Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 15 december 2016
De vaste commissie voor Financiën heeft mij verzocht om te reageren op het rapport1 «Vergeten toeslagen», zoals dat gepubliceerd is op 23 april 2016.
Het rapport concludeert onder meer dat van de huishoudens die recht hebben op huur-,
zorg of kinderopvangtoeslag, 1 op de 7 (14,3%) ten minste één toeslag laat liggen.
In het rapport wordt verwezen naar een in 2011, door SEO Economisch Onderzoek2 uitgevoerd onderzoek naar het niet-gebruik van inkomensondersteunende maatregelen.
Uit dit onderzoek komt naar voren dat er niet één oorzaak aan te wijzen is voor het
niet-gebruik.
Bovendien wordt de kinderopvangtoeslag, in tegenstelling tot de andere toeslagen,
niet gezien als een (direct) inkomensonder-steunend instrument, maar als arbeidsparticipatiebevorderend.
Burgers kunnen er dus voor kiezen geen kinderopvangtoeslag aan te vragen bijvoorbeeld
omdat ze de opvang anders willen regelen of niet voldoen aan de voorwaarde dat beide
partners werken.
Dat er sprake is van niet-gebruik wordt door het kabinet herkend en onderkend. Om
die reden worden burgers actief, door de betrokken beleidsdepartementen en de Belastingdienst,
gewezen op de mogelijkheid van het aanvragen van toeslagen in het algemeen, bijvoorbeeld
via www.toeslagen.nl, www.rijksoverheid.nl en bijbehorende massamediale campagnes.
De Belastingdienst/Toeslagen zet daarnaast de website, social media, en de zorgapp
in om burgers die recht hebben op toeslagen hierover te attenderen en het hen gemakkelijk
te maken om deze aan te vragen. Burgers die al een toeslag ontvangen van de Belastingdienst/Toeslagen
ontvangen automatisch kindgebonden budget als door de SVB ook kinderbijslag uitbetaald
wordt. De Belastingdienst stuurt samen met DUO iedereen die 18 jaar wordt een brief
om hen te wijzen op een mogelijk recht op zorgtoeslag.
Burgers die moeite hebben met het aanvragen van toeslagen kunnen daarnaast terecht
bij de Belastingtelefoon of een afspraak maken bij één van de balies van de belastingkantoren.
Verder kunnen burgers bij Toeslagenservicepunten (TSP) en Toeslagendienstverleners
(TDV) terecht voor informatie en advies over toeslagen. De TSP’s hebben autorisatie
om toeslagen aan te vragen en wijzigingen door te geven. Het gaat o.a. om gemeenten,
Vluchtelingenwerk, sociaal raadslieden en welzijnsorganisaties. Dienstverleners (TDV)
zijn organisaties die vanuit hun expertise in aanraking komen met toeslagen. Dit zijn
vooral kinderopvanginstellingen en verhuurdersorganisaties. Dienstverleners die bij
Belastingdienst/Toeslagen geregistreerd staan, bellen bij vragen over toeslagen rechtstreeks
met de helpdesk voor dienstverleners.
Uitgangspunt blijft wel dat burgers zelf inschatten of zij inkomensondersteuning nodig
hebben en daarvoor in aanmerking komen. Daar waar nodig kunnen burgers hulp krijgen
van de Belastingdienst of maatschappelijke organisaties om die afweging te maken.
Maar uiteindelijk is het de burger zelf die beslist of hij wel of niet gebruik maakt
van toeslagen.
Vanuit het kabinet wordt ingezet op zo optimaal mogelijke communicatie om toeslaggerechtigden
te wijzen op hun eventuele recht op toeslagen. De voorliggende rapportage sterkt het
kabinet erin deze voorlichting met kracht voort te zetten.
De Staatssecretaris van Financiën, E.D. Wiebes