31 839 Jeugdzorg

Nr. 499 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 december 2015

Hierbij informeer ik u over de stand van zaken en uitgevoerde activiteiten in het kader van kinderrechten in Caribisch Nederland tot nu toe.

Tijdens het AO van 10 december jongstleden heb ik u toegezegd om in deze brief aandacht te besteden aan de wijze waarop kinderen zelf betrokken kunnen worden bij het beleid over kinderrechten. Op de eilanden gebeurt dit reeds op verschillende manieren. Een goed voorbeeld hiervan is de integrale wijkaanpak op Bonaire waar kinderen bij het opknappen van een sportveld gevraagd is wat zij verbeterd zouden willen zien. Op Sint Eustatius wordt op de naschoolse opvang «Mega D» debattraining gegeven waar de onderwerpen kinderen hun mening kunnen geven over de ontwikkeling van het eiland. Op Saba en Sint Eustatius heeft de Rijksvertegenwoordiger een initiatief «Sister Talk» ondersteund waarbij jonge meisjes spraken met Statiaans rol model mevrouw Turner (bekend van American Idol) over onderwerpen als seksualiteit en de toekomst. Ik ben het met u eens dat participatie van kinderen een belangrijk onderwerp is en zal hier in de overleggen met de eilanden over kinderrechten extra aandacht voor vragen. Daarnaast heeft de Rijksvertegenwoordiger al eerder gesprekken met kinderen op de eilanden gevoerd en heeft zich op mijn verzoek wederom bereid verklaard gesprekken met kinderen te organiseren over beleid dat hen raakt. Het concept van het inrichten van een Kinderraad wordt momenteel ook door de Rijksvertegenwoordiger uitgewerkt.

Zoals ik u tijdens het AO op 10 december heb meegedeeld zal de tweede editie van het Kingdom Youth Parliament (hierna KYP) in oktober 2016 op Aruba plaatsvinden. Deze editie van het KYP zal geheel in het teken staan van de rechten van het kind. Ik wil mij er sterk voor maken dat de voorzitter van de Taskforce kinderrechten aanwezig is bij het KYP en de slotverklaringen van het KYP meeneemt in haar werkplan.

U heeft bij het verslag van de Koninkrijksconferentie dit jaar de actieplannen zoals die besproken zijn in de CN-week ontvangen (Kamerstuk 33 845, nr. 11), met de uitvoering van deze plannen is inmiddels een goede start gemaakt. Voor 2016 is aan Bonaire een bedrag van $ 749.000 beschikbaar gesteld voor het – in afstemming met Unicef, VWS en BZK – starten met de uitvoering van de volgende activiteiten:

• 1. Het instellen van een centraal dataregistratiesysteem;

• 2. Het instellen van een afdeling algemeen maatschappelijk werk;

• 3. Het ontwikkelen van een pedagogische visie en bijbehorend opleidingsprogramma;

• 4. (Verdere) invoering van het brede school concept met de nadruk op naschoolse activiteiten op school en het versterken van de kinderopvang.

De uitvoering van het actieplan kinderrechten maakt op Bonaire onderdeel uit van het integraal jeugdbeleid. Zo is samenhang en verduurzaming tussen verschillende activiteiten geborgd. Op dit moment ligt het concept uitvoeringsplan voor het integraal jeugdbeleid voor ter besluitvorming bij het MT van de directie Samenleving en Zorg en vervolgens het bestuurscollege van Bonaire. Begin van dit jaar is er een drietal werkconferenties georganiseerd met de jeugdketen. Op basis van deze conferenties is onder andere het actieplan kinderrechten opgesteld. De werkconferenties hebben geleid tot instelling van een casusoverleg. Voor het ontwikkelen en de uitvoering van het integraal jeugdbeleid is een beleidsadviseur aangesteld en er is middels twinning een coördinator zorg- en jeugdbeleid aangesteld voor de duur van een jaar. Begin dit jaar is voor medewerkers uit de jeugdketen een training dossieranalyse georganiseerd. Ook is voor de jeugdketen een seminar georganiseerd over de Eigen Kracht-aanpak. Het Ministerie van VWS is bezig samen met het OLB een business plan op te stellen voor het instellen van «Veilig Thuis», in dat kader zijn ook afspraken gemaakt met Stichting Verslavingszorg en Psychiatrie CN over het creëren van drie beschermde woonplekken voor jongeren.

