32 013 Toekomst financiële sector

Nr. 250 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 oktober 2021

Vorig jaar april bood het kabinet uw Kamer het FinTech-actieplan aan.¹ Het actieplan beschrijft aan de hand van drie pijlers verschillende acties om innovatie in de financiële sector verder te bevorderen. Met deze brief informeer ik u, mede namens de Minister van Economische Zaken en Klimaat, over de stappen die sindsdien zijn gezet en ontvangt u de voortgangsrapportage van het FinTech-actieplan².

Door de impact van het coronavirus staan bedrijven voor grote uitdagingen. Het kabinet heeft door middel van een uitgebreid steun- en herstelpakket geprobeerd zoveel mogelijk ondernemers, waaronder ook FinTech-bedrijven, te helpen bij het doorstaan van de coronacrisis. Tegelijkertijd is de coronacrisis een grote stimulans geweest voor de verdere digitalisering van betalingen en andere financiële diensten. Het afgelopen jaar heeft dan ook laten zien dat veranderingen snel kunnen optreden. De voortgang op het FinTech-actieplan moet daarom niet gezien worden als een statisch gegeven.

Resultaten tot nu toe

Zoals uit de bijgevoegde voortgangsrapportage blijkt, is op een groot deel van de aangekondigde acties voortgang geboekt en is een aantal acties ook afgerond.

Met name op het gebied van regelgeving, in het FinTech-actieplan pijler 3, zijn er veel ontwikkelingen geweest. De Europese Commissie heeft in september 2020 het Digital Finance-pakket gepubliceerd, met daarin nieuwe beleidsvoornemens op het gebied van FinTech en digitalisering in de financiële sector. Hierbij zijn door de Commissie ook drie verordeningsvoorstellen gepubliceerd op het gebied van regulering van crypto’s (verordening markten in crypto-activa (MiCA)), het gebruik van distributed ledger technology in de handel van financiële instrumenten (DLT Pilot Regime) en digitale operationele weerbaarheid in de financiële sector (DORA). Uw Kamer is vorig jaar middels BNC-fiches geïnformeerd over het kabinetsstandpunt ten aanzien van deze drie voorstellen.³ Voor wat betreft het DLT Pilot Regime beginnen de trilogen eind september. Voor MiCA en DORA geldt dat de behandeling in de Raad en het Europees parlement in een vergevorderd stadium zijn en verwacht ik dat de trilogen voor deze voorstellen dit najaar beginnen. Ten aanzien van «open banking» en «open finance» heeft de Commissie in het Digital Finance-pakket aangegeven in de loop van 2022 met een voorstel op dit gebied te komen. In dit kader is van belang dat de nationale evaluatie van de implementatie van de herziene richtlijn betaaldiensten (PSD2) is gestart. Ik verwacht dat deze evaluatie eind dit jaar wordt afgerond, waarna ik uw Kamer informeer over de uitkomsten. Deze uitkomsten kunnen als input dienen voor de aangekondigde Europese evaluatie van de herziene richtlijn betaaldiensten.

Daarnaast heeft de Commissie dit voorjaar een voorstel voor een verordening op het gebied van kunstmatige intelligentie gepubliceerd (AI-verordening). In dit voorstel worden ook specifiek AI-toepassingen ten aanzien van consumentenkredietverlening als hoog-risico geadresseerd. Over dit voorstel heeft uw Kamer een BNC-fiche ontvangen.⁴ Ook is sinds november 2020 de Crowdfundingverordening van kracht, waarbij de AFM in Nederland als toezichthouder is aangemerkt.

Op het gebied van nummerportabiliteit heb ik uw Kamer eerder geïnformeerd dat de Europese Commissie bezig is met een evaluatie van de Betaalrekeningenrichtlijn (PAD).⁵ In het kader van deze evaluatie heeft de Commissie afgelopen juli een deelonderzoek over mogelijkheden om rekeningen te openen en te wisselen in andere EU-lidstaten gepubliceerd. Zoals ik u eerder heb toegezegd zal ik de Kamer informeren als de gehele evaluatie gereed is.

Een belangrijke actie onder pijler 2, de pijler die zich richt op een goede toegang tot kennis en talent voor FinTechs, is het organiseren van een periodieke ronde tafel als forum om kansen en belemmeringen, maar ook nieuwe ontwikkelingen te bespreken. In september 2020 heeft de eerste ronde tafel met de sector plaatsgevonden. De volgende ronde tafel zal dit najaar plaatsvinden.

Daarnaast is in het actieplan aangekondigd dat, waar mogelijk, wordt ingezet op Europese harmonisatie van regelgeving en toezicht op financiële diensten. De behoefte tot meer harmonisatie van Europese regelgeving kwam ook naar voren tijdens de ronde tafel en is ook beschreven in het onlangs gepubliceerde rapport «Verkenning Obstakels en Oplossingen Regelgevend kader in relatie tot Innovatie» van het Innovatie-Forum (iForum) van De Nederlandsche Bank (DNB). In het kader van de periodieke ronde tafel zal er daarom een harmonisatiewerkgroep worden ingesteld, waar marktpartijen in de gelegenheid worden gesteld om aan de hand van nieuwe voorstellen te signaleren waar de harmonisatie van Europese regelgeving verbeterd kan worden. In het najaar wordt een eerste sessie georganiseerd over het door de Europese Commissie aangekondigde open finance voorstel.

Het aantrekken en behouden van het juiste talent is ook onderdeel van het FinTech actieplan. Het afgelopen jaar zijn de nieuwe tenders van MKB!dee actief bij FinTech bedrijven onder de aandacht gebracht. FinTech-bedrijven kunnen hier kansrijke initiatieven voor het ontwikkelen van personeel indienen. Daarnaast is op 1 juni 2021 de verblijfsregeling voor essentieel personeel voor startups gelanceerd in pilotvorm. Deze regeling maakt het voor startende innovatieve bedrijven mogelijk om essentieel personeel uit derde landen aan te nemen tegen een verlaagd salariscriterium in ruil voor een aandeel in het bedrijf. Voor het behoud en aantrekken van internationaal talent is de brandingsstrategie en bijbehorende informatiepagina opgestart. De verwachting is dat de informatiepagina in november 2021 gelanceerd wordt. Ten aanzien van een goede toegang tot informatie over regelgeving en procedures is er een Nederlandstalige en Engelstalige website ontwikkeld met de belangrijkste informatie voor FinTech-bedrijven.⁶

Op internationaal gebied, met name acties onder pijler 1, was de corona-pandemie een uitdaging en zijn handels- en of innovatiemissies omgevormd naar digitale werkbezoeken of videoboodschappen. Zo heeft het Ministerie van Financiën samen met DNB en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) tijdens de Amsterdam FinTech week een sessie verzorgd over het nationale en Europese FinTech-beleid.

Vooruitblik

Tot slot heb ik in het actieplan aangekondigd dat na twee jaar nogmaals een FinTech-census uitgevoerd wordt om de positie van Nederland als FinTech-land te blijven monitoren. De aanbesteding voor deze tweede FinTech-census start begin 2022. Ik verwacht rond de zomer van 2022 de uitkomsten hiervan met uw Kamer te kunnen delen.

De Minister van Financiën, W.B. Hoekstra

---

1 Kamerstuk 32 013, nr. 242.

2 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

3 Kamerstuk 22 112, nr. 2937, Kamerstuk 22 112, nr. 2951 en Kamerstuk 22 112, nr. 2952

4 Kamerstuk 22 112, nr. 3129

5 Aanhangsel Handelingen II 2019/20, nr. 1107

6 https://ondernemersplein.kvk.nl/fintechbedrijf-registreren-en-vergunningen-aanvragen/