26 991 Voedselveiligheid

Nr. 315 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 april 2011

In januari 2011 heeft uw Kamer een aantal moties aanvaard die betrekking hebben op het toezicht en de handhaving van de wet- en regelgeving rond diertransporten door de nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit (nVWA). Graag wil ik u informeren over de wijze waarop ik deze moties zal uitvoeren. Onderstaand treft u het dictum van de betreffende moties aan en mijn toelichting daarop.

Motie Van Gerven (TK 26 991, nr. 296, 18 januari 2011)

«verzoekt de regering, voor eind 2011 het aantal lange afstand veetransporten dat niet voldoet aan de eis van maximaal 500 kilometer of 8 uur, substantieel te laten afnemen; verzoekt de regering tevens, voor transport de transportcondities trapsgewijs op te schroeven naarmate deze langer duren; verzoekt de regering, voor eind 2011 het aantal misstanden bij diertransport substantieel te laten afnemen en daarover de Kamer jaarlijks te rapporteren, en gaat over tot de orde van de dag.

In het Regeerakkoord is opgenomen dat het kabinet inzet op EU-regelgeving tot vermindering van transporten van slachtvee over lange afstand. Ik zal de wens van de Tweede Kamer tot een substantiële afname van het aantal lange afstandstransporten dat niet voldoet aan de eis van maximaal 500 kilometer of 8 uur bespreken in Brussel, alsmede de wens tot een trapsgewijze verhoging van de transportcondities naarmate het transport langer duurt. Aangezien het hier gaat om EU-regelgeving zal dit een besluitvormingstraject vergen dat in ieder geval niet vóór einde van 2011 gerealiseerd is.

Ik heb de sector gevraagd om in het kader van het kwaliteitssysteem QLL een plan van aanpak te maken om het dierenwelzijn bij diertransporten te verbeteren. Reeds eerder is u toegezegd dat jaarlijks in het jaarverslag van de nVWA de aantallen overtredingen zullen worden gerapporteerd (TK 26 991, nr. 279).

Motie Van Gerven (TK 26 991, nr. 299, 18 januari 2011)

«verzoekt de regering in te zetten op moderne hulpmiddelen bij de controle en daarbij binnen afzienbare tijd te streven naar 100% GPS op diertransport en een brede toepassing van moderne hulpmiddelen als permanente webcams bij slachterijen».

De regelgeving op het gebied van diertransporten wordt in Brussel gemaakt. Voor internationale lange afstandstransporten is GPS (satelliet navigatie systemen) reeds vanuit de Europese Transportverordening verplicht. Voor binnenlandse korte transporten geldt deze verplichting niet. Dit laat onverlet dat ik voorstander ben van het gebruik van GPS en dat ik de sector oproep hiervan gebruik te maken. Hetzelfde geldt voor het toepassen van webcams op slachterijen.

Ik inventariseer momenteel de mogelijkheden die GPS kan bieden aan ondernemers en toezichthouders.

Motie Thieme (TK 26 991, nr. 303, 18 januari 2011)

«verzoekt de regering, heldere en afrekenbare doelstellingen [ten aanzien van de controles op diertransporten] te formuleren en de Kamer hierover binnen drie maanden te informeren, en gaat over tot de orde van de dag».

De doelstellingen vloeien voort uit de werkzaamheden van de nVWA. Deze zijn te onderscheiden in toezicht op basis van 100%-controles en selectief toezicht gebaseerd op risico-analyses.

Ten aanzien van het 100%-toezicht op diertransporten gelden de volgende doelstellingen:

• 100% controle van alle transporten naar het buitenland (certificering)

• 100% controle op Nederlandse slachthuizen van de vervoerwaardigheid van aangeleverde dieren

• 100% controle van geretourneerde reisjournaals van transporteurs

• 100% afhandeling van ontvangen klachten uit het buitenland over Nederlandse transporten

Ten aanzien van het selectieve en steekproefsgewijze toezicht zijn de volgende doelstellingen gemaakt voor 2011:

• 3 000 vervoerscontroles «op de weg», plus 140 controles samen met andere controlediensten, zoals de KLPD en de regio-politie

• prioriteiten zijn: overbelading, stahoogte bij runderen, bijladen na certificering en wrak vee

• bij zeer warm of koud weer: extra controles op dierenwelzijn (aantallen afhankelijk van de weersituatie)

Motie Thieme (TK 26 991, nr. 304, 18 januari 2011)

«verzoekt de regering de controle op veetransporten en slachthuizen niet meer aan de sector over te laten, maar geheel in overheidshanden te nemen en de Kamer binnen drie maanden over de voortgang van dit proces te informeren.»

