32 123 X
Vaststelling van de begrotingsstaten van het Ministerie van Defensie (X) voor het jaar 2010

nr. 98
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN DEFENSIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 1 februari 2010

Op 8 december 2009 is de motie van het lid Brinkman over het openbaar maken van toelagen en bijzondere beloningen van de top van Defensie (Kamerstuk 32 123 X, nr. 77) aangenomen. In de brief van 21 december 2009 (Kamerstuk 32 123 X, nr. 89) heb ik toegezegd de Kamer uiterlijk 1 februari 2010 te zullen informeren over de bijzondere toelagen en beloningen die de vlag- en opperofficieren en burgers met vergelijkbare schalen in 2009 hebben ontvangen. Hierbij doe ik die toezegging gestand.

Tevens doe ik hierbij de toezegging uit het wetgevingsoverleg van 7 juni 2007 gestand om u te informeren over de toetsing door de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties van het salaris van de Commandant der Strijdkrachten in 2006.

Topfunctionarissen en salaris

Op 31 december 2009 waren binnen het Ministerie van Defensie 129 topfunctionarissen (vlag- en opperofficieren en burgers met vergelijkbare schalen) werkzaam. De politieke leiding, één ambtenaar bij de Topmanagement Groep (ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties) en de bij Defensie werkzame hoogleraren zijn hierbij buiten beschouwing gelaten. De reguliere salariskosten bedroegen in 2009 € 15 miljoen (bruto). In deze salariskosten zijn inbegrepen het salaris en enkele vaste arbeidsvoorwaardelijke componenten, te weten: de vakantie-uitkering, de vergoeding extra beslaglegging (voor de verzwarende omstandigheden die samenhangen met het beroep van militair) en de eindejaarsuitkering.

Toelagen en beloningen

Aan topfunctionarissen kan een extra eenmalige, of periodieke, toelage of beloning worden uitgekeerd. Dergelijke toelagen en beloningen vloeien voort uit en kunnen verantwoord worden vanuit de huidige arbeidsvoorwaardelijke regelgeving. Deze kunnen worden toegekend om de volgende redenen:

• functiegebonden overwegingen;

  Onder deze categorie vallen de met de functie of plaatsing samenhangende representatievergoeding, het Dienst Buitenlandse Zaken Voorzieningenstelsel, het Voorzieningenstelsel Buitenland Defensiepersoneel, de toelage VN-operaties en de vaar- en oefentoelage;

• arbeidsmarktoverwegingen;

  Hieronder valt regelgeving gericht op het kunnen aantrekken of behouden van personeel voor moeilijk te vervullen functies. Het gaat daarbij om instrumenten als de (garantie-)vliegtoelage en de toelage officieren-arts;

• het leveren van buitengewone prestaties of inspanningen en in het oog springende functioneringsresultaten;

  Hierbij gaat het om regelingen op het vlak van functioneringsgratificaties, functioneringstoelagen en de bindingspremie en overige bijzondere (doorlopende) tegemoetkomingen.

Bij de eerste twee categorieën betreft het een recht, bij de laatste categorie is er sprake van een discretionaire bevoegdheid bij het toekennen.

Voor elk van deze categorieën volgt onderstaand informatie over de in het jaar 2009 toegekende toelagen en beloningen. Toelagen die direct gerelateerd zijn aan onkosten, zoals verhuiskosten en onderwijskosten van kinderen bij plaatsing in het buitenland, en de incidentele diensttijdgratificaties (bij 12½, 25 en 35 jaar diensttijd militairen en 12½, 25, 40 en 50 jaar diensttijd burgers) zijn buiten beschouwing gelaten.

I. functiegebonden overwegingen

a. Dienst Buitenlandse Zaken Voorzieningenstelsel (DBZV)

In 2009 waren achttien topfunctionarissen (14 procent van het totale aantal topfunctionarissen) geplaatst op een functie in het buitenland, bijvoorbeeld op een functie bij een internationaal hoofdkwartier. Op basis van hoofdstuk 2 van het rijksbreed toegepaste DBZV zijn aan hen vergoedingen toegekend van in totaal € 898 100, voor onder meer koopkrachtgelijkstelling, standplaatstoelage en reiskosten.

b. Voorzieningenstelsel Buitenland Defensiepersoneel (VBD)

Voor negen overige in het buitenland werkzame topfunctionarissen (7 procent) was het DBZV niet van toepassing. Op basis van artikel 7 van het VBD zijn hun vergoedingen toegekend van in totaal € 157 200.

c. Representatie

Aan 116 topfunctionarissen (90 procent van het totale aantal topfunctionarissen) is, gelet op de vereiste representatie in de door betrokkenen vervulde functie, een tegemoetkoming in de kosten van representatie van in totaal € 183 400 toegekend. Voorts is aan vijf topfunctionarissen (vier procent van het totale aantal topfunctionarissen) een eenmalige tegemoetkoming toegekend in verband met representatieve verplichtingen gedurende de periode dat betrokkenen een functie vervulden in een uitzendgebied. Hiermee was een bedrag gemoeid van in totaal € 9 200. Deze toelagen zijn vastgelegd in artikel 29a van de Inkomstenregeling Militairen (IRM) en artikel 11 van de Inkomstenregeling burgerlijke ambtenaren Defensie (IRBAD).

d. Toelage VN-operaties

Aan negentien topfunctionarissen (15 procent van het totale aantal topfunctionarissen) zijn in verband met het vervullen van een functie dan wel het verblijf in een uitzendgebied toelagen VN-operaties uitgekeerd van in totaal € 211 700. Deze toelage is vastgelegd in artikel 5 en 6 van de Regeling voorzieningen bij vredes- en humanitaire operaties (VVHO).

e. Vaar- en oefentoelage

Aan dertien topfunctionarissen (10 procent van het totale aantal topfunctionarissen) zijn vaar- of oefentoelagen uitgekeerd van in totaal € 8 300. Deze toelage is vastgelegd in artikel 6 van de Regeling vergoeding voor overwerk, onregelmatigheid, beschikbaarheid en bereikbaarheid (VROB).

d. Toelage Huis van Hare Majesteit de Koningin

Aan één topfunctionaris (één procent van het totale aantal topfunctionarissen) is de toelage Huis van Hare Majesteit de Koningin uitgekeerd van in totaal € 9 500, zijnde tien procent van de bezoldiging. Deze toelage is vastgelegd in artikel 7a van de IRM.

II. arbeidsmarktoverwegingen

a. Vliegtoelage

In 2009 is aan één topfunctionaris (1 procent van het totale aantal topfunctionarissen) een vliegtoelage uitgekeerd van in totaal € 20 200. Deze toelage is vastgelegd in artikel 10 van de IRM.

b. Garantievliegtoelage

Aan twaalf topfunctionarissen (9 procent van het totale aantal topfunctionarissen) zijn garantievliegtoelagen toegekend van in totaal € 227 000. Rechtspositioneel is vastgelegd dat deze garantievliegtoelage wordt toegekend aan personen die de aanspraak op een vliegtoelage hebben verloren. Deze toelage is vastgelegd in artikel 11 van de IRM. De hoogte van de toelage is mede afhankelijk van het aantal jaren dat de vliegtoelage is ontvangen.

c. Toelage officieren-arts

Aan drie topfunctionarissen (2 procent van het totale aantal topfunctionarissen) is een toelage officieren-arts toegekend van in totaal € 28 500. Deze toelage is vastgelegd in artikel 7 van de IRM. Deze toelage is verbonden aan de verplichting om geen neveninkomsten uit medische praktijkuitoefening te ontvangen.

