32 793 Preventief gezondheidsbeleid

Nr. 318 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 juli 2018

In januari 2018 heb ik uw Kamer toegezegd dat ik een zorgvuldig onderzoek zou laten doen naar het gebruik van energiedrankjes onder kinderen/jongeren in Nederland. Hierbij doe ik u het eindrapport van het RIVM-rapport «Energiedrankgebruik bij kinderen en jongeren in Nederland: is er een risico?» toekomen¹ en informeer ik u over de maatregelen die ik naar aanleiding van dit onderzoek wil nemen.

Energiedranken zijn koolzuurhoudende dranken zonder alcohol, met een hoger gehalte aan cafeïne dan andere frisdranken. Energiedranken passen niet binnen een gezond voedingspatroon. In Nederland nam de consumptie van energiedrank onder jongeren de laatste jaren af. Ruim 80% van hen drinkt het nooit of minder dan wekelijks. Daarnaast concludeert het RIVM dat er voor 95% van de energiedrank drinkers geen reden tot zorg is. Van alle jongeren tussen de 13 en 18 jaar drinkt 1–2% van het totaal regelmatig drie blikjes of meer per dag; naar schatting gaat dit om 19.000 jongeren in Nederland. Vanwege de hoge consumptie lopen deze jongeren een risico op gezondheidsklachten. Een te hoge consumptie van energiedrank (meer dan drie blikjes per dag), met name binnen een korte tijd, kan gepaard gaan met cardiale problemen (hartritmestoornissen) en effecten op het centraal zenuwstelsel. Het RIVM heeft verder een verband gevonden tussen een slechtere slaapkwaliteit en het gebruik van meer dan een half blikje energiedrank per dag. Er is hierbij echter niet aangetoond dat deze slechte slaapkwaliteit een direct gevolg is van de energiedrank. Het RIVM stelt dat er ook andere verklaringen kunnen zijn voor dit verband. De groep jongeren die teveel energiedrank drinkt en daarmee risico’s loopt op gezondheidsklachten, is geen doorsnee groep. Naast een hoge consumptie van energiedrank vertonen ze ook vaker ander risicogedrag, bijvoorbeeld roken of alcohol drinken.

Een groot aantal partijen had aangeboden om mee te denken over dit onderwerp (o.a. artsen van het LUMC, de Nederlandse Vereniging van Kinderartsen, de frisdranksector, de polikliniek Jeugd en Alcohol in Delft). Met al deze partijen is het gesprek gevoerd voorafgaand of tijdens het onderzoek.

De uitkomsten van het RIVM-onderzoek maken voor mij duidelijk dat vooral specifieke maatregelen passend zijn, gericht op de risicogroep waar sprake is van probleemgebruik van energiedrankjes. Zo zal ik de jeugdgezondheidszorg (JGZ) verzoeken om meer aandacht te besteden aan het signaleren van het gebruik van energiedrankjes. De JGZ ziet alle jongeren in Nederland en kan signaleren en tegelijkertijd gericht voorlichting verzorgen. Ook zal ik kinderartsen en huisartsen vragen om alert te zijn op een excessief gebruik van energiedrank onder kinderen/jongeren.

Daarnaast wil ik ontmoedigen dat kinderen en jongeren energiedrankjes (overmatig) consumeren. Ik zal de aanbevelingen van het RIVM betrekken bij het Preventieakkoord en daarnaast inzetten op ontmoediging van overmatige consumptie via voorlichting. Het onderzoek van het RIVM bevestigt het huidige advies van het Voedingscentrum «Geen energiedrank voor kinderen onder de 13 jaar. Drink energiedrank liever niet, en anders maximaal 1 blikje per dag (13–18-jarigen), mits daarnaast geen andere cafeïnehoudende drank wordt geconsumeerd». Dit advies is nu al te vinden op de website van het Voedingscentrum. Ik ga in gesprek met het Voedingscentrum over de vraag op welke wijze het extra aandacht kan besteden aan het bestaande advies.

Ik ben verheugd over het bericht van Aldi en Lidl eerder deze week waarin zij aankondigen te stoppen met de verkoop van energiedranken aan jongeren tot 14 jaar. Dit beschouw ik als een goed initiatief om het advies van het Voedingscentrum kracht bij te zetten en zo de consumptie van energiedrank door kinderen te ontmoedigen.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, P. Blokhuis

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl.