32 793 Preventief gezondheidsbeleid

Nr. 461 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 december 2019

In het Algemeen Overleg Suïcidepreventie (AO) van 17 oktober jl. (Kamerstuk 32 793, nr. 455) heb ik toegezegd uw Kamer binnen enkele weken te informeren over de stand van zaken met betrekking tot doorverwijzing bij het bellen van het nummer 1-1-3 naar het nummer 0900-0113 dat op dit moment in gebruik is door 113Zelfmoordpreventie. Met deze brief, die ik mede namens de Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat (EZK) verstuur, kom ik deze toezegging na. Ik zal tevens op hoofdlijnen ingaan op het proces dat nodig is voor de inzet om het nummer 1-1-3 te bestemmen voor suïcidepreventie. Ook kom ik terug op de vraag van het Kamerlid Voordewind (CU) met betrekking tot de voorwaarden om in aanmerking te komen voor een procedure in de Levenseindekliniek.

Tijdelijke oplossing: doorverwijzing naar het juiste nummer

De dag na het Algemeen Overleg heeft het Ministerie van EZK de telecomproviders gevraagd om binnen 1 tot 2 weken de tekst van de melding bij oproepen naar het nummer 1-1-3 aan te passen in een duidelijke verwijzing naar het werkelijke nummer van 113Zelfmoordpreventie. De telecomproviders zijn direct van start gegaan om een uniforme melding bij oproepen van het nummer 1-1-3 in hun netwerken door te voeren.

Deze implementatie is complex vanwege de noodzaak dat software updates in modems bij particulieren op afstand doorgevoerd moeten worden en de samenhang die bestaat met het netnummer 0113 (= netnummerregio Goes). Voorkomen moet worden dat de bereikbaarheid van andere belangrijke (nood)diensten zoals 1-1-2 als gevolg van deze updates negatief beïnvloed worden.

De sector heeft op 5 november jl. laten weten dat de telecomproviders de gevraagde uniforme melding geïmplementeerd hebben. De melding wordt afgespeeld voor nagenoeg alle eindgebruikers die vanuit de netwerken van betreffende aanbieders nummer 1-1-3 oproepen. Voor particuliere telefooncentrales (bij bedrijven) die zelf aparte instellingen hebben ingevoerd, kan dit namelijk afwijken. Dit kan ook gelden voor individuele eindgebruikers die een eigen afwijkend modem hanteren in huis.

Hiermee is een belangrijke stap gezet: het risico dat mensen die willen bellen met 113Zelfmoordpreventie niet adequaat worden verwezen naar het juiste nummer is hiermee in sterke mate verkleind. Ik ben de aanbieders van elektronische communicatiediensten dankbaar voor hun inspanningen.

Daarnaast is het ook belangrijk dat het juiste nummer breed wordt gecommuniceerd. 113Zelfmoordpreventie heeft zich daarom de afgelopen weken intensief ingezet om het juiste nummer (0900-0113) beter voor het voetlicht te krijgen. Deze informatie is op verschillende manieren verspreid: via social media en met nieuwsbrieven en nieuwsberichten aan een brede groep van brancheverenigingen (w.o. NHG, GGZ Nederland, V&VN), regionale netwerken, zorgverleners en alle betrokken partijen bij de Landelijke agenda suïcidepreventie, met het verzoek de informatie op hun beurt te verspreiden onder hun achterbannen en netwerken.

Toekenning nummer 1-1-3 voor suïcidepreventie

Als er sprake is van een duidelijke verwijzing naar het juiste nummer is in elk geval het risico van het bellen naar een niet functionerend nummer weggenomen. Zoals ik u eerder heb laten weten, bezie ik samen met de Staatssecretaris van EZK en de Minister van Justitie en Veiligheid (JenV) of en hoe het nummer 1-1-3 structureel kan worden toegekend ten behoeve van suïcidepreventie. Het is me duidelijk geworden dat een zorgvuldig, wettelijk voorgeschreven proces tijd kost.