III. het leveren van buitengewone prestaties of inspanningen en in het oog springende functioneringsresultaten

a. Functioneringsgratificaties

Aan 21 topfunctionarissen (16 procent van het totale aantal topfunctionarissen) is een eenmalige functioneringsgratificatie of geldelijke beloning toegekend. Daarmee is een bedrag gemoeid van in totaal € 54 500. Deze gratificatie is vastgelegd in artikel 13 van het Inkomstenbesluit militairen (IBM) en artikel 45 van het Inkomstenbesluit burgelijke ambtenaren Defensie (IB BAD).

b. Functioneringstoelage

Aan zeven topfunctionarissen (5 procent van het totale aantal topfunctionarissen) is een meerjarige functioneringstoelage toegekend. Daarmee is een bedrag gemoeid van in totaal € 39 700. Deze gratificatie is vastgelegd in artikel 12a van het IBM en artikel 45 van het IB BAD.

c. Bindingspremie en overige bijzondere (doorlopende) tegemoetkomingen

Aan vijf topfunctionarissen (4 procent van het totale aantal topfunctionarissen) is in het kader van werving en behoud een bindingspremie of een arbeidsmarktgerelateerde doorlopende toelage toegekend. Daarmee is in totaal € 45 400 gemoeid. Deze aanspraken zijn vastgelegd in artikel 12 van het IBM, artikel 18 en 47 van het IB BAD en artikel 8 lid 2b en 12 van het Bezoldigingsbesluit burgerlijke rijksambtenaren (BBRA).

Totaal

In 2009 is met de hierboven opgenomen toelagen en beloningen in totaal € 1 892 700 gemoeid. Dit betekent dat 12,6 procent bovenop de reguliere salariskosten aan toelagen en beloningen is uitgekeerd.

Administratieve organisatie en controlemaatregelen

Binnen het Ministerie van Defensie zijn administratieve en organisatorische maatregelen getroffen gericht op het zeker stellen van de rechtmatigheid van in dit verband aan bij Defensie werkzame topfunctionarissen verstrekte betalingen. Zo is het personeelsbeheer van deze categorie in 2008 gecentraliseerd bij het bureau Management Development. Dit versterkt de eenduidigheid in de besluitvorming van toekenningen van toelagen en beloningen. Voorts doet de Audit Dienst Defensie jaarlijks onderzoek naar de rechtmatigheid van een aantal aan topfunctionarissen verstrekte componenten van salarisbetalingen. Het onderzoek over het jaar 2009 zal in 2010 worden uitgevoerd.

Voorgestane maatregelen voor 2010

Onder regie van de minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wordt op dit moment gewerkt aan uitvoeringsrichtlijnen voor een verdere versobering ten aanzien van aan rijkspersoneel te verstrekken bijzondere beloningen. Onderdeel daarvan is de richtlijn dat aan de leden van de Topmanagement Groep geen eenmalige toeslagen meer zullen worden toegekend, tenzij sprake is van uitzonderlijke situaties. Tegen die achtergrond en gelegitimeerd door veranderende omstandigheden op de arbeidsmarkt heb ik opdracht gegeven ook binnen Defensie de ruimte om bijzondere beloningen te verstrekken aan topfunctionarissen te beperken. In overleg met de centrales van overheidspersoneel zal worden bezien in hoeverre ook de toelagen met een rechtspositionele grondslag kunnen worden versoberd.

Toetsing van het salaris van de CDS over 2006

In 2006 is aan de Commandant der Strijdkrachten € 225 655 aan bruto bezoldiging toegekend. Hiermee was het salaris 12,5 procent hoger dan in het jaar 2005. Dit verschil is veroorzaakt door het toekennen van een diensttijdgratificatie ter grootte van een bruto maandsalaris.

De verschuldigde loonbelasting komt voor rekening van het Rijk, waardoor de kosten van de diensttijdgratificatie € 23 900 bedroegen.

Deze gegevens zijn voorgelegd aan het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Dat zag geen aanleiding hierover opmerkingen te maken.

De staatssecretaris van Defensie,

J. G. de Vries