Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 13 april 2023
Vandaag, 13 april 2023, heeft de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OvV) het rapport
«Industrie en Omwonenden» gepubliceerd. In deze brief licht ik kort de uitkomsten
toe en schets ik de vervolgstappen die ik naar aanleiding van dit onderzoek zal zetten.
Met dit rapport rondt de OvV het onderzoek af naar de wijze waarop burgers in Nederland
worden beschermd tegen de risico’s van soms jarenlange schadelijke industriële uitstoot
en lozingen. Blootstelling aan industriële stoffen kan schade veroorzaken aan de gezondheid.
Onderdeel van het onderzoek is de vraag in hoeverre rekening wordt gehouden met gezondheidseffecten
voor omwonenden bij het toestaan en controleren van langdurige industriële uitstoot.
De Raad heeft drie casussen onderzocht waarover bij omwonenden onrust bestond, maar
die qua type industrie en regelgeving verschillen. Het gaat om de situaties rondom
Tata Steel (IJmuiden), Chemours (Dordrecht) en APN (Nijmegen).
De OvV concludeert dat verbetering op meerdere vlakken noodzakelijk is voor de bescherming
van de gezondheid van omwonenden. Daarbij zijn zowel de bedrijven zelf als de betrokken
overheden aan zet. Hiertoe zijn acht aanbevelingen gedaan, aan de onderzochte bedrijven,
VNO-NCW, de bevoegde gezagen, het RIVM en aan het Ministerie van Infrastructuur en
Waterstaat. Voor mijn ministerie gaat het om de volgende drie aanbevelingen. Ten eerste
wordt verzocht om samen met de Ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties te bewerkstelligen dat de bevoegde gezagen
en omgevingsdiensten hun verantwoordelijkheden kunnen waarmaken. Ten tweede wordt
geadviseerd om zowel de ontwikkeling van kennis over gezondheidseffecten te stimuleren
alsmede het benutten van die kennis door overheden en bedrijven. Tot slot wordt gevraagd
om te borgen dat het voorzorgsprincipe zwaarder gewogen wordt in het systeem van vergunnen
van persistente stoffen (chemische stoffen die langzaam afbreken).
In de komende tijd zal ik het rapport en deze aanbevelingen nader bestuderen. Om de
gezondheid van omwonenden beter te beschermen is het van belang de door de OvV getrokken
lessen ter harte te nemen. Ik ga daarmee aan de slag in afstemming met de andere overheden,
omwonenden en het bedrijfsleven. Ik zal binnen de wettelijke termijn van 6 maanden
een formele reactie naar de OvV sturen. Uiterlijk voor het herfstreces zal ik uw Kamer
hierover informeren.
Het onderzoek van de OvV toont aan dat het niet vanzelfsprekend is dat de gezondheid
van omwonenden voldoende wordt beschermd, gezien de wijze waarop het stelsel in de
praktijk vorm krijgt. Dit is een serieuze boodschap, die de nodige aandacht verdient
van zowel de overheid als het bedrijfsleven.
De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat,
V.L.W.A. Heijnen