32 820 Nieuwe visie cultuurbeleid

Nr. 461 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 15 februari 2022

Hierbij stuur ik u het rapport en mijn beleidsreactie op het rapport Naar een verbeterde registratie van de rijkscollectie ¹ van de Inspectie Overheidsinformatie en Erfgoed (hierna: IOE) over de collectieregistratie van de rijkscollectie door de in de Erfgoedwet aangewezen museale beheerders.

Onze rijkscollectie is rijk en divers van samenstelling en een belangrijke bron van kennis, historisch besef en identiteit. Het overgrote deel van deze collectie is in beheer van museale beheerders die aangewezen zijn in de Erfgoedwet. Voor het behoud, beheer en de toegankelijkheid ervan beschouw ik een zorgvuldige collectieregistratie door de museale beheerders van essentieel belang. De dynamische rijkscollectie wordt regelmatig verrijkt met nieuwe cultuurgoederen en verzamelingen. In het ene geval wordt een enkel nieuw schilderij aangekocht en bijgeschreven in de registratie. In een ander geval worden er omvangrijke complete verzamelingen verworven voor de collectie en vergt de registratie extra inzet. In beide situaties is de registratie van belang om het overzicht op de collectie actueel te houden. Dit belang onderstreept de IOE ook.

In haar rapport trekt de IOE een tweetal conclusies. De eerste conclusie is dat bij de meeste museale beheerders achterstanden zijn vastgesteld in het registreren van de collectie. Gezien de diversiteit aan musea en collecties lopen de achterstanden sterk uiteen in aard en omvang. De IOE heeft vervolgens de museale beheerders individueel gevraagd welke maatregelen zij treffen om de achterstanden weg te nemen en op welke termijn deze verbetering gerealiseerd zal zijn. De IOE spreekt het vertrouwen uit dat de beheersmaatregelen voldoende zullen zijn voor het reduceren van de achterstanden in de collectieregistratie en zal toezien op de voortgang van deze aanpak.

Ik vind zorgvuldige collectieregistratie van belang voor alle aangewezen museale beheerders. Conform de eisen van de Erfgoedwet is een planmatig behoud en beheer van collecties essentieel om overzicht te houden op de collectie als geheel en eventuele vermissingen tijdig te signaleren. De diversiteit aan musea en collecties vereist echter bij het wegwerken van achterstanden ook maatwerk per museum, waarbij oog is voor de omvang van de nieuwe verwervingen en de fysieke staat van de objecten.

De tweede conclusie van de IOE ziet op de volledige aansluiting van de collectieregistratie van de museale beheerders op de database Collectie Nederland. Bij inwerkingtreding van de Erfgoedwet is onder meer de beleidsambitie geformuleerd de rijkscollectie volledig aan te sluiten op dit digitale netwerk. Op deze wijze kunnen we de collectie ook online voor het publiek blijvend toegankelijk houden. De IOE stelt de vraag in hoeverre deze ambitie in de praktijk te realiseren is.

Ik vind digitalisering en online platforms essentieel voor de cultuur- en erfgoedsector. Op deze manier ontstaan er nieuwe mogelijkheden om het aanbod en de collectie toegankelijk te maken voor onder meer het publiek. Dit is ook het doel van de aansluiting van de collecties van museale beheerders op de database Collectie Nederland. Dit is uiteraard ook van belang vanuit mijn bijzondere verantwoordelijkheid voor de rijkscollectie conform de Erfgoedwet. Tegelijkertijd vind ik het van belang om oog te hebben voor de door de IOE geconstateerde praktijk in relatie tot de ambitie tot digitalisering van collecties.

Bij de komende evaluatie van de Erfgoedwet in 2022, inclusief de evaluatie van de database Collectie Nederland, zal ik daarom ook de bevindingen van de IOE betrekken. Vanuit mijn bijzondere verantwoordelijkheid voor de rijkscollectie vind ik het belangrijk om overzicht te hebben. Ik zal bezien wat (volledige) aansluiting op de database Collectie Nederland daartoe kan bijdragen. Ik heb daarbij zowel oog voor de kwantitatieve als de kwalitatieve aspecten van de collectieregistratie. Dit is van belang voor het overzicht op de collectie voor de staat als eigenaar, voor de museale beheerder, voor collega beheerders in het museale veld en voor het publiek. Efficiënt, effectief en functioneel gebruik van digitalisering biedt de mogelijkheid om onze Collectie Nederland voor eenieder publiek toegankelijk te maken.

De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, G. Uslu

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl