27 858 Gewasbeschermingsbeleid

Nr. 436 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 december 2018

Hierbij informeer ik u over de voorgenomen Nederlandse standpunten inzake de agendapunten die mogelijk ter stemming worden voor gelegd aan het Permanent Comittee Plants, Animals, Food and Feed (SCoPAFF). De vergadering vindt plaats op 12 en 13 december 2018 aanstaande. De standpunten zijn ambtelijk voorbereid met de Ministeries van I&W, SZW en VWS op basis van het advies van het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb)k. Afhankelijk van een eerste indicatieve stemming onder lidstaten, kan de Europese Commissie (EC) besluiten om al dan niet een voorstel voor stemming in te brengen.

Het betreft hoofdzakelijk technische-wetenschappelijke besluiten of procedures over de goedkeuring van werkzame stoffen in de EU. Leidend hiervoor zijn de risico’s voor mens, dier en milieu, en niet de landbouwkundige noodzaak. Gezien het kort voor vergadering beschikbaar komen van de stukken en de ambtelijke afstemming met andere departementen, kan ik u slechts kort voor aanvang van het overleg informeren over de voorgenomen standpunten. De Nederlandse standpuntbepaling is gebaseerd op de wetenschappelijke beoordeling van EFSA en het Ctgb.

De onderstaande punten staan op de agenda ter (mogelijke) stemming (de zogenaamde B-punten).

De werkzame stof chloorprofam.

De EC stelt voor om de goedkeuring van deze werkzame stof in te trekken. Nederland (Ctgb) is rapporterende lidstaat. Het Ctgb, dat het wetenschappelijk advies heeft opgesteld, ziet mogelijkheden voor veilig gebruik als herbicide in de teelt van sla, uien en bloembollen. De Europese Voedselveiligheidautoriteit (EFSA) heeft nog vraagtekens bij dit gebruik. Voor de toepassing van chloorprofam als kiemremmer bij aardappel zijn Ctgb en EFSA beide van mening dat er teveel zorgen zijn over veilig gebruik.

Nederland ziet mogelijkheden voor veilig gebruik als herbicide in de teelt van sla, uien en bloembollen en vindt dat nader onderzoek naar de effectiviteit van alternatieven nodig, en vindt het voorstel van de EC daarom nu te ver gaan. Nederland is daarom voornemens tegen het voorstel van de EC te stemmen.

Er is, gezien eerdere indicatieve stemmingen, vooralsnog geen gekwalificeerde meerderheid voor of tegen het voorstel van de EC. Dat wordt nu ook niet verwacht. De procedure geeft dan de EC de bevoegdheid om zelf een besluit te nemen.

De werkzame stof/micro organisme Clonostachys rosea

De EC stelt voor de goedkeuring van dit schimmelpreparaat als een laagrisico middel te verlengen. Het Ctgb adviseert positief over de verlenging van de goedkeuring. Nederland is daarom voornemens in te stemmen met het voorstel van de EC.

De werkzame stof/micro organisme Beauvaria bassiana

Het betreft hier de goedkeuring van twee stammen van deze schimmel. De EC stelt voor goedkeuring te verlenen aan deze stoffen.

Nederland (Ctgb) was voor beide stammen rapporterende lidstaat.

Het Ctgb adviseert positief over de goedkeuring. Nederland is daarom voornemens in te stemmen met het voorstel van de EC.

De werkzame stof propanil

De fabrikant heeft besloten de aanvraag in te trekken.

De EC stelt daarom voor geen goedkeuring te verlenen voor deze werkzame stof. Nederland is voornemens in te stemmen met het voorstel van de EC.

De werkzame stof methoxyfenozide.

De EC stelt voor de goedkeuring van deze werkzame stof te verlenen als kandidaat voor vervanging (Cfs) met beperking tot gebruik in kassen en onder de voorwaarde dat de aanvrager aanvullende gegevens levert op enkele niet zorgwekkende onderdelen.

Het Ctgb adviseert positief over deze verlening met beperking tot kassen. Nederland is daarom voornemens in te stemmen met het voorstel van de EC.

De werkzame stof azijn

Het betreft hier een zogenaamde basisstof, in dit geval een voedingsmiddel. De EC stelt voor azijn ook goed te keuren als middel tegen schimmels en bacteriën. Het is al goedgekeurd als middel tegen onkruiden.

Het Ctgb adviseert positief over de uitbreiding van de goedkeuring. Nederland is daarom voornemens in te stemmen met het voorstel van de EC.

Procedure voorstel tot verlenging van 42 werkzame stoffen.

Het betreft hier een procedurele tijdelijke verlenging van goedkeuring van stoffen omdat de herbeoordeling buiten de schuld van de aanvrager niet tijdig kon worden afgerond. 17 van de werkzame stoffen betreft stoffen op basis van micro-organismen (bacteriën of schimmels).

De EC stelt voor de goedkeuring van deze stoffen tijdelijk te verlengen.

Het Ctgb adviseert positief. Nederland is daarom voornemens in te stemmen met het voorstel van de EC.

Toewijzing rapporterende lidstaten

Het Verenigd Koninkrijk is rapporterende lidstaat van zes werkzame stoffen. Vanwege de Brexit worden de herbeoordelingen van deze stoffen toegewezen aan andere lidstaten.

Nederland wordt niet genoemd. Nederland is voornemens in te stemmen met het voorstel van de EC.

Indicatie stemming over geharmoniseerde risico indicator.

Dit betreft een indicator waarmee binnen de EU de voortgang inzake de verduurzaming van gewasbeschermingsmiddelen gebruik kan worden gevolgd. De indicator maakt onderscheid in vier categorieën stoffen: laagrisicomiddelen, gewone middelen, stoffen die voor vervanging in aanmerking komen (candidates for substitution, Cfs) en stoffen die geen goedkeuring hebben maar op basis van vrijstellingen op lidstaat niveau tijdelijk mogen worden gebruikt. Bij elke categorie hoort een wegingsfactor zodanig dat gebruik van laag risicomiddelen worden bevoordeeld en gebruik van Cfs en niet-goedgekeurde stoffen worden benadeeld. De wegingsfactoren in het voorstel van de EC zijn niet onderbouwd met op risico gebaseerde uitgangspunten.

Nederland heeft eerder commentaar ingediend dat een indeling in de vier categorieën wenselijk is en dat wegingsfactoren behulpzaam zijn bij stimuleren van het gebruik van laagrisicomiddelen. Maar voor de wegingsfactoren is dan wel een objectieve onderbouwing nodig. Nederland heeft voorgesteld om gebruik te maken van een wegingsfactor die is gebaseerd op de periode (het aantal jaren) waarmee een stof voor de eerste keer wordt goedgekeurd: Laagrisicomiddelen – 15 jaar, gewone middelen – 10 jaar, Cfs – 7 jaar, vrijstellingen – 120 dagen. Dat voorstel is niet overgenomen door de EC.

Nederland zal daarom onthouden van stemming en nogmaals wijzen op een objectieve onderbouwing van wegingsfactoren.

Definitieve stemming is voorzien in de SCoPAFF van 25 januari 2019.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten