Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 6 februari 2017
Tijdens de begrotingsbehandeling 2017 van mijn departement heb ik met uw Kamer gesproken
over de personele krapte binnen de Dienst Justitiele Inrichtingen (DJI) in verband
met de uitstroom van personeel die hoger is dan verwacht (Handelingen II 2016/17,
nr. 30, items 7 en 12). Ik heb aangegeven zowel capaciteit als personeel te concentreren onder meer om
operationele problemen te voorkomen en de veiligheid van personeel en gedetineerden
te waarborgen.
Ik heb van DJI vernomen dat deze personele uitstroom is blijven aanhouden, waardoor
niet alle zelfmelders direct geplaatst kunnen worden. Met deze brief informeer ik
u over de maatregelen die in dit kader inmiddels getroffen zijn. Dankzij deze maatregelen
is het aantal nog te plaatsen zelfmelders op peildatum 5 januari jl. gedaald met meer
dan 300 personen tot in totaal 445 personen. DJI verwacht dat de achterstanden in
het tweede kwartaal van 2017 zijn weggewerkt.
Een zelfmelder is een veroordeelde met een onherroepelijke onvoorwaardelijke vrijheidsstraf,
die zich, na een daartoe van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) ontvangen oproep,
zelf bij een penitentiaire inrichting (PI) dient te melden voor het ondergaan van
de opgelegde vrijheidsstraf. Uitgangspunt hierbij is dat zelfmelders zich binnen 30
dagen na de registratie van hun vonnis bij het Administratie en Informatiecentrum
van de Executieketen (AICE, onderdeel van het CJIB) bij de PI dienen te melden voor
de voltrekking van hun straf(restant)1. Op dit moment bedraagt deze termijn gemiddeld 42 dagen.
Dat niet alle zelfmelders direct geplaatst kunnen worden, is met name het gevolg van
het aanhoudende personeelsverloop. In de periode vanaf maart 2016 tot eind 2016 is
het aantal inrichtingsbeveiligers en inrichtingswerkers binnen het Gevangeniswezen
met ruim 250 fte afgenomen, terwijl in die periode een stabilisatie van het personeelsbestand
werd verwacht na het effectueren van de laatste sluitingen die waren voorzien in het
Masterplan DJI 2013 – 2018. Naast de onzekerheid van het personeel als gevolg van
de leegstand zelf, lijkt het erop dat ook de aantrekkende economie en toenemende werkgelegenheid
oorzaken zijn waardoor DJI-medewerkers meer dan verwacht mobiel zijn geworden.
Ik hecht er uiteraard aan dat zelfmelders daadwerkelijk binnen de beoogde 30 dagen
na registratie van hun vonnis bij het AICE in detentie kunnen worden geplaatst. Door
het herschikken van fysieke en personele capaciteit is het aantal nog te plaatsen
zelfmelders inmiddels aanzienlijk teruggebracht.
De volgende maatregelen zijn getroffen op personeelsgebied. Er loopt een landelijke
werving voor 140 fte inrichtingsbeveiligers. Deze werving past binnen de formatieve
personele kaders. De selectieve vacaturestop die ingevoerd is in het kader van het
Masterplan DJI 2013–2018 is versoepeld voor inrichtingsbeveiligers. Voor de overige
functiegroepen blijft de selectieve vacaturestop van kracht.
Ten slotte merk ik op dat de bezetting in het gevangeniswezen recent weer licht is
toegenomen. Een stijging van de bezetting aan het eind en het begin van een jaar is
op zich gebruikelijk, maar de huidige bezetting is hoger dan op grond van de vorige
ramingen voor de behoefte aan sanctiecapaciteit (PMJ) werd verwacht. In hoeverre ook
sprake is van een meer structurele ontwikkeling, zal blijken uit de nieuwe PMJ-ramingen,
die nog worden vastgesteld. Uw Kamer wordt hierover evenals vorig jaar in het voorjaar
geïnformeerd.
De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie,
K.H.D.M. Dijkhoff