Vragen van de leden Jacobi en JanVos (beiden PvdA) aan de Minister van Economische Zaken over illegale gaswinning in Heerenveen (ingezonden 28 februari 2017).

Antwoord van Minister Kamp (Economische Zaken) (ontvangen 27 maart 2017).

Vraag 1

Bent u op de hoogte van illegale gaswinning onder de wijk Skoatterwald en onder het bedrijvenpark IBF/De Kavels in Heerenveen1?

Antwoord 1

Ik ben er van op de hoogte dat Vermilion Energy Netherlands (hierna: Vermilion) gas wint uit het Langezwaag-gasveld.

Vraag 2

Klopt het dat daar gas gewonnen wordt zonder goedgekeurd winningsplan, dat verplicht is op basis van art. 34 van de Mijnbouwwet? Zo ja, hoe kan dit, want er moet toch altijd een door de Minister goedgekeurd winningsplan zijn om gas te kunnen winnen? En zo ja, waarom wordt er dan gas gewonnen? Zo nee, waarom niet?

Antwoord 2

Op 17 september 2012 heb ik ingestemd met het winningsplan van Vermilion voor dit gasveld. Op 21 januari 2015 heeft Vermilion een wijziging van het winningsplan ingediend bij mijn ministerie. Deze wijziging vloeide voort uit de eerste resultaten van de productie uit het gasveld. Het is niet ongebruikelijk dat gedurende de productie er meer gegevens van het veld bekend worden die leiden tot een aanpassing van het winningsplan.

Op 2 april 2015 heb ik uw Kamer de kabinetsreactie op het rapport «Aardbevingsrisico’s in Groningen» van de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) gestuurd.2 Ik heb toen aangegeven de Mijnbouwwet op een aantal punten aan te passen om onder meer de veiligheid beter te borgen en de maatschappelijke betrokkenheid bij mijnbouwprojecten te vergroten. Dit betekende dat de eisen die aan een winningsplan worden gesteld en de procedure van instemming gewijzigd zouden worden. Ik heb toen aangegeven dat ik, vooruitlopend op inwerkingtreding van de voorgestelde wijzigingen in de Mijnbouwwet, ingediende (wijzigingen van) winningsplannen in de geest van de nieuwe Mijnbouwwet zou behandelen. Hoe de wijzigingen precies vorm gegeven zouden worden, was op dat moment echter nog niet duidelijk. Daarom heb ik op dat moment nog geen (instemmings)besluit genomen over het winningsplan Langezwaag.

In overleg met het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) heb ik TNO gevraagd in kaart te brengen of er aan de wijzigingen van het winningsplan dat door Vermilion was ingediend extra risico’s zaten. Ook is op basis van een door TNO uitgevoerde seismische risicoanalyse (het zogenoemde kleineveldenonderzoek, zie bijlage bij Kamerstuk 33 259, nr. 275) bekeken of de veiligheid in het geding is. Op grond van deze analyses kwam ik tot de conclusie dat voor het gewijzigde winningsplan Langezwaag 2015 er geen directe aanleiding tot zorg is. Op basis van deze gegevens heb ik Vermilion per brief d.d. 29 juni 2016 laten weten dat de productie op basis van het vigerende winningsplan uit 2012 kon doorgaan, in afwachting van de behandeling van het gewijzigde winningsplan. De inspecteur-generaal der mijnen beoordeelt op dit moment of de gaswinning onder het bedrijvenpark IBF/De Kavels ook hieronder valt.

Vraag 3 ontbreekt in de ontvangen set vragen.

Vraag 4

Waarom is het adviesrecht van de gemeente Heerenveen doorkruist?

Antwoord 4

Het adviesrecht van de gemeente Heerenveen is niet doorkruist. Het adviesrecht van de gemeente Heerenveen komt voort uit de wijziging van de Mijnbouwwet die per 1 januari 2017 van kracht is geworden. De wijzigingen hebben onder meer tot gevolg dat de uniforme openbare voorbereidingsprocedure toegepast wordt bij instemming met nieuwe winningsplannen, alsook bij instemming met wijziging van deze plannen. Dit houdt in dat ontwerpbesluiten ter inzage worden gelegd met de mogelijkheid tot het indienen van zienswijzen. Tevens hebben, naast SodM en de Technische commissie bodembeweging (Tcbb), ook de provincie, gemeenten, waterschappen en de Mijnraad adviesrecht gekregen.

Vermilion heeft op 24 november 2016 een aanvullende wijziging van het winningsplan Langezwaag bij mij ingediend. De behandeling van het gewijzigde winningsplan gebeurt op basis van de gewijzigde Mijnbouwwet conform de uniforme openbare voorbereidingsprocedure. In dat kader is er op 16 februari 2017 advies gevraagd aan SodM en decentrale overheden, waaronder de gemeente Heerenveen. Ik heb decentrale overheden in de gelegenheid gesteld binnen 14 weken advies uit te brengen. Binnen deze adviesperiode heeft ook de Tcbb adviesrecht. Na ontvangst van de adviezen eind mei wordt de Mijnraad in staat gesteld alle adviezen tot zich te nemen en een integraal advies te formuleren. Naar aanleiding van deze adviezen stel ik een ontwerpbesluit op, dat vervolgens ter inzage wordt gelegd. Naar verwachting zal dit eind juli 2017 plaatsvinden.

Vraag 5

Waarom heeft het mijnbouwbedrijf Vermillion de gemeente Heerenveen niet geïnformeerd?

Antwoord 5

Mijnbouwmaatschappijen zijn zelf verantwoordelijk voor de communicatie en het omgevingsmanagement rond de projecten die zij uitvoeren. De communicatie tussen Vermilion en de gemeente Heerenveen is hier een onderdeel van.

Vraag 6

Waarom is er nog geen nul-meting voor woningen en bedrijven gedaan, zoals in Nieuwehorne?

Antwoord 6

Indien nulmetingen aan woningen en bedrijven worden uitgevoerd, gebeurt dit voor aanvang van de gaswinning. Het winningsplan waarmee in 2012 instemming is verleend, beschreef een bodemdaling van minder dan 2 centimeter. De kans op bevingen werd ingeschat als zijnde nihil. Vanwege de verwachte geringe impact en dus mogelijke schade is er toentertijd besloten om geen nulmeting aan woningen en bedrijven uit te voeren.

Vraag 7

Kunt u bevorderen dat Vermillion en het Staatstoezicht op de Mijnen (SODM) aanwezig zullen zijn bij informatiebijeenkomsten?

Antwoord 7

Vermilion is tijdens de eerste informatiebijeenkomst voor bewoners van de wijk Skoatterwâld, op donderdagavond 2 maart 2017, aanwezig geweest. Ambtenaren van mijn ministerie zijn ook aanwezig geweest bij deze informatiebijeenkomst. SodM maakt een eigenstandige afweging vanuit haar rol als onafhankelijk toezichthouder en bevoegd gezag voor handhaving en inspectie.

Vraag 8

Kunt u, zolang er geen juiste juridische basis is voor gaswinning, deze gaswinning onmiddellijk laten stoppen?

Antwoord 8

Ik heb de bevoegdheid in te grijpen op het moment dat er sprake is of dreigt van een ernstige aantasting van belangen. Het moet hier dan gaan om een acuut risico. Ik ben van mening dat hier geen sprake van is. Zie ook het antwoord op vraag 2.

Naar boven