32 043 Toekomst pensioenstelsel

Nr. 625 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR ARMOEDEBELEID, PARTICIPATIE EN PENSIOENEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 24 november 2023

Naar aanleiding van vragen van de Eerste Kamerleden Oomen-Ruijten (CDA) en Moonen (D66) heb ik toegezegd een regeringscommissaris voor de pensioentransitie aan te stellen, die onafhankelijk advies uitbrengt over de voortgang van de transitie.¹ In deze brief zal ik u verder informeren over de aanstelling van deze regeringscommissaris transitie pensioenen (hierna: regeringscommissaris).

Op 1 juli 2023 is de Wet toekomst pensioenen (Wtp) in werking getreden. Dit betekent dat uiterlijk 1 januari 2028 alle pensioenregelingen moeten zijn aangepast aan de nieuwe wet. Deze transitie is een majeure operatie, waarin een belangrijke rol is weggelegd voor de stelselpartijen: (de vertegenwoordigers van) de werkgevers en werknemers, de pensioenfondsen, verzekeraars en de premiepensioeninstellingen. Vanuit mijn stelselverantwoordelijkheid houd ik de transitie nauwlettend in de gaten. Ik zal de voortgang van de stelselherziening actief monitoren, zodat er tijdig kan worden bijgestuurd indien dat nodig is. Hierbij is van belang dat de verschillende stelselpartijen en de toezichthouders hun verantwoordelijkheid kunnen nemen en eventuele knelpunten tijdig worden weggenomen. Ter ondersteuning van deze stelselverantwoordelijkheid stel ik een regeringscommissaris aan. De regeringscommissaris wordt per 1 januari 2024 parttime aangesteld voor de duur van de transitie naar het nieuwe pensioenstelsel. Dit is in beginsel tot 1 januari 2028.²

Met ingang van 1 januari 2024 zal mevrouw prof. dr. S.G. van der Lecq starten als regeringscommissaris transitie pensioenen. Mevrouw Van der Lecq bezet de leerstoel Pensioenmarkten aan de School of Business and Economics van de Vrije Universiteit Amsterdam. Zij heeft veelzijdige ervaring in het pensioenveld, toezichthoudende functies en met onafhankelijke advisering ten behoeve van bestuurlijke besluitvorming. Dit maakt haar bij uitstek geschikt om signalen over de uitvoeringspraktijk op waarde te schatten, een onafhankelijk oordeel te vormen en partijen te kunnen verbinden. Mevrouw Van der Lecq zal haar functie als regeringscommissaris combineren met haar andere werkzaamheden. Met haar heb ik beoordeeld of er in beginsel sprake is van onverenigbare belangen.

Deze zijn vooralsnog niet aan de orde. Wanneer in de toekomst wel sprake kan zijn van (de schijn van) een belangenverstrengeling, zullen mevrouw Van der Lecq en ik met elkaar in overleg treden.

Taken regeringscommissaris

De regeringscommissaris opereert in een complex bestuurlijk veld. Specifiek ziet de opdracht van de regeringscommissaris op het verloop van de transitie in de tijd: is er genoeg tijd om de transitie zorgvuldig te doorlopen? Waar loopt de uitvoeringspraktijk tegenaan? Wat kan worden gedaan om de transitie te bespoedigen?

Primair zijn de stelselpartijen verantwoordelijk voor het tijdig en zorgvuldig doorlopen van de transitie; AFM en DNB zijn verantwoordelijk voor het toezicht op de pensioenuitvoerders. De adviezen van de regeringscommissaris zullen dan ook niet gaan over de inhoud van de overeengekomen transitieplannen, invaarbesluiten, implementatieplannen en communicatieplannen. Wel draagt de regeringscommissaris eraan bij dat de verschillende partijen de transitie goed kunnen doorlopen.

De regeringscommissaris zal gedurende de pensioentransitie een onafhankelijk oordeel vormen over de voortgang van de transitie. Zij zal eventuele knelpunten signaleren en mogelijke inspanningen adviseren om deze knelpunten weg te nemen. Daarnaast zal ze stimuleren dat goede voorbeelden worden uitgewisseld tussen partijen, zodat die breder gedeeld kunnen worden in de sector, en waar nodig het goede gesprek tussen de verschillende organisaties bevorderen. De regeringscommissaris zal in elk geval twee keer per jaar, maar zo vaak als nodig, advies aan mij uitbrengen. Ik zal deze adviezen wegen, zodat ik tijdig kan bijsturen indien dat nodig is. De adviezen van de regeringscommissaris zullen openbaar worden gemaakt en voorzien van een beleidsreactie naar beide Kamers worden gezonden.

De Minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen, C.J. Schouten

---

1 Handelingen I 2022–2023, nr. 32, item 3 – blz. 70.

2 Indien tussentijds wordt besloten dat de einddatum van de transitie verder wordt opgeschoven, dan verschuift de aanstelling van de regeringscommissaris met dezelfde periode.