Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 9 mei 2016
De Europese Commissie heeft op 4 mei jl. een voorstel gepresenteerd voor een Raadsbesluit
ter implementering van de aanbeveling om tijdelijk binnengrenscontroles uit te voeren
in uitzonderlijke omstandigheden die het functioneren van de Schengenruimte in gevaar
brengen.2 Dit voorstel is gebaseerd op artikel 29 van de Schengengrenscode (SGC) (Verordening
2016/399, voorheen artikel 26 SGC Verordening 562/2006). Hiermee bouwt de Commissie
voort op het besprokene tijdens de informele JBZ-Raad van 25 januari jl.3, de Raad Economische en Financiële Zaken van 12 februari jl.4 en de JBZ-Raad van 25 februari jl.5
Artikel 29 SGC ziet op de procedure voor het instellen van grenscontrole aan alle
of bepaalde delen van binnengrenzen, als uit Schengenevaluaties blijkt dat er sprake
is van aanhoudende ernstige gebreken met betrekking tot het buitengrenstoezicht die
de openbare orde in de hele Schengenruimte bedreigen. In de brief van 17 februari
jl.6 en de kabinetsappreciatie van 8 januari 20167 is uw Kamer over de procedure van artikel 29 SGC geïnformeerd.
In haar Mededeling «Terug naar Schengen – een routekaart»8 wees de Commissie al op de noodzaak een voorstel in te dienen o.b.v. art. 29 SGC
wanneer de migratiedruk en de serieuze tekortkomingen in Griekenland zouden voortduren
na 12 mei a.s. Ook schetste de Commissie als doel om over een half jaar terug te kunnen
keren naar het normale functioneren van de Schengenruimte. De Commissie heeft in het
kader van de Schengenevaluaties en de Mededeling het actieplan van Griekenland beoordeeld.
Hoewel Griekenland in de afgelopen periode grote stappen heeft gezet om het beheer
van de buitengrenzen te verbeteren door acties uit het actieplan uit te voeren – zoals
de versterking van hun grenstoezicht d.m.v. een snel grensinterventieteam van Frontex
– heeft de Commissie geconcludeerd dat er nog steeds sprake is van ernstige tekortkomingen
van het buitengrenstoezicht in Griekenland.
Op basis van deze evaluatie heeft de Commissie nu aan de Raad voorgesteld dat op bepaalde
plekken binnengrenscontroles op basis van artikel 29 SGC kunnen worden ingesteld.
De Europese Commissie heeft in het voorstel aangegeven dat de huidige tijdelijke binnengrenscontroles
in Duitsland, Oostenrijk, Denemarken, Zweden en Noorwegen kunnen worden voortgezet
voor een periode van maximaal zes maanden vanaf het moment dat de Raad de aanbeveling
aanneemt.
Tijdens de Raad Buitenlandse Zaken van 12 mei a.s. zal het Commissievoorstel voor
een aanbeveling op grond van artikel 29 SGC naar verwachting worden aangenomen. Het
is dan aan de betrokken lidstaten om te besluiten of ze de aanbevolen binnengrenscontroles
daadwerkelijk zullen voortzetten. De agendering en besluitvorming op deze korte termijn
houdt verband met de maximale termijn voor handhaven van binnengrenscontroles die
voor Duitsland op 12 mei verstrijkt. Deze appreciatie komt spoedshalve in plaats van
het gebruikelijke BNC-fiche.
Zoals eerder aangegeven heeft het kabinet begrip voor de situatie waarin Griekenland
verkeert en erkenning voor de enorme inspanningen die door Griekenland worden geleverd.
Ook heeft het kabinet begrip dat toekomstige maatregelen die de veiligheid van het
Schengengebied moeten garanderen, binnen het Europese kader genomen moeten worden
en in deze context ondersteunt het kabinet het voorstel van de Europese Commissie
om tijdelijk de binnengrenscontroles in een aantal lidstaten op basis van artikel
29 SGC voort te zetten.
De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie,
K.H.D.M. Dijkhoff