Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 4 september 2017
Hierbij bied ik u aan de werkwijzer voor maatschappelijke kosten-batenanalyses op het gebied van milieu1.
Een Maatschappelijke Kosten-Baten Analyse (MKBA) is een instrument dat onder meer
gebruikt wordt om afwegingen in het beleid te maken. Voor MKBA’s is in 2013 de Algemene
Leidraad verschenen die ingaat op de manier waarop MKBA’s dienen te worden uitgevoerd.
Door de brede toepasbaarheid van de Algemene Leidraad heeft het kabinet aangekondigd2 dat er werkwijzers zullen worden ontwikkeld om het instrument MKBA meer specifiek
toe te snijden op verschillende beleidsterreinen. Voorliggende werkwijzer bevat dan
ook de uitwerking voor MKBA’s met belangrijke milieueffecten en geeft daarmee een
beschrijving hoe MKBA’s op het gebied van milieu opgesteld moeten worden.
Om milieueffecten in Nederland te waarderen moeten prijzen worden gebruikt. Idealiter
wordt per casus nagegaan wat de relevante prijzen zijn. Vaak stuit dit op praktische
bezwaren. In dergelijke gevallen is aan te bevelen om gebruik te maken van kengetallen,
die in de regel representatief zijn voor de marginale prijs van een gemiddeld effect
in Nederland. Voor waardering van emissies en andere milieueffecten in Nederland kan
gebruik worden gemaakt van de kengetallen die zijn opgenomen in het Handboek Milieuprijzen3. Dat vergroot tevens de onderlinge vergelijkbaarheid van MKBA’s. Op mijn verzoek
is het Handboek Milieuprijzen onlangs door onderzoekbureau CE Delft geactualiseerd
en gepubliceerd op rijksoverheid.nl.
De werkwijzer milieu bevat een eerste aanzet hoe effecten op klimaat en energie dienen
te worden gewaardeerd in MKBA’s. De WLO-scenario’s bevatten prijsontwikkelingen van
CO2 voor scenario Hoog en scenario Laag. Voor MKBA´s voor klimaatmaatregelen wordt aanbevolen
een gevoeligheidsanalyse uit te voeren met CO2 prijzen behorend bij de 2°C-gradendoelstelling. Deze CO2-prijzen zijn volgens de in de WLO gemaakte modelberekeningen afdoende om het tweegradendoel
te bereiken. Mogelijkerwijs wordt er op het gebied van energie in de toekomst nog
een aanvullende werkwijzer ontwikkeld.
Aan CPB en PBL is gevraagd de werkwijzer te toetsen. De conclusie van deze toets is
dat deze werkwijzer een goede leidraad vormt voor het opstellen van MKBA’s op het
gebied van milieu en goed aansluit bij de algemene werkwijzer. De betreffende toets
is als bijlage bij deze brief gevoegd4. Wel geven PBL en CPB de gebruiker van de werkwijzer aandachtspunten mee bij elektriciteitsopwekking,
over het gebruik van MKBA bij beleidsalternatieven met hetzelfde doelbereik en over
het apart vermelden van kosten en baten voor niet-ingezetenen.
Met inachtneming van genoemde aandachtspunten waarborgt het volgen van deze werkwijzer
de kwaliteit van het instrument MKBA, en zorgt ervoor dat een MKBA een volwaardige
rol kan spelen in het besluitvormingsproces.
De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu,
S.A.M. Dijksma