Op Saba zijn voor drie jaar middelen (door het Ministerie van VWS en het Ministerie van BZK) ter beschikking gesteld voor de aanstelling van een beleidscoördinator kinderrechten en huiselijk geweld ($ 240.000), die met inachtneming van de aanbevelingen van Unicef en Regioplan belast is met de uitvoering van het actieplan kinderrechten van Saba. Begin 2015 start de beleidscoördinator Kinderrechten en Huiselijk Geweld bij het OLS. In het actieplan van Saba zijn onder andere de volgende activiteiten opgenomen: betere afstemming tussen ketenpartners, in kaart brengen van de knelpunten in de jeugdketen, inzet van voorlichtingscampagnes en het opzetten van een opleidings/trainingsprogramma voor jeugdwerkers. Het Public Assistance fonds van het Openbaar Lichaam Saba heeft dit jaar gezinnen met kinderen aan de onderkant van de samenleving als doelgroep. Het Public Assistance fonds is bestemd voor het aanpakken van achterstallig onderhoud aan woningen waarvan de eigenaren die kosten zelf niet kunnen dragen. Er zijn verschillende trainingen georganiseerd voor jeugdwerkers op het eiland, met als doel hen te leren hoe problemen bij kinderen thuis gesignaleerd kunnen worden door observatie van het gedrag van kinderen. Het afgelopen jaar is een traject gestart om de kinderdagopvang te versterken: de staf heeft een aantal opleidingen gevolgd en het pand wordt gerenoveerd.

Hoewel het meerjarenplan in verband met het ingestelde financieel en bestuurlijk toezicht (nog) niet met Sint Eustatius is ondertekend, zijn er middelen gereserveerd voor het actieplan kinderrechten van Sint Eustatius. Ik zal er samen met de Rijksvertegenwoordiger en het Bestuurscollege voor zorgen dat de projecten die zijn opgenomen in het actieplan zo snel mogelijk – in afstemming met Unicef – in gang worden gezet. Onderwerp van gesprek tussen het Rijk en het Bestuurscollege is om nu zo snel als mogelijk het Meerjarenplan te ondertekenen om op die manier invulling te kunnen geven aan het verbeteren van de kinderrechtensituatie op het eiland.

Met het beschikbaar stellen van de amendementgelden is ook een rol voor Unicef voorzien. Naast periodiek overleg wordt voor de uitvoering van de plannen ook nadrukkelijk een rol voor Unicef gezien. Deze rol behelst onder andere advisering over de koppeling van de plannen van de Taskforce, de eilanden en de ministeries en de aanbevelingen van UNICEF (rapporten). Daarnaast adviseert Unicef over de verbinding tussen de (geplande en gewenste) activiteiten in Caribisch Nederland en op andere eilanden, met name op het gebied van de (duurzaamheid van de) opbouw van kinderrechten in CN én bij de verschillende ministeries in Nederland. Daarbij gaat het om aspecten als capaciteit, deskundigheid, kwaliteit, continuïteit en infrastructuur.

Tenslotte wil ik u graag informeren over de Safety net conferentie welke op 2 en 3 december heeft plaatsgevonden aan de Universiteit van Aruba. Een van de speerpunten van de Taskforce kinderrechten van het Koninkrijk, zoals vastgesteld tijdens de Koninkrijksconferentie van 2015, was het organiseren van een Safety net conferentie. Aan de conferentie namen circa 80 deelnemers deel afkomstig van Aruba, Bonaire, Sint Eustatius, Sint Maarten en Saba. Dit waren medewerkers van organisaties die met jeugd werken: (brede) school, kinderopvang, voogdijraad etc. Er is gesproken over 6 thema’s: ouderbetrokkenheid, doorgaande lijn, ondersteuningsstructuur, samenwerking in de wijk, naschoolse activiteiten van 4–18 jaar en het jonge kind van 0–6 jaar. Op basis van de genoemde thema’s is per (ei)land de situatie besproken en gewaardeerd. Vervolgens zijn per thema de ambities en vervolgstappen voor 2016 besproken en vastgelegd. Alle (ei)landen hebben een vervolgafspraak belegd om de vervolgstappen uit te werken. Daarnaast zijn er tussen de (ei)landen werkbezoeken gepland. De bevindingen en conclusies van de conferentie zullen worden samengebundeld in een publicatie welke op alle (ei)landen zal worden neergelegd bij instanties die onderdeel zijn van het Safety net. Zo wordt zichtbaar wat er mogelijk is en waar de samenwerking gezocht kan worden. De bereidheid tot inter(ei)landelijke samenwerking was zeer aanwezig.

Met het beschikbaar stellen van de middelen aan de eilanden is met de uitvoering van de actieplannen inmiddels een goede start gemaakt. Wel moet rekening gehouden worden met de uitvoeringscapaciteit van de eilanden. Gesprekken vinden nog plaats over de verdere besteding van de middelen voor de komende twee jaar. Het doorontwikkelen van een aanpak is een dynamisch proces en vraagt gaandeweg wellicht ook bijstelling en er is dus nadrukkelijk (financiële) ruimte gelaten voor eventuele bijsturing en/of herprioritering de komende periode.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, R.H.A. Plasterk