorgdragen voor een capabele crisisorganisatie ter ondersteuning van de NVWA en de Ministeries van LNV en voor MZS bij incidenten en crises op het terrein van voeder- en voedselveiligheid en voedselfraude.

Borging van de onafhankelijkheid

De borging van de onafhankelijkheid van de dienstverlening door het nieuwe lab aan de NVWA is gebaseerd op de Europese Controle Verordening 2017/625 en wordt vastgelegd in een zogenoemde Uitvoeringsovereenkomst tussen de NVWA en WR. Deze vorm van afspraken wordt al gevolgd voor de huidige dienstverlening van WR aan de Minister van LNV voor wettelijke onderzoekstaken, bijvoorbeeld op het gebied van voedselveiligheid, visserijonderzoeken en aangifteplichtige dierziekten. Dit betekent dat het nieuwe laboratorium de opdrachten van de NVWA zonder inmenging van andere partijen moet kunnen uitvoeren. Daarnaast mogen de overige activiteiten van het lab de dienstverlening aan de NVWA niet compromitteren. Tevens geldt dat de wetenschappelijke onafhankelijkheid van de activiteiten wordt geborgd doordat gewerkt wordt volgens wetenschappelijke standaarden, (internationale) normering en wet- en regelgeving. Concreet betekent dit onder meer dat, gelet op de autoriteitspositie van de NVWA, het gefuseerde laboratorium geen werkzaamheden verricht voor private bedrijven of NGO's. Alleen voor bepaalde, nader omschreven, doelen en na toestemming van de IG van de NVWA, met instemming van LNV en MZS, kan er werk voor derden verricht worden daar waar het onderzoek een duidelijke toegevoegde waarde heeft voor de voedselveiligheid in Nederland en de kennisopbouw van het laboratorium waardoor de ondersteuning aan de NVWA kan worden verbeterd. Door het hanteren van deze uitgangspunten is de IG van de NVWA in control als het gaat om de laboratoriumondersteuning ten behoeve van handhaving en toezicht.

Met deze voorgenomen fusie worden er geen bevoegdheden van de NVWA overgedragen naar WR. Het gaat hier om dienstverlening aan de NVWA. Het belang van de NVWA voor de bovengenoemde publieke verantwoordelijkheden op het terrein van keuren en toezicht vraagt om een sterke centrale autoriteit, die het centrale aanspreekpunt is voor derde landen en de EU.

Personeel

Om de overgang van het personeel, 116 medewerkers, in goede banen te leiden is een sociaalplan en een arbeidsvoorwaardenvergelijking opgesteld. Positief is dat beide laboratoria nu al gezamenlijk zijn gehuisvest in één gebouw op de campus van de Wageningen Universiteit en Onderzoek en bij hetzelfde pensioenfonds behoren. De Ondernemingsraad en het personeel zijn door de IG NVWA geïnformeerd. Ook de bonden zijn geïnformeerd.

Financieel

De kosten voor het werkpakket dat de NVWA afneemt van het gefuseerde lab blijven binnen de beschikbare middelen voor laboratoriumonderzoek voor voeder- en voedselveiligheid van 16,9 miljoen euro. De fusie heeft geen gevolgen voor de tarieven en retributies.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten