21 501-02 Raad Algemene Zaken en Raad Buitenlandse Zaken

Nr. 1422 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 30 oktober 2014

Hierbij bied ik u het verslag aan van de Raad Algemene Zaken van 21 oktober 2014.

De Minister van Buitenlandse Zaken, A.G. Koenders

VERSLAG VAN DE RAAD ALGEMENE ZAKEN VAN 21 OKTOBER 2014

Voorbereiding Europese Raad 23 en 24 oktober

Mede op basis van de ontwerpconclusies voor de Europese Raad (ER) (EUCO 169/14) sprak de Raad over de voorbereiding van de ER van 23 en 24 oktober 2014.

Klimaat en energie

De Raad Algemene Zaken (RAZ) besprak in het kader van de voorbereiding van de ER van 23 en 24 oktober jl. het Klimaat- en Energiepakket 2030. De gedachtewisseling bestond grotendeels uit een uitwisseling van diverse standpunten. Er was overeenstemming in de RAZ dat het pakket drie doelen gaat bevatten, namelijk broeikasgasreductie, hernieuwbare energie en energiebesparing. Nederland heeft conform de motie Ouwehand gepleit voor een ambitieus akkoord en de drie doelstellingen zoals voorgesteld door de Commissie onderschreven (resp. ten minste 40%, 27% en 30%).

Conform de motie Van Tongeren heeft Nederland tijdens de RAZ gepleit voor nationale bindende doelen voor hernieuwbare energie. Wat betreft de reductie in de non-ETS-sectoren heeft Nederland samen met een aantal like minded lidstaten het belang van kosteneffectiviteit onderstreept als leidend principe voor de lastenverdeling. Veel lidstaten bepleitten echter BNP per capita als verdeelsleutel. Polen en een aantal andere Centraal-Europese lidstaten meldden nog niet tevreden te zijn met de voorliggende tekst en wijzen op het belang van voortzetting van gratis toekenning van ETS-rechten aan elektriciteitscentrales.

Economie

De RAZ stond stil bij de economische situatie in de EU. Economische groei en werkgelegenheid blijven topprioriteiten. Nederland benadrukte in deze discussie het belang van structurele hervormingen en de houdbaarheid van publieke financiën. De regels van het Stabiliteits- en Groeipact dienen hierbij volledig te worden gerespecteerd. De Commissie gaf aan dat het, na aantreden van de nieuwe Commissie, zo spoedig mogelijk in samenwerking met de lidstaten en de Europese Investeringsbank, invulling wil geven aan het investeringspakket van Juncker ter hoogte van EUR 300 miljard. Dit zal een innovatieve aanpak vergen en mogelijk grote projecten omvatten op terreinen van energie- en transportinfrastructuur. Dit zal een onderwerp worden op de ER in december.

Internationale actualiteit

De RAZ heeft kennisgenomen van de uitkomsten van de Raad Buitenlandse Zaken.

Comité van de regio’s

De ministers bespraken de zetelverdeling van het Comité van de Regio’s, die volgens het Verdrag van Lissabon voor de komende termijn moet worden aangepast van 353 naar 350 zetels. De huidige termijn van het Comité verloopt op 25 januari 2015. De Raad heeft hierover geen overeenstemming kunnen bereiken. Het kabinet kon instemmen met het voorliggende Commissievoorstel, waarin Nederland geen zetels verliest. Ditzelfde gold voor de middelgrote lidstaten. De kleinere lidstaten (Luxemburg, Cyprus, Estland) kunnen zich echter niet vinden in het voorliggende voorstel en protesteren tegen het verlies van 1 zetel. Duitsland, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk zijn bereid tot overeenstemming te komen, mits er een sterke herzieningsclausule wordt opgenomen in het voorstel. Het Voorzitterschap stelde vast dat verdere consultaties met de lidstaten moeten worden gehouden om tot besluitvorming te komen vóór het einde van de termijn van het huidige Comité.

Toepassing artikel 10 Protocol 36 VWEU aangaande de VK opt-out en opt-back-in op JBZ terrein

Net als tijdens de JBZ Raad van 9 en 10 oktober jl. wees het Voorzitterschap op de deadline van 1 december 2014 voor een akkoord over het pakket van 35 maatregelen op het terrein van politie- en justitiesamenwerking waaraan het VK zal blijven deelnemen nadat het gebruik heeft gemaakt van het recht tot opt-out, zoals specifiek voor het VK vastgelegd bij de totstandkoming het Verdrag van Lissabon. Alle lidstaten zijn intussen akkoord met het pakket aan re-opt-in maatregelen met uitzondering van één lidstaat die een voorbehoud blijft maken. Het VK geeft aan in overleg te zijn met deze lidstaat over enkele suggesties voor praktische aanpassingen.

Tweede thematische debat Strategische Agenda: «a union of freedom, security and justice»

De Raad besprak de implementatie van de in juni 2014 door de Europese Raad vastgestelde strategische richtsnoeren over de toekomstige ontwikkeling van de JBZ-ruimte vanaf 2015. Het betreft een exercitie om de focus op de prioriteiten zoals overeengekomen in de strategische agenda te monitoren. De voorzitter presenteerde de stand van zaken en gaf een overzicht van de ontwikkelingen in de afgelopen maanden op het gebied van onder andere de gezamenlijke aanpak van migratieproblematiek, de versterking van de Europese buitengrenzen, de bestrijding van georganiseerde criminaliteit, de aanpak van foreign fighters en de onderhandelingen over het dataprotectiepakket. De Commissie onderstreepte de noodzaak om snel voortuitgang te boeken in de aanpak van foreign fighters en het PNR dossier aangaande het delen van reisgegevens. Daarbij verwees de Commissie naar de besprekingen tijdens de JBZ Raad van 9 en 10 oktober jl.

AOB: Versterking inter-institutionele programmering

Naar aanleiding van de Strategische Agenda en het aantreden van de Commissie-Juncker, wordt gekeken naar mogelijkheden om de samenwerking tussen instellingen te verbeteren. Eén van de nog onderbenutte mogelijkheden is het artikel in het Verdrag van Lissabon dat aanknopingspunten biedt voor inter-institutionele programmering (Art 17 VvL). Tijdens de RAZ bleek onder lidstaten consensus te bestaan over versterking van de inter-institutionele programmering in twee etappes; in eerste instantie het commissiewerkprogramma voor 2015, dat later dit jaar zal verschijnen en in tweede instantie de onderhandelingen tussen de drie instellingen over de wijze waarop wordt omgegaan met de meerjarenplanning en de vertaling daarvan in een inter-institutioneel akkoord (IIA) daarna.

Het Voorzitterschap wees er op dat voor beide etappes de Strategische Agenda en het 10-puntenplan van Commissievoorzitter Juncker de inhoudelijke vertrekpunten zijn voor de instellingen. Het Voorzitterschap verzocht een mandaat voor contacten met de Commissie over het werkprogramma voor 2015 en consultaties met de Commissie en het Europees parlement over het ontwikkelen van een politiek raamwerk voor de meerjarenplanning – inclusief de voorbereiding van de onderhandelingen over een IIA. Lidstaten en de Commissie spraken zich hierover positief uit. Nederland en een aantal andere Lidstaten onderstreepten het belang van de Strategische Agenda en het vastleggen van procedurele afspraken over inter-institutionele programmering in een IIA. Enkele lidstaten maanden tot voorzichtigheid, onder andere voor het gevaar van uitholling van het initiatiefrecht van de Commissie bij het versterken van de positie van de Raad.