22 026
Nederlandse deel van een Hogesnelheidsspoorverbinding Amsterdam–Brussel–Parijs

nr. 101
BRIEF VAN DE MINISTER VAN VERKEER EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

's-Gravenhage, 12 november 1999

Hierbij bericht ik u dat het Kabinet inzake de aanbesteding van het vervoer over de HSL-Zuid, mede op basis van een advies van een onafhankelijke Commissie van Wijzen¹ als volgt heeft besloten.

1. Het voorstel van NS is niet ontvankelijk. NS heeft geen voorstel uitgebracht voor het binnenlands vervoer over de HSL-Zuid, zoals gevraagd, maar alleen een integraal voorstel voor het binnenlandse en het internationale vervoer over de HSL-Zuid, de HSL-Oost en belangrijke delen van het HRN.

2. Ook op inhoudelijke gronden dient het voorstel naar het oordeel van het Kabinet te worden afgewezen. De integratievoordelen van HSL en HRN zijn onvoldoende aangetoond en het voorstel lijkt financieel en kwalitatief ook niet beter dan hetgeen bij openbare aanbesteding verwacht mag worden. Bovendien is het door NS gevraagde alleenrecht tot 2035 onevenredig lang.

3. Op basis van bovenstaande concludeert het Kabinet dat het gedane voorstel van NS onvoldoende basis biedt voor één op één onderhandelingen.

4. Het Kabinet besluit tot het opschorten van de lopende procedure met één week en tot het inlassen van een spoedprocedure.

5. In de spoedprocedure wordt aan NS een keuze uit de volgende varianten voorgelegd:

A. NS krijgt een laatste kans om een contract met de Staat te sluiten voor de exploitatie van het binnenlands vervoer over de HSL-Zuid, op door de Staat gestelde voorwaarden. Het internationaal vervoer over de HSL-Zuid wordt openbaar aanbesteed. Het staat NS vrij deel te nemen aan deze aanbesteding. De in het Kabinetsbesluit van 19 maart jongstleden opgenomen beperking voor NS tot minderheidsdeelname in een consortium voor het Nederlands deel blijft. Het vervoer van binnenlandse reizigers in internationale treinen wordt toegestaan. Het is aan de vervoerders om hierover onderling afspraken te maken.

Het Kabinet is van mening dat het van belang is dat ook op twee aan de HSL nauw verwante dossiers stappen voorwaarts gemaakt worden. Dit betreft de uitplaatsing van de taakorganisaties en het prestatiecontract voor het HRN. Daarmee verwacht het Kabinet ook realisatie van de hoofddoelen van het kabinetsbeleid dichterbij te brengen. Aan deze laatste kans voor NS om, zonder openbare aanbesteding, een contract voor het binnenlands vervoer over de HSL-Zuid te verkrijgen, worden dan ook tevens enkele voorwaarden gesteld die betrekking hebben op algemene uitgangspunten inzake het prestatiecontract voor het HRN en de uitplaatsing van de taakorganisaties.

Of:

B. Openbare aanbesteding van al het vervoer over de HSL-Zuid, waarbij de winnaar van de openbare aanbesteding zijn onderne- mingsplan zal doen uitvoeren door een uitsluitend daartoe door hem op te richten HSL-Zuid bedrijf. Na oprichting van het bedrijf zal hij NS uitnodigen om op basis van gelijkwaardigheid en met gelijke inbreng van kapitaal te participeren in de eigendom van dit bedrijf (maximaal 50%). Daarbij zal de winnaar van de openbare aanbesteding zeggenschap behouden over operationele beslissingen op commercieel gebied, teneinde het met hem gecontracteerde ondernemingsplan ten uitvoer te kunnen brengen. In deze variant werken NS en de winnaar van de openbare aanbesteding derhalve samen in een geïntegreerd HSL-Zuid bedrijf. NS moet in deze variant afzien van deelname aan de openbare aanbesteding.

Of:

C. Openbare aanbesteding van al het vervoer over de HSL-Zuid. Het staat NS dan vrij deel te nemen aan de openbare aanbesteding. Dit is in feite een voortzetting van de lopende procedure (Kabinetsbesluit 7 mei).

6. NS ontvangt op 12 november 1999 een brief waarin deze varianten aan haar voorgelegd worden, met als bijlage het contract voor het binnenlands vervoer over de HSL-Zuid, dat hoort bij variant A. Indien NS (vertegenwoordigd door de Raad van Bestuur en met goedkeuring van de Raad van Commissarissen) dit contract voor 18 november 1999, 17.00 uur, zonder enig voorbehoud, getekend heeft geretourneerd, wordt de opgeschorte procedure beëindigd en de exploitatie van het binnenlands vervoer over de HSL-Zuid voor de periode 2006–2015 uit de hand aan NS gegund.

7. Indien NS (vertegenwoordigd door de Raad van Bestuur en met goedkeuring van de Raad van Commissarissen) voor 18 november 1999, 17.00 uur schriftelijk kiest voor variant B, dan wordt de aanbesteding op de daaronder beschreven wijze voortgezet.

8. Indien NS kiest voor variant C, of indien de minister van Verkeer & Waterstaat op 18 november 1999 om 17.00 uur niet een getekend contract heeft ontvangen, dan wel een schriftelijke keuze voor variant B, wordt de opgeschorte procedure voortgezet en zal worden overgegaan tot openbare aanbesteding van het binnenlandse en het internationale vervoer over de HSL-Zuid.

Het Kabinet zal volgende week, op basis van de ingekomen informatie, u nader informeren over de dan te volgen procedure.

De Minister van Verkeer en Waterstaat,

T. Netelenbos

---

1 Ter inzage gelegd bij de afdeling Parlementaire Documentatie.