32 637 Bedrijfslevenbeleid

33 009 Innovatiebeleid

Nr. 642 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 4 juni 2024

Hierbij bied ik uw Kamer het onderzoeksrapport «Perspectief op financiering van transities, innovatie en het mkb ter versterking van de Nederlandse economie» aan van PwC Nederland (PwC).

PwC heeft in opdracht van het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) in kaart gebracht welke knelpunten en oplossingsrichtingen er bestaan bij het financieren van innovatieve en traditionele mkb-bedrijven met een innovatieve vinding of verduurzamingsambities.

De kern van het rapport bestaat uit een knelpuntenanalyse en oplossingsrichtingen die zich richten op drie type doelgroepen, te weten innovatief mkb, transitiebedrijven en breed mkb. Het rapport bestaat uit a) een marktvraagonderzoek, b) een casusonderzoek, c) een internationale vergelijking van nationale investeringsinstellingen, d) een staatssteunonderzoek en e) een begrotingsregels onderzoek. De inzichten zijn gebaseerd op bestaande onderzoeken aangevuld met inzichten uit ca. 60 interviews met ondernemers, financiers en andere stakeholders.

Het rapport laat zien dat er in de financieringsmarkt nog steeds knelpunten bestaan voor verschillende type bedrijven die een rol spelen bij innovatie of transitievraagstukken. Deze knelpunten worden voornamelijk gezien bij pre-scale-up bedrijven die inzetten op (grootschalige) capaciteit voor een nieuwe technologie, bij startups die in een nieuw ecosysteem opereren met een onzeker toekomstig rendement en bij grotere gevestigde bedrijven die willen verduurzamen maar te maken hebben met onzekerheden over toekomstig beleid en een eventuele onrendabele top van hun investering.

Daarnaast bestaan er ook knelpunten voor traditionele mkb’ers die willen verduurzamen en/of digitaliseren maar waarbij de vraag niet past binnen het bestaande gestandaardiseerde aanbod en bij innovatieve mkb’ers met een groeiambitie die willen vernieuwen maar aanlopen tegen hoge transactie- en informatiekosten bij financiers.

Het rapport presenteert als handelingsperspectief een vijftal oplossingsrichtingen voor innovatieve transitiebedrijven en een drietal oplossingsrichtingen voor het traditioneel mkb. De oplossingen zijn getoetst aan staatssteun- en begrotingsregels, effectiviteit, uitvoerbaarheid, kosten en eventuele risico’s.

Momenteel vindt het Interdepartementaal Beleidsonderzoek bedrijfsfinanciering (IBO) plaats zoals aangekondigd in de ontwerpbegroting 2024 en dat naar verwachting in juli 2024 aan uw Kamer wordt aangeboden. Het IBO baseert zich in haar analyse op diverse bronnen zoals onderzoeksrapporten en interviews met experts. De inzichten die uit bijgevoegd rapport zijn opgedaan worden ook bij het IBO betrokken.

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, M.A.M. Adriaansens