Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 16 oktober 2018
De vaste commissie voor Economische Zaken en Klimaat heeft mij verzocht om de Kamer
te informeren over de voortgang, de planning en de reikwijdte van het TNO-onderzoek
naar het grondsatellietstation in Burum. Mede namens de Minister van Binnenlandse
Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en de Minister van Defensie informeer ik u met
deze brief over het onderzoek naar de oplossingsmogelijkheden.
In de brief van 25 mei 2018 (Kamerstuk 24 095, nr. 438) is mede namens de Minister van BZK en de Minister van Defensie uiteengezet welke
mogelijke oplossingsrichtingen – of combinaties hiervan – worden onderzocht voor een
verantwoorde beschikbaarstelling van de 3,5 GHz-band.
TNO-onderzoek
TNO doet onderzoek naar de co-existentie van toekomstige 5G-netwerken en de satellietinterceptie
in Burum en welke maatregelen daarbij effectief kunnen zijn om 5G-uitrol in Nederland
te faciliteren zonder dat daarbij het belang van nationale veiligheid wordt geschaad.
In dit onderzoek worden de oplossingsrichtingen van introductie van nieuwe interceptieconcepten,
geografische exclusiezone, License Shared Access (LSA)-technologie (incl. frequentieseparatie)
en de inzet van slimme 5G-antennetechnieken meegenomen.
Bij de introductie van nieuwe interceptieconcepten wordt gekeken in hoeverre het mogelijk
is om geavanceerde antennetechnologie en/of geavanceerde signaalanalyse toe te passen,
waardoor het effect van stoorsignalen wordt verminderd. Een geografische exclusiezone
is een oplossingsrichting waarbij op basis van onderzoek naar het effect van de uitrol
van 5G-netwerken op de satellietinterceptie in Burum kan worden bepaald in hoeverre
een geografische exclusiezone nodig is om het verlies aan interceptiemogelijkheden
te beperken.
Met License Shared Access (LSA)-technologie op basis van meteorologische voorspellingen
en inzichten kunnen verschillende toepassingen gebruik maken van dezelfde frequentieband.
Voorts onderzoekt TNO of slimme antennetechnieken binnen de 5G-standaard wellicht
een oplossing kunnen bieden om de geografische exclusiezone te verkleinen. Het onderzoek
loopt conform planning en wordt naar verwachting eind oktober afgerond.
Onderzoek BZK en Defensie
Naast het onderzoek van TNO verkennen de ministeries van BZK en Defensie momenteel
de mogelijkheden van een verplaatsing van het satellietgrondstation in de 3,5 GHz-band.
Aspecten die hierbij aan de orde komen zijn de mogelijke alternatieve locaties, de
tijdsduur en de kosten van een verplaatsing. Tevens wordt gekeken wat de technische
en juridische implicaties van een verplaatsing zijn.
Gelet op het vertrouwelijke karakter van deze verkenning, is ervoor gekozen dit een
separaat traject te laten zijn. De verkenning valt daarmee buiten de scope van het
onderzoek door TNO. De verwachting is dat de verkenning tijdig gereed zal zijn om
eind dit jaar op basis van alle beschikbare informatie een afgewogen besluit te kunnen
nemen over de toekomst van de 3,5 GHz-band. Echter, Nederland is voor de voortgang
van deze verkenning afhankelijk van de medewerking van partners.
Ik zal uw Kamer, samen met de ministers van BZK en Defensie, uiterlijk eind dit jaar
informeren over het besluit conform de gewijzigde motie van de leden Van den Berg
en Graus (Kamerstuk 24 095, nr. 433). Het kabinet richt zich daarbij op een uitkomst die recht doet aan de uitrol van
5G enerzijds en de nationale veiligheid anderzijds.
De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat,
M.C.G. Keijzer