31 936 Luchtvaartbeleid

Nr. 320 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 23 november 2015

Zoals ik u heb toegezegd in het Algemeen Overleg Luchtvaart van 11 november jl. informeer ik u hierbij nader over de laatste ontwikkelingen bij Transavia en over de consequenties voor de netwerkkwaliteit op Schiphol en de luchthaven Eindhoven. Dit in vervolg op de brief van de Minister van Financiën en mij van 9 november jl. met de beantwoording van de schriftelijke vragen die zijn gesteld door de leden Monasch en Mei Li Vos (beiden PvdA)(Aanhangsel Handelingen II 2015/16, nr. 613), Aukje de Vries en Visser (beiden VVD)(Aanhangsel Handelingen II 2015/16, nr. 612) en Van Helvert (CDA)(Aanhangsel Handelingen II 2015/16, nr. 611) over Transavia. De vermelde informatie over Transavia is ontvangen van Air France-KLM.

De gesprekken binnen de holding Air France-KLM over Transavia hebben betrekking op de governance en synergieën bij de beide onderdelen Transavia Nederland en Transavia France en de gehele holding Air France-KLM. Dit omdat ook de ontwikkeling van Transavia voor Air France-KLM belangrijk is ter versterking van de concurrentiepositie van Air France-KLM op de Europese markt.

Er kan onderscheid worden gemaakt tussen Transavia France en Transavia Nederland. De aandelen van Transavia France zijn sinds de oprichting in 2007 in handen van Air France (60%) en Transavia Nederland (40%). Dit heeft ervoor gezorgd dat Transavia France een goede start kon maken waarbij gebruik kon worden gemaakt van de ervaring van Transavia Nederland. Volgens Air France-KLM is er thans, ter vereenvoudiging en verdere stroomlijning van de aandeelhoudersstructuur, een concreet voornemen om de aandelen van Transavia France die in bezit zijn van Transavia Nederland over te dragen aan de Transavia Company, een entiteit die direct valt onder de holding Air France-KLM. Deze situatie ziet er als volgt uit:

Op 9 november jl. maakte KLM publiek dat Air France-KLM momenteel een volgende stap onderzoekt in de herschikking van de aandelen Transavia Nederland, die momenteel volledig in het bezit zijn van KLM. Volgens Air France-KLM betreft dit het overgaan van een minderheidsbelang van Transavia Nederland naar Transavia Company. Wanneer dit daadwerkelijk zou worden gerealiseerd ontstaat derhalve bij Transavia France en Transavia Nederland een vergelijkbare governancestructuur waarbij een minderheidsaandeel van beide ligt bij Transavia Company en een meerderheidsaandeel bij respectievelijk Air France (voor Transavia France) en bij KLM (voor Transavia Nederland). Air France-KLM heeft aangegeven dat de noodzakelijke interne evaluaties en consultaties hiertoe nog lopen en in de komende maanden worden afgerond.

De uitwerking van de plannen voor de governancestructuur van Transavia is een verantwoordelijkheid van de onderneming Air France-KLM zelf. Voor het kabinet staat voorop dat Air France-KLM werk maakt van de zeer noodzakelijke kostenbesparingen; deze dienen bij alle onderdelen van Air France-KLM plaats te vinden en derhalve ook bij Transavia. Het kabinet handelt ten aanzien van de ontwikkelingen en plannen bij Air France-KLM vanuit het perspectief van het publiek belang voor Nederland door in te zetten op met name de continuïteit, kwaliteit en netwerkontwikkeling van de luchthavens als vitale schakel in de Nederlandse economie.

De door Air France-KLM beoogde herschikking van de aandelen van Transavia France heeft vanuit het oogmerk van publiek belang een beperkte betekenis aangezien Transavia France zijn thuishavens heeft in Frankrijk, in tegenstelling tot Transavia Nederland dat het grootste deel van haar vluchten vanuit Nederland uitvoert.

Wat betreft Transavia Nederland ligt dit anders gezien de verwevenheid van Transavia Nederland met KLM, waarbij een deel van de Transavia Nederland operaties bijdraagt aan de netwerkkwaliteit op Schiphol. Zo kunnen, in de toekomst mogelijk in toenemende mate, passagiers met Transavia Nederland naar Schiphol vliegen om daar, indien gewenst, over te stappen op een KLM vlucht. Transavia draagt zo, als toeleverancier van overstappende passagiers, bij aan het netwerk van KLM. Ook vervoert Transavia Nederland steeds vaker zakelijke passagiers van en naar Schiphol. Dit is ook van belang voor de netwerkkwaliteit van Schiphol.

Transavia Nederland heeft ook een thuisbasis op Eindhoven Airport en is daarmee van belang voor deze luchthaven en de bereikbaarheid van de regio. Eindhoven Airport heeft ook een rol in het borgen van de netwerkkwaliteit van Schiphol, door de opvang van de groei van het zogenaamde «niet-mainportgebonden» verkeer op Schiphol. Dit zijn met name vakantievluchten, zodat op Schiphol vooral op bestemmingen kan worden gevlogen die van belang zijn voor de netwerkkwaliteit.

In mijn contacten met mijn Franse collega en met de top van Air France-KLM zal ik het Nederlands publieke belang dat verbonden is aan de mainportfunctie van Schiphol en de netwerkkwaliteit blijven benadrukken.

Tijdens het gesprek met de Air France-KLM top op 9 november heb ik ook gesproken over de zelfstandigheid van KLM binnen de holding Air France-KLM. Tijdens dit gesprek is het volgende toegezegd en herbevestigd:

• De Nederlandse stichtingen SAK 1 en SAK 2 blijven in stand. Dit is van belang omdat deze stichtingen door Air France-KLM kunnen worden ontbonden wanneer de onderneming deze niet langer in het belang van KLM en Air France-KLM acht. Er is echter toegezegd dat de stichtingen niet ontbonden zullen worden.

• De staatsgaranties die in 2010 zijn verlengd blijven in stand. Dit is van belang omdat Air France-KLM deze afspraken kan opzeggen met een opzegtermijn van 9 maanden. Hierbij is tevens van belang dat het zogenaamde State Assurances Committee een bindende uitspraak kan doen in het geval van een mogelijk geschil tussen de Nederlandse Staat en Air France-KLM over de naleving van de staatsgaranties.

• Er zal geen verdere centralisatie plaatsvinden van KLM activiteiten en bedrijfsonderdelen naar de Air France-KLM holding in Parijs.

• Er worden geen banen overgeheveld van het KLM hoofdkantoor in Amstelveen naar de hoofdvestiging van Air France KLM in Parijs.

• KLM houdt een zelfstandig financieel beheer.

Deze toezeggingen zijn eerder door de Air France-KLM top aan mijn voorganger gedaan. Uw Kamer is hierover op 13 maart jl. schriftelijk geïnformeerd (Kamerstuk 31 936, nr. 262).

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, S.A.M. Dijksma