31 524 Beroepsonderwijs en Volwassenen Educatie

Nr. 183 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 27 september 2013

Op uw verzoek in uw brief van 4 juli jl. voorzie ik u hierbij van mijn bevindingen van WorldSkills Leipzig 2013: de wereldkampioenschappen voor beroepen en tevens het grootste beroepenevenement ter wereld.

De WorldSkills 2013 zijn gehouden in Leipzig van 2 juli t/m 7 juli. Duizend kandidaten uit 53 landen gingen hier onder het toeziend oog van 205.000 bezoekers en meer dan 1.000 journalisten de strijd aan in 46 beroepen. Op uitnodiging van Skills Netherlands heb ik de WorldSkills bezocht van woensdagavond 3 juli tot donderdagmiddag 4 juli. Op de woensdagavond heb ik het Team Nederland(24 deelnemers) ontmoet. In het Holland Paviljoen heb ik de volgende ochtend een seminar geopend over excellentie in het beroepsonderwijs in en buiten Nederland. Na een kort bezoek aan dit seminar stond een bezoek aan het WorldSkills Leaders Forum op het programma. De sprekers aldaar, zoals voormalig president dhr. Lula da Silva van Brazilië, spraken over het belang van het beroepsonderwijs. Tevens spraken zij hun zorg uit over het tekort aan vaklieden in de hele wereld. Op WorldSkills vond een uitgebreid conferentieprogramma plaats, waaraan prominenten uit beroepsonderwijs en bedrijfsleven deelnamen.

Het merendeel van mijn verblijf in Leipzig heb ik besteed aan het bezoeken van de verschillende vakcompetities, waaraan de Nederlandse studenten deelnamen. Er was minder tijd beschikbaar voor het ontmoeten van ondernemers. Nederland heeft goud en brons behaald. De gouden medaille is gewonnen door Simone de Meijere in haar vak etaleren. Wouter van der Ven, Pim Bexkens en Robbert-Jan van Wijk behaalden de bronzen medailles bij Manufacturing Team Challenge. Simone won met name door haar creativiteit: ze presenteerde haar strandetalage op haar kop. Bij de heren gaf de perfecte samenwerking de doorslag. Zij moesten een machine bouwen die blikjes perst. Naast deze geweldige resultaten wonnen ook tien Nederlanders een medaille voor excellent vakmanschap. Nederland behaalde daarmee de 15^e plaats op de wereldranglijst, de hoogste positie sinds jaren.

De organisatie van de WorldSkills in Duitsland is breed door onderwijs en bedrijfsleven gedragen en hiermee heeft het gastland zich vol in de schijnwerpers geplaatst. In Duitsland gaat het economisch beter dan in Nederland. Eén van de redenen daarvan is de kracht van de Duitse maakindustrie. Die levert export op met een sterke toegevoegde waarde (denk bijvoorbeeld aan de auto-industrie), zorgt voor werkgelegenheid en maakt dat Duitsland goed kan profiteren van de economische groei in Azië. Zonder een goede technische infrastructuur en een degelijk opgeleide beroepsbevolking, zou die Duitse prestatie onmogelijk zijn. Het is niet toevallig dat de Duitsers een goed systeem van beroepsopleidingen hebben. Dat systeem is niet per definitie beter dan het Nederlandse. Weinig landen kennen zo'n uitgebreid stelsel van beroepsonderwijs als Nederland. Wat Duitsland beter lijkt te doen, is de aansluiting van het onderwijs op de sectoren waarin grote behoefte is aan vakmensen. Nog sterker dan in Nederland is in Duitsland de behoefte van de arbeidsmarkt leidend voor het aanbod aan opleidingsplaatsen. Dat zou ook in Nederland meer bevorderd kunnen worden. Met uw Kamer zal daarover nader overleg worden gevoerd o.a. in het kader van het wetsvoorstel voor macrodoelmatigheid in het beroepsonderwijs, het Techniekpact, de aanpak van de jeugdwerkloosheid en het debat over een meer toekomstbestendig mbo, dat ik bij de opening van het Mbo-jaar op 26 augustus jl. heb aangekondigd.

Het meest inspirerend van de WorldSkills vond ik de verschillende vakcompetities, die ik heb mogen bezoeken, en de contacten, die ik daarbij met de deelnemende studenten had. Ik was erg onder de indruk van het hoge niveau, dat de studenten in de uitoefening van hun vaardigheden wisten neer te zetten, en van hun vermogen nieuwe technologieën toe te passen binnen de verschillende ambachten. Dat laatste bevestigde voor mij ook het sterk toenemende belang van kennis en scholing.

Het vakmanschap, waarmee de Nederlandse winnaars van de gouden en bronzen medailles zich hebben onderscheiden, kenmerkt zich in mijn observatie door kennis, originaliteit, probleemoplossend vermogen, creativiteit, wendbaarheid en ondernemerschap. Kwaliteiten, waarmee vakmensen zich succesvol kunnen manifesteren op de fluïde arbeidsmarkt van de 21^e eeuw, en die van vitaal belang zijn voor de economische ontwikkeling van ons land.

Indrukwekkend vond ik ook de passie en trots, die de deelnemers van de WorldSkills wisten over te brengen. Daardoor kan de aandacht van jonge mensen, die voor hun studie-en beroepskeuze staan, voor het beroepsonderwijs aangewakkerd worden. Vakkampioenschappen zoals de WorldSkills zijn dan ook nodig om excellentie over het voetlicht te brengen voor aankomende en gevestigde vakmensen om op die manier het beroepsonderwijs en het uitoefenen van ambachtelijke beroepen aantrekkelijker te maken.

Op maandag 9 september heb ik het Team dat aan de WorldSkills heeft deelgenomen op mijn ministerie ontvangen om hen nogmaals in het zonnetje te zetten. Ik ben van mening dat de deelnemers een belangrijke voorbeeldfunctie kunnen gaan vervullen voor andere aankomende mbo-studenten. Mocht u nieuwsgierig zijn geworden naar de WorldSkills dan verwijs ik u graag naar de website www.worldskills-team.nl .

De volgende editie van de WorldSkills wordt georganiseerd van 11 t/m 16 augustus 2015 in São Paulo, Brazilië. EuroSkils, het Europese kampioenschap, vindt volgend jaar plaats van 2 t/m 4 oktober in Lille, Frankrijk.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, M. Bussemaker