21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 909 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 april 2012

De commissie voor Financiën verzoekt mij per brief van 19 april 2012 om in te gaan op de omvang van het onderzoeksmandaat van de Board of Auditors van het ESM, en op de reikwijdte van de publieke publicatiemogelijkheden. Onderhavige onderwerpen zijn aan de orde bij het opstellen van de zogenoemde «by-laws» van het ESM-verdrag, die nadere invulling geven aan de verdragsbepalingen.

Omdat de onderhandelingen over de by-laws nog niet zijn afgerond en de vaststelling ervan pas na de inwerkingtreding van het ESM-verdrag door de Raad van Gouverneurs kan worden afgerond, kan ik u in dit stadium mededelen wat de stand van zaken is van hetgeen op ambtelijk niveau is overeengekomen, alsmede in hoeverre dit in lijn is met de inzet van Nederland. Ik heb mij ingespannen voor goede publieke controle op het ESM, dit telkens in nauw overleg met de Algemene Rekenkamer. Daarbij heb ik mij, mede gelet op het krachtenveld, met name gericht op het cruciale punt van de bevoegdheden voor de Board of Auditors, zowel wat betreft de rechtsbasis in het ESM-verdrag als de by-laws.

Ten aanzien van het onderzoeksmandaat van de Board of Auditors is in dit stadium op ambtelijk niveau overeengekomen dat deze de bevoegdheid krijgt om onderzoek te doen naar rechtmatigheid («regularity»), naleving van beleid («compliance»), doeltreffendheid («performance») en risicomanagement («risk management»), conform internationale auditstandaarden. De Board of Auditors zal daarnaast bevoegd zijn om de interne en externe audit processen (en hun resultaten) te monitoren en reviewen. Dit is geheel in lijn met de inzet van Nederland alsmede met de ingediende tekstvoorstellen van de gezamenlijke nationale rekenkamers, waaronder de Nederlandse Algemene Rekenkamer.

Voor wat betreft de publieke publicatiemogelijkheden: in lijn met de wensen van de gezamenlijke nationale rekenkamers, moet het jaarverslag van de Board of Auditors door de Raad van Gouverneurs binnen 30 dagen gestuurd worden aan de nationale parlementen van de ESM-landen, de nationale rekenkamers van de ESM-landen, de Europese Rekenkamer en aan het Europees Parlement. Ook dit is in lijn met de inzet van Nederland. Het is voor de legitimiteit van het ESM van groot belang dat nationale parlementen kunnen beschikken over de jaarverslagen van de Board of Auditors. In algemene zin geldt voor het gehele ESM dat gegevens die de stabiliteit van eurozone kunnen bedreigen of kunnen leiden tot een verstoring van financiële markten, onderworpen kunnen worden aan speciale vertrouwelijkheid. Dit is van toepassing op alle organen van het ESM.

Tot slot zij vermeld dat het jaarverslag van het ESM op de website van het ESM zal worden geplaatst. Dit jaarverslag wordt opgesteld door de Raad van Bewindvoerders, goedgekeurd door de Raad van Gouverneurs en bevat de volgende elementen: (1) een beschrijving van het beleid en de activiteiten van het ESM; (2) het financieel jaarverslag; (3) het rapport van de externe accountants bij het financieel jaarverslag; en tot slot (4) het rapport van de Board of Auditors inclusief zijn conclusies en aanbevelingen.

Dit alles overziend ben ik van mening dat op cruciale punten een stevige governance-structuur voor publieke controle op het ESM tot stand is gekomen. In mijn hoedanigheid als lid van de Raad van Gouverneurs zal ik mij blijven inzetten voor goede publieke controle op het ESM.

De minister van Financiën, J. C. de Jager