Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 7 juli 2014
In het algemeen overleg van 29 januari 2014 van de vaste commissie voor Onderwijs,
Cultuur en Wetenschap en de algemene commissie voor Wonen en Rijksdienst heeft het
lid Monasch (PvdA) gevraagd of het digitaliseren van archiefmateriaal een project
zou kunnen zijn dat werkervaringsplekken oplevert.1 Met deze brief beantwoord ik deze vraag tegen de achtergrond van het Rijksbeleid.
Tot slot bied ik u tevens het resultaat van een korte rondvraag in de archiefsector.
Werk en werkervaringsplekken zijn in het archiefbeheer meestal verbonden aan ondersteunende
werkzaamheden. Te denken is hierbij aan depot- en studiezaalbeheer (o.a. halen en
brengen van stukken), bezorging van post en facilitaire zaken. Veel van dit werk wordt
nu nog uitgevoerd in het kader van de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). Zo zijn bij
het Nationaal Archief 17 Wsw’ers werkzaam.
Digitalisering Rijk
Inmiddels is sprake van een overgang naar digitale dienstverlening. Het scannen van
papieren archiefmateriaal en de voorbereidende werkzaamheden kunnen deels op niveau
van de lagere loonschalen worden uitgevoerd.
Zo trekken de ministeries van BZK, VenJ en de Belastingdienst samen op bij de rijksbrede
dienstverlening op het gebied van grootschalige scanwerkzaamheden.
Doel is het optimaal gebruiken van reeds bestaande faciliteiten, wat moet leiden tot
het terugdringen van inhuur en uitbesteding en het vast aanstellen van personeel in
lage loonschalen, zoals ook afgesproken in het Regeerakkoord. De rijksbrede shared
services-organisatie Doc-Direkt heeft hier een coördinerende rol. Voor de komende
tijd is er nog groei in de vraag naar deze dienstverlening te verwachten. Dat gaat
gepaard met een toename van deze arbeidsplaatsen die te voorzien is medio 2015.
Sector en archiefinstellingen
Op mijn verzoek heeft de brancheorganisatie van archiefinstellingen BRAIN over werkervaringsplekken
de afgelopen maanden een korte enquête uitgezet onder haar 82 leden waarop ruim 30
reacties zijn gekomen. Het beeld dat hieruit naar voren komt is dat werkervaring bij
archiefinstellingen nu vooral betrekking heeft op de eenvoudig uit te voeren delen
van het takenpakket. Mede door de digitalisering verdwijnt steeds meer van dit type
werk. Grotere archiefinstellingen besteden massascanning vaak uit aan bedrijven. Verder
wordt het toegankelijk maken van veelgevraagd bronmateriaal (voor bijvoorbeeld genealogisch
onderzoek) en het invoeren van gegevens vaak gedaan door vrijwilligers en/of stagiairs.
Archieven geven wel aan behoefte te hebben aan mensen met hogere opleiding die kunnen
helpen bij informatiseringsvraagstukken.
Uit de enquête van BRAIN blijkt dat de instellingen in totaal 43 formatieplaatsen
hebben gecreëerd als Wsw-werkplekken. Het gaat dan vooral om depotbeheer, scannen
en eenvoudige digitaliseringswerkzaamheden.
Lokaal zijn ook voortvarende initiatieven te melden. Zo creëert het Stadsarchief Amsterdam
voor 15 formatieplaatsen werkervaring door het inrichten van een scanstraat waar de
komende vijf jaar de dossiers van Bouw- en Woningtoezicht worden gescand.
Overigens wijs ik erop dat re-integratie een wettelijke taak van gemeenten is. Gezien
de gedecentraliseerde verantwoordelijkheid heeft het Rijk voor de uitvoering van de
Wet Werk en Bijstand (WWB) geen rol. Dit neemt niet weg dat in mijn ogen initiatieven
als voornoemd bij de branche bekendheid en navolging verdienen. BRAIN zal de enquête
ook onder de aandacht van haar leden brengen, onder meer via nieuwsbrief en website.
De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
M. Bussemaker