Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 15 december 2016
In de Kamerbrief van 25 januari 2016 (Kamerstuk 33 118, nr. 20) waarmee ik u de Eindrapportage Pilots omgevingsvisie aanbood, heb ik aangekondigd
u in breder verband te informeren over de ervaringen met het programma Nu al Eenvoudig
Beter.
Ik heb de rapportage «Pionieren met de Omgevingswet» laten opstellen1. Met deze rapportage geef ik ook uitvoering aan de motie Smaling met Kamerstuk 33 962, nr. 130 waarmee de regering wordt verzocht de resultaten van de evaluatie van de Crisis-
en herstelwet, de jurisprudentie die zich heeft ontwikkeld, het voortschrijdend inzicht
uit het programma Nu al Eenvoudig Beter én de ervaringen van zowel bestuurders als
ambtenaren die met de Omgevingswet moeten werken een plaats te geven in de Invoeringswet
Omgevingswet. Begin november van dit jaar ontving u de zesde Voortgangsrapportage
Crisis- en herstelwet waarin de ervaringen die zijn opgedaan in de experimenten, zijn
weergegeven.
Het rapport «Pionieren met de Omgevingswet» geeft tussentijdse resultaten van de eerste
circa 300 projecten, experimenten en pilots. Het biedt een terugblik op de initiatieven
binnen een aantal leertrajecten, waarvan twee onder regie van het Ministerie van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties.
De bevindingen en aanbevelingen zijn samengevat de volgende.
-
• Het staat of valt met de cultuur
De pilots laten zien dat een andere werkwijze staat of valt met de cultuur van overheden.
Gedreven trekkers zijn nodig om de werkwijzen in de eigen organisatie aan te passen.
-
• Participatie leidt tot meer kwaliteit en draagvlak
De dialoog met de omgeving werkt verrijkend, ook voor de persoonlijke ontwikkeling.
Een planvormingsproces dat is ingericht met participatie van de omgeving zorgt voor
versnelling, zelfs meer dan een goed gestroomlijnde wettelijke procedure teweeg kan
brengen.
-
• Verminderen regeldruk
Gemeenten zien mogelijkheden om beleidsregels en verordeningen flink te verminderen
én te integreren.
-
• Digitalisering
Digitalisering vormt hét hulpmiddel bij de toepassing van het nieuwe omgevingsrecht.
Nu nog bloeien duizend bloemen. Het moment om initiatieven te bundelen bij medeoverheden
is bereikt.
-
• Van procesinnovatie naar brede toepassing
Aanbeveling is om nog meer organisaties en personen ervaringen op te laten doen en
in te zetten op kennisdeling en -uitwisseling. Uit de analyse blijkt dat de kerninstrumenten
in verschillende stadia van ontwikkeling en acceptatie verkeren. De leertrajecten
moeten daarop anticiperen.
-
• Kennis borgen
Het moment is nog niet bereikt waarop alle kennis wordt samengebracht tot gemakkelijk
overdraagbare en toepasbare werkwijzen.
-
• Input voor het wettelijke stelsel
Uit de leertrajecten zijn tot nu toe geen grote suggesties gekomen om het nieuwe juridische
stelsel – nu al – bij te stellen.
Dit rapport is een foto-opname. Er is sindsdien al veel ontdekt. Het interbestuurlijke
implementatieprogramma Aan de slag met de Omgevingswet zet de ingezette kennis- en
leertrajecten die zijn voortgekomen uit Nu al Eenvoudig Beter voort en ontwikkelt
deze verder aan de hand van de behoefte. Zo is er gehoor gegeven aan eerdere oproepen
tot meer praktijkoefening.
Uit de leertrajecten spreekt pioniersgeest en enthousiasme. Vele projectleiders, bestuurders
en anderen die de noodzaak voelen tot verandering van werkwijze bereiden zich in leertrajecten
sinds 2012 al op de Omgevingswet voor. Zij hebben een beweging ingezet die zich de
komende jaren alleen maar zal uitbreiden.
De Minister van Infrastructuur en Milieu,
M.H. Schultz van Haegen-Maas Geesteranus