31 913
Interpellatie-Agema over een spreekverbod voor medewerkers van instelling Winnersway

nr. 11
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 oktober 2009

Conform mijn toezeggingen in de brieven d.d. 7 (kamerstuk 31 913, nr. 6) en 22 september (kamerstuk 31 913, nr. 10) en tijdens het spoeddebat d.d. 8 september inzake Winnersway Verslavingszorg (Handelingen der Kamer II, vergaderjaar 2008–2009, nr. 107, blz. 8589–8598) informeer ik u hierbij over de stand van zaken met betrekking tot deze instelling. Het is mij niet gelukt mijn toezegging om nog in september informatie te geven, gestand te doen. De reden hiervoor blijkt uit onderstaande informatie.

Bevindingen Inspectie

Op 1 oktober heeft de Inspectie mij geïnformeerd over de bezoeken aan Winnersway op 3, 15 en 21 september jongstleden als follow-up van het Inspectierapport van april 2009 en naar aanleiding van de melding van de (her)opname van een cliënt met dubbele diagnose. Van beide bezoeken is een rapport uitgebracht. U treft ze bijgaand aan.¹

In het Inspectierapport van april 2009 (reeds in uw bezit) heeft de Inspectie geconstateerd dat, indien Stichting Winnersway haar activiteiten als AWBZ-zorginstelling wil voortzetten, het noodzakelijk is dat met onmiddellijke ingang tenminste aan de volgende voorwaarden dient te worden voldaan:

a. Geen opname van cliënten met een dubbele diagnose, tenzij voorafgaand door onafhankelijk psychiatrisch onderzoek is vastgesteld dat het psychiatrische ziektebeeld zodanig gestabiliseerd is dat de verstrekkingen persoonlijke verzorging en begeleiding voldoende zijn en tijdens het verblijf in Stichting Winnersway voorzien is in (ambulante) psychiatrische begeleiding en behandeling.

b. Geen opname van cliënten in Stichting Winnersway met actuele verslavingsproblematiek die detoxificatie/afkicken noodzakelijk maken.

c. Een kwalitatieve en kwantitatieve personeelsbezetting die is afgestemd op de doelgroep en passend bij het zorgaanbod.

d. Geen beperking van de grondrechten van de cliënt.

Uit de nieuwe rapportages van de Inspectie blijkt dat op basis van het meldingenonderzoek, dat eveneens op 21 september plaatsvond, is gebleken dat Winnersway de in april gestelde voorwaarde – te weten: geen opname van cliënten met een dubbele diagnose, tenzij voorafgaand door onafhankelijk psychiatrisch onderzoek is vastgesteld dat het ziektebeeld zodanig gestabiliseerd is dat de verstrekkingen persoonlijke verzorging en begeleiding voldoende zijn en tijdens het verblijf in Winnersway voorzien is in (ambulante) psychiatrische begeleiding en behandeling – in ieder geval in één situatie niet heeft nageleefd. Daarnaast is volgens de Inspectie uit de recente follow-up bezoeken gebleken dat het ontbreekt aan gekwalificeerde professionals en een goed functionerend kwaliteitssysteem. Op grond hiervan concludeert de Inspectie dat de voorwaarden voor verantwoorde zorg, conform de Kwaliteitswet zorginstellingen, onvoldoende gewaarborgd is, evenals de keten van zorg. Tevens heeft de Inspectie tijdens de recente bezoeken geconstateerd dat op grond van de door de directie van Winnersway voorgenomen en uitgevoerde maatregelen op korte termijn onvoldoende verbetering is te verwachten in de kwaliteitsborging en professionalisering van Winnersway. De Inspectie heeft, in overleg met de huisarts, ingeschat dat de psychiatrische zorgzwaarte van de huidige cliëntenpopulatie van Winnersway echter geen acuut gevaar oplevert. De Inspectie kan dan ook niet overgaan tot het geven van een bevel zoals bedoeld in de Kwaliteitswet. Wel adviseert de Inspectie mij dringend om op korte termijn over te gaan tot het geven van een aanwijzing ex artikel 7, eerste lid, Kwaliteitswet zorginstellingen. Dit advies heb ik terstond overgenomen.

Ik heb Winnersway mijn voornemen tot het geven van een aanwijzing reeds schriftelijk kenbaar gemaakt. Ik heb het bestuur van Winnersway aanstaande vrijdag op mijn departement uitgenodigd om op mijn voornemen te reageren. Daarna zal ik een definitief besluit nemen.

In de aanwijzing vraag ik Winnersway, conform het Algemeen Toetsingskader nieuwe aanbieders Verslavingszorg zoals dit door de Inspectie wordt gehanteerd, binnen 2 weken op de vijf meest zwaarwegende criteria voor verantwoorde zorg binnen een niet-behandelsetting aantoonbaar verbeteringen te operationaliseren, te weten ten aanzien van de:

• intakeprocedure

• samenwerking ketenpartners: huisartsen en ziekenhuizen

• samenwerking ketenpartners: reguliere GGZ

• informatieverstrekking aan cliënten: informed consent

• contra-indicaties.