De motie gaat uit van de veronderstelling dat de controle op diertransporten aan de sector is of wordt overgelaten. Dit is echter niet juist. De overheid is en blijft eindverantwoordelijk voor het toezicht op de naleving van de wet- en regelgeving van diertransporten.

De nVWA ziet hier dagelijks op toe. Wel heb ik in het toezichtproces faciliteiten verleend die zorgen voor minder overheidslasten en -kosten voor de bedrijven. Voorwaarde is dat het bedrijf deelneemt aan een door mij goedgekeurd kwaliteitssysteem. Private kwaliteitssystemen passen in mijn streven om de eigen verantwoordelijkheid van de sector te versterken. Daarbij dient te worden ingezet op maximaal draagvlak en participatie binnen de sector. Juist onlangs nog is met QLL (ketenbreed integraal kwaliteitssysteem voor diertransport en dierziektepreventie) een goede stap vooruit gezet. Voor het eerst is er één systeem voor de gehele diertransportsector in plaats van verschillende losse kwaliteitssystemen. Dit biedt mogelijkheden voor zelfregulering door de hele keten en voor verschillende sectoren. Dit systeem zal de komende jaren verder worden ontwikkeld, waarbij niet alleen de sector maar ook maatschappelijke organisaties zijn betrokken. Ik acht het van groot belang dat er voortvarend wordt gewerkt aan de verbetering van transportcondities en dat de sector daadwerkelijk stappen vooruit zet. Ik zal daarom de sector, in relatie tot het QLL-systeem, verzoeken om voor de zomer te komen met een concreet actieplan hiervoor. Daarnaast heb ik, zoals al eerder gemeld, besloten om het toezicht van de nVWA op diertransporten te versterken door 10% extra capaciteit hiervoor beschikbaar te stellen, om deze beweging stevig te ondersteunen.

Motie Ormel (TK 26 991, nr. 305, 18 januari 2011)

«verzoekt de regering, bij het hanteren van kostendekkende, transparante tarieven gedurende drie jaar vanaf het moment dat de tarieven kostendekkend zijn de nVWA een inspanningsverplichting op te leggen om te streven naar 10% tariefreductie per jaar, voortkomende uit effectief en efficiënt werken.»

Zoals besproken in het VAO over de nVWA op 12 januari 2011 heb ik aangegeven dat een tariefsreductie van 10% per jaar gedurende 3 jaar geen realistisch percentage was. Daarop heeft de heer Ormel het woord «inspanningsverplichting» ingevoegd. Ik blijf erbij dat genoemd percentage niet realistisch is, maar ik zeg wel toe dat ik mij maximaal zal inspannen dat de nVWA door effectief en efficiënt te werken haar kosten reduceert.

Zo is er voor de vleesketen in samenwerking met het bedrijfsleven een programma voor de vermindering van de regeldruk gestart om in de komende jaren een kostenreductie in het toezicht van ca. 25% te realiseren.

Motie Van Gerven/Jacobi (TK 31 532, nr. 49, 25 januari 2011)

«verzoekt de regering voor 2012 een onafhankelijke commissie onderzoek te laten doen in hoeverre de indertijd geconstateerde problemen al zijn opgelost, welke maatregelen zijn genomen, wat de effectiviteit hiervan is en waar eventuele vervolgactie nodig is.»

Ik verwijs u naar de eerder verzonden brief aan uw Kamer van 12 april jl. Daarin heb ik medegedeeld dat dr. P. Vanthemsche dit onderzoek zal gaan uitvoeren. De heer Vanthemsche heeft ook in 2008 het onderzoek uitgevoerd bij de nVWA.¹

Hij kan als geen ander constateren in hoeverre de toen door hem geconstateerde problemen zijn opgelost. Het onderzoek zal in juli 2011 worden uitgevoerd, op vergelijkbare wijze als in 2008. Het verslag zal in september 2011 met een kabinetsreactie naar uw Kamer worden gestuurd.

De staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,

H. Bleker

---

1 «Het functioneren van de Voedsel en Waren Autoriteit (VWA) in de controle op slachthuizen en exportverzamelplaatsen» – auditcommissie onder leiding van de heer dr. P. Vanthemsche, juni 2008