32 735 Mensenrechten in het buitenlands beleid

Nr. 368 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 9 juni 2023

Middels deze brief informeer ik u, mede namens de Minister van Buitenlandse Zaken, over het besluit om de financiële steun aan de Oegandese Justice, Law and Order-sector niet te hervatten. Dit besluit is genomen in reactie op de «Anti-Homosexuality Act, 2023» die de Oegandese president Yoweri Museveni op 29 mei jl. heeft getekend. Dit betreft een anti-lhbtiq+-wet die fundamentele mensenrechten schendt, in het bijzonder de gelijke rechten van lhbtiq+-personen.

Geen steun voor Justice, Law and Order-sector

De aanname van de wet volgt op eerdere ontwikkelingen die gezamenlijk een zorgwekkende trend vormen, zoals het geweld in aanloop naar de verkiezingen van 2021, de krimpende maatschappelijke ruimte en corruptie. Daar hebben Nederland en andere internationale partners Oeganda de afgelopen jaren op aangesproken.

Door de steun aan de Justice, Law and Order-sector niet te hervatten geeft het kabinet het signaal af dat we pal voor de mensenrechten staan, ook die van lhbtiq+-personen. Ook voorkomen we hiermee dat we instituties steunen die verantwoordelijk zijn voor de handhaving van deze wet. Wel gaan we door met het steunen van de Oegandese samenleving middels het verkennen van het bieden van steun via alternatieve kanalen, zoals het maatschappelijk middenveld en multilaterale instellingen.

Steun blijven geven aan mensenrechtenverdedigers

De mensenrechtensituatie in Oeganda is zeer zorgelijk. De bescherming van mensenrechtenverdedigers, waaronder lhbtiq+-organisaties, blijven we actief steunen. Met dat doel zorgen we, in overleg met andere gelijkgezinde partners, indien nodig voor additionele (financiële) steun aan organisaties die lhbtiq+-personen bescherming en opvang bieden. Hierbij is de behoefte van de lokale lhbtiq+-gemeenschap leidend en zal gekeken worden naar wat er reeds gebeurt via bestaande samenwerkingen en programma’s.

Als kabinet blijven we publiekelijk, maar ook in bilaterale gesprekken met de Oegandese overheid pleiten voor het belang van de bescherming van de mensenrechten van alle burgers. Dit in nauwe samenspraak met de Verenigde Naties, Europese Unie, de Equal Rights Coalition, de Oegandese lhbtiq+-gemeenschap en internationale ngo’s. Zo is Nederland medeondertekenaar van de verklaring van 29 mei 2023 van de Equal Rights Coalition die de nieuwe wet veroordeelt.1 Ook is de ambassadeur van Oeganda ontboden om te spreken over de negatieve gevolgen van deze wet voor de mensenrechtensituatie in Oeganda (met name voor de rechten van lhbtiq+-personen), onze bilaterale relaties met Oeganda en de belangen van Oeganda zelf.

Op een later moment neem ik een besluit over mogelijke aanpassingen in de bredere ontwikkelingssamenwerking met Oeganda, mede o.b.v. overleg met andere gelijkgezinde landen en de EU, om zoveel als mogelijk gezamenlijk op te trekken, en zonder daarbij op voorhand iets uit te sluiten. Uw Kamer zal hierover nader geïnformeerd worden.

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, E.N.A.J. Schreinemacher

Naar boven