Zoals aangegeven in mijn brief van 16 oktober 2019 (Kamerstuk 32 793, nr. 452), is het een voorwaarde voor het kunnen openstellen van dit nummer dat misdialing (1-1-3 in plaats van 1-1-2) geen onverantwoorde risico’s voor de beller met zich mee brengt. Over de wijze waarop dit georganiseerd kan worden zijn de betrokken departementen in gesprek met 113Zelfmoordpreventie, de Autoriteit Consument en Markt (ACM) en de meldkamer in Driebergen. In dit overleg stellen we enerzijds vast wat er nodig is om het nummer verantwoord in te kunnen voeren en anderzijds welke stappen moeten worden gezet om het nummer te implementeren voor alle gebruikers. Tevens wordt bezien wat het vraagt om het nummer «gratis» beschikbaar te stellen (mogelijk een ministeriële regeling) en wat nodig is om de anonimiteit van de beller te borgen (mogelijk een ministeriële aanwijzing). De komende weken beantwoorden we deze vragen en werken we toe naar besluitvorming over de toekenning van het nummer waarover ik uw Kamer nog in december zal informeren.

De afgelopen weken is gebleken dat de toekenning van het nummer hoe dan ook een uitgebreide en zorgvuldige aanpak zal vragen. Zo zal in geval van een positief besluit, de Staatssecretaris van EZK het nummerplan moeten aanpassen.

Het voorstel tot aanpassing moet ingevolge de Telecomwet zes weken openstaan voor consultatie en vervolgens gedurende een periode van vier weken worden voorgelegd voor de uitvoerings- en handhavingstoets aan de ACM. Dit betekent dat de wijziging van het nummerplan niet eerder dan in het voorjaar kan worden gepubliceerd, waarna de ACM het nummer – na aanvraag door het Ministerie van VWS – kan toekennen. Vervolgens moeten de providers dit nummer in de praktijk kunnen implementeren. Dit vraagt bijvoorbeeld update van modems en aanpassingen in de telefooncentrales.

113Zelfmoordpreventie heeft mij inmiddels laten weten dat zij in ieder geval tot half maart en uiterlijk tot eind maart 2020 nodig zal hebben om voldoende als organisatie te zijn toegerust op de bereikbaarheid via het telefoonnummer 1-1-3. Zo zal, om de eventuele verwarring met het nummer 1-1-2 op te vangen, telefonische triage worden geïmplementeerd door een professionele hulpverlener die de ernst en veiligheid van de situatie kan inschatten. De organisatie is daarnaast sinds oktober jl. bezig met het inrichten van een nieuw hulplijn platform dat zodanig zal zijn vormgegeven dat bij eventuele uitval van de server, een andere server dit automatisch overneemt.

Wij doen er alles aan om, zo dicht mogelijk op het moment dat organisatie er klaar voor is, het nummer 1-1-3 beschikbaar te hebben.

In het debat heb ik aangegeven dat de nummerreeks 1–1 bestemd is voor Europese harmonisatie. Dat maakt het ook van belang te waarborgen dat, ook in het geval dat het nummer 1-1-3 toegekend wordt voor suïcidepreventie, de nummers 0800-0113 en 0900-0113 beschikbaar blijven voor zelfmoordpreventie.

Ik ben hierover inmiddels in gesprek met de ACM.

Ik zal uw Kamer deze maand over de verdere besluitvorming en de te nemen stappen informeren.

Openstaande vraag AO Suïcidepreventie

Tot slot kom ik terug op de vraag van het Kamerlid Voordewind (CU) tijdens het eerdergenoemde AO of een patiënt met psychiatrische klachten uitbehandeld moet zijn of van een laatst behandelend psychiater een verklaring van uitbehandeling moet krijgen om in aanmerking te komen voor een procedure in de Levenseindekliniek. Deze vraag heb ik voorgelegd aan de Minister van VWS. Ik heb begrepen dat de Minister er naar streeft in het eerste kwartaal van 2020 uw Kamer te informeren over de resultaten van het onderzoek naar euthanasie bij psychiatrische patiënten, in het bijzonder via welke weg zij terechtkomen bij het Expertisecentrum Euthanasie (voorheen Levenseindekliniek). Dit onderzoek wordt uitgevoerd door het Expertisecentrum Euthanasie en het eindrapport wordt eind van dit jaar verwacht.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, P. Blokhuis