Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 21 december 2020
Met deze brief informeert het kabinet uw Kamer over het besluit om per maandag 21 december
2020 om 21:00 uur (NL tijd) een vliegverbod in te stellen voor Zuid-Afrika.
Het Outbreak Management Team (OMT) heeft in haar meeste recente advies geconstateerd
dat in Zuid-Afrika een stam van het Covid-19 virus is gesignaleerd die enkele eigenschappen
gemeen heeft met de stam uit het Verenigd Koninkrijk (VK), al zijn de stammen niet
identiek. Het kabinet zal op korte termijn met een uitgebreidere reactie komen op
dit OMT-advies.
Op basis van het OMT-advies acht het kabinet het noodzakelijk om reisbewegingen van
Zuid-Afrika naar Nederland te beperken, in lijn met de beperkingen die het kabinet
heeft opgelegd voor het personenvervoer tussen het VK en Nederland. Daarom heeft het
kabinet besloten om per 21 december 21:00 uur (NL tijd) een vliegverbod in te stellen
voor alle vluchten met passagiers van Zuid-Afrika naar Nederland. Dit vliegverbod
zal van zo kort mogelijke duur zijn en gelden tot uiterlijk 1 januari 2021 tenzij
door middel van coördinatie op Europees niveau voor die tijd effectieve maatregelen
zijn ingesteld om de import van het virus te beperken of er nationaal een effectieve
testverplichting gerealiseerd is voor reizigers uit Zuid-Afrika. Vrachtvervoer is
van het vliegverbod uitgezonderd, evenals medisch personeel wanneer dit in het belang
is van de volksgezondheid. Dit is eveneens in lijn met de maatregelen die voor het
VK gelden. Het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat heeft overlegd met de luchtvaartmaatschappijen
over de geplande vluchten.
Het kabinet is zich bewust van het feit dat het instellen van een vliegverbod een
zeer zware maatregel is maar acht deze maatregel gerechtvaardigd gelet op de situatie.
Het kabinet houdt de ontwikkelingen van het Covid-19 virus in het buitenland nauwlettend
in de gaten. De komende periode zal het kabinet in nauwe samenwerking met andere EU-lidstaten
kijken naar de mogelijkheden om import van het virus naar de EU vanuit het VK en Zuid-Afrika
te beperken. Zo heeft vanmiddag de vergadering van het Health Security Comite (HSC)
van de Europese Unie in haar advies een vliegverbod van en naar Zuid-Afrika expliciet
in overweging gegeven.
Voor Nederlanders die nu vast zitten in Zuid-Afrika, wordt in overleg met de Minister
van Buitenlandse zaken gekeken naar de mogelijkheden om hen waar mogelijk en nodig
(consulaire) bijstand te verlenen, in het bijzonder voor schrijnende gevallen. Het
kabinet adviseert deze Nederlanders om een veilig onderkomen te zoeken voor de komende
dagen in afwachting van mogelijkheden om terug te keren naar Nederland.
Tot slot benadrukt het kabinet dat buitenlandse reizen een substantieel risico vormen
voor de verspreiding van Covid-19 en dat in het licht van de huidige epidemiologische
situatie reizen van en naar Nederland ten zeerste wordt ontraden. Bovendien is Zuid-Afrika
reeds aangemerkt als een hoogrisicogebied, wat betekent dat reizigers uit Zuid-Afrika
bij aankomst in Nederland 10 dagen in quarantaine moeten. Deze quarantaine maatregel
zal van kracht blijven voor zo lang Zuid-Afrika aangemerkt is als hoogrisicogebied.
Het is onverantwoord buitenlandse reizen te maken indien deze niet strikt noodzakelijk
zijn, en het kabinet roept iedereen op dit dringende advies op te volgen.
De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
H.M. de Jonge
De Minister van Infrastructuur en Waterstaat,
C. van Nieuwenhuizen Wijbenga
De Minister van Justitie en Veiligheid
F.B.J. Grapperhaus