Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 8 februari 2023
Op 13 oktober 2022 heeft u mij verzocht om een reactie op het Manifest «Menswaardige
zorg voor elke burger» dat u op 12 september vorig jaar is aangeboden. Allereerst
mijn excuses voor de late beantwoording van uw verzoek.
Inhoudelijk kan ik het Manifest onderschrijven en heeft het mij geraakt. Het pleidooi
in het manifest raakt immers de essentie van de zorg. Hierin zouden respect, betrokkenheid
en het voeren van een menselijke dialoog altijd centraal zou moeten staan. Het idee
van «discretie als bescheiden wijsheid» als belangrijke sleutel voor gelijkwaardigheid,
spreekt mij aan. Deze wens, uitgesproken door een persoon die, tegen wil en dank,
dagelijks ervaring heeft met zorgverleners en de systeemeisen van ons zorgsysteem,
raakt ons allemaal. Niemand wil – wanneer ze in een afhankelijke positie komen te
verkeren – als een nummer behandeld worden. In die zin is de roep om een menswaardige,
persoonsgerichte zorg een oproep om de sociaal-culturele standaarden in de zorg voor
álle burgers te veranderen. De vraag naar menselijkheid en daarmee echt persoonsgerichte
zorg is simpel en complex tegelijk. Duidelijk is dat dit niet alleen vanuit Den Haag
kan worden beïnvloed of opgelost. Dit moet met woord en daad in de haarvaten van beleid
en uitvoering worden vormgegeven.
Na ontvangst van het Manifest zijn achter de schermen verschillende stappen gezet.
Zo zijn enkele persoonlijke gesprekken met de opsteller gevoerd over het Manifest
en haar ervaringen. Vervolgens is verkend hoe haar ervaringen zoveel mogelijk kunnen
resoneren op de plaatsen die ertoe doen. Als eerste vervolgstap heeft dat geresulteerd
in een voorstel voor een vervolgtraject dat wij in samenwerking met de opsteller en
enkele ondertekenaars van het manifest uitwerken. Wij zullen dit gebruiken om bewustwording
te bevorderen en zo nodig verder beleid te formuleren. De benodigde beweging vraagt
om een cultuurverandering die we als samenleving met elkaar vormgeven.
Het is mijn streven om bestaand beleid en uitvoeringspraktijk te verrijken met de
uitkomsten van dit traject zodat we het vergezicht van een menswaardige zorg, in realistische
stappen, dichterbij kunnen brengen.
De Minister voor Langdurige Zorg en Sport, C. Helder