De termijn van 2 weken acht ik redelijk, aangezien het geen nieuwe eisen betreffen dan waar de Inspectie in het afgelopen halfjaar Winnersway gedurig op getoetst heeft.

Indien Winnersway binnen 2 weken na ontvangst van de aanwijzing hier geen gevolg aan geeft, ben ik gerechtigd bestuursdwang toe te passen. Gelet op het intensieve traject dat de Inspectie met Winnersway gevolgd heeft, is hierbij sluiting wat mij betreft gerechtvaardigd.

Traject zorgkantoor

Over de fase van het traject dat het Zorgkantoor Zuid-Holland Noord/Amstelland en de Meerlanden met Winnersway loopt, kan ik u melden dat het zorgkantoor deze week met een definitief standpunt hoopt te komen inzake de vraag of Winnersway daadwerkelijk voldoet aan de eisen die het zorgkantoor en de wet- en regelgeving stellen, en welke consequenties er uit voortvloeien voor de toekomstige contractering c.q. voor het lopende contract indien blijkt dat Winnersway niet voldoet. Het zorgkantoor wil in dezen uiterst zorgvuldig opereren, mede gelet op eerdere ervaringen met de kortgedingrechter inzake Winnersway in de afgelopen periode. Het zorgkantoor zal Winnersway deze week uitsluitsel geven.

Uiteraard is er gedurende het traject frequent contact tussen mij en het zorgkantoor over de voortgang. Ik ben dinsdag door het zorgkantoor over hun bevindingen geïnformeerd. Aangezien Winnersway pas in de loop van deze week door het zorgkantoor geïnformeerd wordt, vind ik het ongepast op dit moment de nog vertrouwelijk zijnde informatie met uw Kamer te delen. Wel kan ik u meedelen dat de ontvangen informatie kritisch bestudeerd wordt. Mocht blijken dat Winnersway niet voldoet aan de transparantie-eisen in het Uitvoeringsbesluit WTZi, dan zal ik niet aarzelen de toelating in te trekken.

Directie-wisselingen Winnersway

Mevrouw Agema (PVV) heeft mij een aantal vragen gesteld over de directiewisseling bij Winnersway (2009Z17851) en verzoekt mij deze in mijn brief te beantwoorden. Ik voldoe hierbij aan haar verzoek.

De raad van toezicht van de Stichting Winnersway verslavingszorg heeft de Inspectie geïnformeerd over het ontslag van de Interim-directeur. Onvoldoende inzet voor concrete kwaliteitsverbetering en voor aansturing van het personeel worden daarbij genoemd. Andere motieven van de Raad van Toezicht zijn mij niet bekend. De Inspectie constateert dat ontkoppeling van kerkelijke activiteiten en AWBZ-begeleiding in gang is gezet. Zo zou er geen verplichting meer zijn om deel te nemen aan godsdienstoefeningen. Maar op het gebied van grondrechten moet er nog meer verbeterd worden stelt de Inspectie. Vooralsnog zie ik geen bijzondere gevolgen van de directiewisseling voor de besteding van AWBZ-gelden of voor de terugbetalingen van Outreaching Center Nederland (OCN) aan Winnersway Ik laat geen onderzoek doen naar de handel en wandel van OCN. Mijn focus is de zorg en niet de kerkelijke organisaties in Nederland. Inspectie en Zorgkantoor zien respectievelijk toe op de kwaliteit en de financiering van de zorg.

Tot slot

Op grond van de informatie waarover ik nu beschik, heb ik reden mij zorg te maken of Winnersway werkelijk in staat is verantwoorde zorg te bieden aan kwetsbare cliënten als verslaafden. Ook vind ik het betreurenswaardig dat Winnersway, zoals ik ook in mijn brief van 22 september aan uw Kamer al aangaf, niet de moeite lijkt te nemen om kwade schijn te vermijden; recent in het geval van de (her)opname van een cliënt met dubbele diagnose en ook vorige week bij de directiewisseling, waar het lid Agema mij ook schriftelijk vragen over gesteld heeft. Desalniettemin is het niet aan mij om te handelen op grond van emotionele overwegingen, maar ben ik gehouden om te handelen conform de spelregels van onze rechtstaat, zoals die in goed overleg met uw Kamer zijn ontstaan. In dat kader bezie ik ook de aangenomen motie Joldersma¹. Ik zal niet aarzelen deze uit te voeren indien op grond van de informatie van het zorgkantoor vast en onomstotelijk blijkt dat Winnersway niet aan de eisen van het Uitvoeringsbesluit WTZi voldoet.

De staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,

M. Bussemaker

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.

1 TK 2008–2009, 31 913, nr. 8 (gewijzigd).