32 399 Regels voor het kunnen verlenen van verplichte zorg aan een persoon met een psychische stoornis (Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg)

31 996 Regels ten aanzien van zorg en dwang voor personen met een psychogeriatrische aandoening of een verstandelijke handicap (Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten)

H1 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 8 februari 2018

Hierbij zend ik u het antwoord op de vraag van Mevrouw Barth (PvdA) over het gebruik van oxycodon in Nederland. Deze informatie is afgestemd met Minister Bruins.

Op 15 januari 2018 is er, naar aanleiding van de ontwikkelingen in Noord-Amerika, door uw Kamer een vraag gesteld over de toename van het gebruik van oxycodon in Nederland en de mogelijke gevolgen hiervan.

In Nederland is een sterke stijging van het aantal oxycodon-gebruikers zichtbaar. Dit is toe te schrijven aan een toename van medisch gebruik van oxycodon. Deze situatie wordt gemonitord en extra maatregelen zijn op dit moment niet nodig. Ik ben daarbij op de hoogte van de signalen dat het gebruik van oxycodon een groot maatschappelijk probleem is in Noord-Amerika. Dit probleem is niet recent en speelt al een aantal jaren.

Oxycodon is een opiaat dat gebruikt wordt bij pijnbestrijding. Uit cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen blijkt dat het aantal oxycodon-gebruikers in Nederland de afgelopen jaren sterk is gestegen (536.228 gebruikers in 2017 t.o.v. 176.545 gebruikers in 2012), maar dat patiënten per keer voor minder dagen oxycodon meekrijgen dan vroeger.

Het groeiende gebruik van oxycodon in Nederland is onder andere toe te schrijven aan:

  • Het feit dat oxycodon een goed werkend pijnbestrijdingsmiddel is. Alternatieve pijnbestrijdingsmiddelen (NSAID’s) hebben veel bijwerkingen.

  • De toegenomen aandacht voor pijnbestrijding door zowel patiënt als behandelaar.

  • Een stijging in het voorschrijven van opioïden bij aandoeningen anders dan kanker.

Voorschrijven van oxycodon is hierdoor laagdrempeliger geworden en dit leidt tot een groei van het aantal gebruikers. Het Agentschap College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (aCBG) is op de hoogte van deze ontwikkeling en heeft in mei 2017 gewaarschuwd voor het voorschrijven van sterke pijnstillers, waaronder oxycodon, vanwege bijwerkingen en de risico’s van gewenning en afhankelijkheid2. Het aCBG blijft het gebruik van deze middelen daarom nauwgezet volgen.

Voor zover bekend begeven de oxycodon-gebruikers zich in het medisch circuit. Dit wordt onderschreven door het Trimbos Instituut. Signalen en ontwikkelingen van oxycodon-gebruik worden in de gaten gehouden door drie, door mij gesubsidieerde, monitorsystemen: het Drugs Informatie en Monitoring Systeem (DIMS), de Monitor Drugs Incidenten (MDI) en het Landelijk Alcohol en Drugs Informatie Systeem (LADIS). Het DIMS ziet op dit moment geen meldingen van oxycodon op de drugsmarkt. Daarnaast is er op dit moment ook geen toename van de hulpvraag vanwege verslaving aan medicatie die opiaten bevat.

Voor huisartsen en apothekers zijn er vanuit het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) richtlijnen beschikbaar voor de behandeling van pijnbestrijding met opioïden. In de NHG-Standaard Pijn en in het NHG-Formularium wordt er aandacht besteed aan de bijwerkingen en risico’s op afhankelijkheid en aan de rol van angst bij pijn. Dit jaar wordt een update van de NHG-Standaard Pijn gepubliceerd. Hierin zal extra aandacht worden besteed aan de ongewenste effecten van opiaten en hoe die zoveel mogelijk voorkomen kunnen worden. Ook zal er aandacht zijn voor het restrictief en zo kortdurend mogelijk voorschrijven van opiaten.

Het is van belang om de ontwikkelingen met betrekking tot gebruik van oxycodon te blijven monitoren, maar gelet op het voorgaande is er naar mijn oordeel geen reden om nu aanvullende maatregelen te nemen.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, P. Blokhuis

Naar boven