32 317 JBZ-Raad

Nr. 197 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 14 november 2013

Tijdens het algemeen overleg ten behoeve van de JBZ-raad van 7 en 8 oktober jl. (Kamerstuk 32 317, nr. 195) heb ik toegezegd dat ik samen met het ministerie van Financiën zal nagaan hoe het toezicht op de financiële uitgaven van het Europees Agentschap Frontex in de Europese Unie is geregeld. Met deze brief doe ik mijn toezegging aan uw Kamer gestand.

De controle van Frontex valt binnen het horizontale juridisch kader van het Financieel Reglement van de EU-Begroting (Verordening EG 966/2012). Frontex is een autonoom Europees agentschap en heeft eigen financiële uitvoeringsregels die binnen dit juridische kader vallen. Op basis van een werkprogramma stelt Frontex jaarlijks een begroting op. Deze begroting wordt vastgesteld door de Raad van Bestuur van Frontex. In de Raad van Bestuur zijn alle lidstaten en de Commissie vertegenwoordigd. Na vaststelling in de Raad van Bestuur wordt de begroting van Frontex vastgesteld door de Begrotingsautoriteit. Deze wordt gevormd door het Europees Parlement en de Raad van Ministers.

Voor de financiële verantwoording moet Frontex een jaarverslag opstellen en de uitgaven verantwoorden. Gelijk aan de procedure van de begroting worden het jaarverslag en de jaarrekeningen voor akkoord voorgelegd aan de Raad van Bestuur en de Begrotingsautoriteit. Daarnaast voert de interne auditdienst van de Europese Commissie jaarlijks systeemaudits uit bij Frontex.

Rol Europese Rekenkamer

Op basis van artikel 287 van het Werkingsverdrag van de Europese Unie heeft de Europese Rekenkamer het mandaat om op te treden als onafhankelijke externe auditor van Frontex. Dit betekent dat de Europese Rekenkamer een zogenoemd «Statement of Assurance» afgeeft, zoals dat ook gebeurt voor de EU-begroting als geheel. De Europese Rekenkamer (ERK) controleert de jaarrekeningen van Frontex en geeft een (gekwalificeerd) oordeel over de betrouwbaarheid van de rekeningen en over de rechtmatigheid van de inkomsten en uitgaven van Frontex. Ook beoordeelt de ERK jaarlijks of het management van Frontex zijn verantwoordelijkheden voor het opzetten van een goed functionerend intern controlesysteem nakomt. De Europese Rekenkamer hanteert voor dit onderzoek internationale auditstandaarden zoals die gelden voor publieke organen en publieke rekenkamers, inclusief een procedure van hoor en wederhoor met het bestuur van Frontex.

De rapporten van de Europese Rekenkamer zijn gericht aan het Europees Parlement en de Raad. De rapporten zijn beschikbaar via de website van de Europese Rekenkamer (www.eca.eu ). Het Europees Parlement beslist op basis van deze rapporten en na advies van de Raad te hebben ingewonnen, of het kwijting verleent (decharge) aan het bestuur van Frontex. Dit proces voltrekt zich overeenkomstig aan en gelijktijdig met de reguliere jaarlijkse dechargeprocedure van de EU-begroting. De Raad geeft hierbij advies waarna het Europees Parlement beslist of het decharge verleent aan het agentschap in kwestie.

In antwoord op de vraag of het mogelijk is om niet alleen de rechtmatigheid maar ook de doelmatigheid van Frontex te controleren, verwijs ik naar het mandaat van de Europese Rekenkamer zoals neergelegd in artikel 287 lid 4 van het Werkingsverdrag van de EU. Hieruit volgt dat de Europese Rekenkamer de bevoegdheid heeft om speciale onderzoeken te verrichten en speciale rapporten uit te brengen, ook over agentschappen zoals Frontex. De Europese Rekenkamer gaat als onafhankelijk instituut over zijn eigen werkprogramma, maar kan door de Raad of van het Europees Parlement worden uitgenodigd tot het doen van bepaalde specifieke onderzoeken.

De Staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, F. Teeven