31 015 Kindermishandeling

31 839 Jeugdzorg

Nr. 226 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 maart 2021

Op 11 februari 2021 heeft de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport aan ondergetekende een brief doorgestuurd, met het verzoek een reactie hierop te ontvangen. Het betreft een brief van Jeugdzorg Slachtoffers Nederland (JZS) d.d. 4 februari 2021 over problematiek rondom regeling commissie De Winter. Mede namens de Minister voor Rechtsbescherming reageer ik met deze brief op dit verzoek.

De vragen gaan over onduidelijkheden over de vergoeding van kosten voor medische en juridische stappen, een onkostenvergoedingsregeling, de vorm en hoogte van de tegemoetkoming van de huidige financiële regeling voor slachtoffers van geweld in de jeugdzorg, toezicht op de gesubsidieerde lotgenotenorganisaties, de omgang met lotgenoten en het benoemen van Jeugdzorg Slachtoffers Nederland als lotgenotenorganisatie. Een aantal van deze vragen is eerder aan de Minister voor Rechtsbescherming gesteld en door hem beantwoord.

Ik hecht eraan om aan te geven dat het een lang en voor velen bijzonder pijnlijk proces is geweest om tot het pakket aan erkenningsmaatregelen te komen voor de slachtoffers van geweld in de jeugdzorg. Hierbij zijn zij zo goed mogelijk betrokken, maar ik realiseer mij dat we niet aan ieders wensen kunnen voldoen noch iedereen hebben weten te bereiken. Hieronder ga ik in op de specifieke vragen.

Financiële regeling

De financiële tegemoetkoming is een maatregel binnen een breder pakket aan maatregelen dat is opgesteld n.a.v. de aanbevelingen van de Commissie De Winter in 2019, in samenspraak met lotgenotenorganisaties.

Het leed dat mensen is aangedaan kunnen we met geen enkel bedrag goedmaken. De financiële tegemoetkoming van 5.000 euro is dan ook niet bedoeld als compensatie voor het leed van slachtoffers of vergoeding van onkosten. Het is een teken van erkenning van het geweld dat hen is aangedaan en het feit dat de overheid tekort is geschoten in het toezicht.

Bedrag versus bewijslast

Zoals in de doorgestuurde brief van Jeugdzorg Slachtoffers Nederland (JZS) ook wordt aangegeven, is de mate van de te leveren bewijslast doorslaggevend geweest in de keuze voor het bedrag. Uit eerdere, vergelijkbare regelingen, zoals die naar aanleiding van de Commissie Samson en Deetman, is geleerd dat hoe hoger het bedrag, des te meer bewijslast er nodig is. Met veel bewijslast neemt het risico op secundaire victimisatie toe, omdat slachtoffers bijvoorbeeld stress ervaren omdat hun leed gewogen wordt. Dit willen we hen besparen. Met één vast bedrag zorgen we daarnaast voor een eenvoudige procedure en kan de bewijslast beperkt blijven. Er is voor het bedrag van € 5.000 gekozen na een vergelijking met bedragen van vergelijkbare financiële tegemoetkomingsregelingen.

Onkostenvergoeding

Met de financiële regeling voor slachtoffers van geweld in de jeugdzorg worden daadwerkelijk gemaakte kosten voor bijvoorbeeld medische zorg en juridische ondersteuning niet vergoed. Slachtoffers kunnen er wel voor kiezen het bedrag hiervoor te gebruiken. Voor het verhalen van deze kosten is geen subsidie of andere financiering opgenomen in het uiteindelijke pakket aan maatregelen. Het verhalen van de kosten voor bijvoorbeeld medische zorg en juridische ondersteuning is alleen mogelijk via een civiele procedure, waarbij slachtoffers de instelling waarin zij verbleven aansprakelijk stellen. Wij beseffen dat dat een belastende manier is voor slachtoffers om hun schade eventueel vergoed te krijgen. Als het gaat om ondersteuning op juridisch vlak kan Slachtofferhulp Nederland een spelen, zoals bij het verkennen van de mogelijkheden voor slachtoffers. Bij het doen van aangifte en bij een eventuele strafzaak kan Slachtofferhulp Nederland hulp en ondersteuning bieden. Ook kunnen slachtoffers zich wenden tot het Juridisch Loket (www.juridischloket.nl), dat gratis juridisch advies geeft.

Lotgenotenorganisaties

Wij hebben geld ter beschikking gesteld voor het organiseren van lotgenotencontact. Dit hebben wij gedaan via Slachtofferhulp Nederland. Dit geld is bedoeld voor alle lotgenotenorganisaties van de doelgroep van het onderzoek van de commissie De Winter. Op deze manier kunnen meerdere lotgenotenorganisaties gebruikmaken van de beschikbare middelen. De behoeften van slachtoffers op het gebied van lotgenotencontact loopt soms sterk uiteen. Door meerdere initiatieven financieel te kunnen ondersteunen bieden we ruimte aan een breed scala aan lotgenotenorganisaties, met elk eigen wensen en behoeften. De beschikbare middelen zijn ondergebracht bij Slachtofferhulp Nederland. Zij stellen voorwaarden aan de manier waarop deze middelen worden ingezet, en krijgen daar op deze manier ook inzicht in.

Tot slot heb ik begrepen dat de schrijver van deze brief inmiddels contact heeft gehad met het interdepartementale projectteam dat zich bezighoudt met de implementatie van de maatregelen. Zij hebben te kennen gegeven Jeugdzorg Slachtoffers Nederland, net als verschillende andere lotgenotenorganisaties, een plek te geven op de website die op dit moment ontwikkeld wordt. Op deze manier wordt Jeugdzorg Slachtoffers Nederland in de toekomst onder de aandacht gebracht van bezoekers van de toekomstige website.

Ik vertrouw erop met deze brief de gestelde vragen in voldoende mate te hebben beantwoord.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, P. Blokhuis