nr. 30
BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 2 april 2009
Hierbij bied ik u aan de publicatie «Erfgoedbalans 2009. Archeologie,
monumenten en cultuurlandschap in Nederland».1
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (voorheen de Rijksdienst voor
Archeologie, Cultuurlandschap en Monumenten, RACM) heeft eind 2008/begin 2009
een Erfgoedbalans opgesteld in opdracht van de Directeur Generaal Cultuur
en Media.
De Erfgoedbalans geeft inzicht in de stand van zaken ten aanzien van de
archeologie, monumenten en het cultuurlandschap in Nederland. Dit doet de
Rijksdienst door onderbouwde gegevens te presenteren over het erfgoed en hoe
het daar mee staat.
In 2002 heeft de toenmalige Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek
een Archeologiebalans opgesteld. Het is nu voor het eerst dat een dergelijk
nationaal overzicht is opgesteld voor het gehele onroerende erfgoed. Er is
veel belangstelling voor, zowel bij de primaire doelgroep (alle betrokkenen
bij het erfgoedbeleid) als bij alle andere partijen die zich met het erfgoed
bezig houden.
De Erfgoedbalans is tot stand gekomen in samenwerking met een groot aantal
partijen, instellingen en personen. De scope van toekomstige balansen wordt
uitgebreid naar een bredere definitie van erfgoed, hetgeen zal uitmonden in
een gezamenlijk met het Instituut Collectie Nederland op te stellen balans
in 2014.
Doel van de Erfgoedbalans en erfgoedmonitor
Met deze eerste Erfgoedbalans wordt de stand van zaken weergegegeven,
maar ook wordt de basis gelegd voor het effectief volgen van ontwikkelingen
ten aanzien van het erfgoed en de erfgoedzorg en voor het meetbaar maken van
deze ontwikkelingen. Dit past bij mijn voornemen om in het kader
van de Modernisering Monumentenzorg een instrument te ontwikkelen dat zicht
geeft op de effecten van het erfgoedbeleid.
De Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is voornemens iedere vijf jaar
een nieuwe Erfgoedbalans op te stellen. Hierbij zal de Rijksdienst zich mede
gaan baseren op een (nog te ontwikkelen) set van indicatoren die periodiek
wordt gemeten, de zogenaamde «erfgoedmonitor». Met de erfgoedmonitor
wordt het mogelijk om ontwikkelingen en trends in de tijd te volgen, en daarmee
ook de effecten van het erfgoedbeleid inzichtelijk te maken. In 2009 is de
Rijksdienst begonnen met het ontwikkelen van deze erfgoedmonitor in samenwerking
met andere partners.
Ik wil hier benadrukken dat de Erfgoedbalans geen beleidsevaluatie is,
er wordt geen standpunt ingenomen ten aanzien van het erfgoedbeleid en ook
geen visie van de Rijksdienst gegeven over de toekomst van de erfgoedzorg.
Het doel van de Erfgoedbalans is het objectief weergeven van de stand van
zaken. Daartoe worden «facts and figures» gegeven en constateringen
gedaan. Wel kunnen de gegevens in de Erfgoedbalans als uitgangspunt dienen
voor een politieke en maatschappelijke discussie over het erfgoed en voor
het evalueren en toetsen van gevoerd beleid.
Aanbieding Erfgoedbalans
Op 24 maart 2009 is de Erfgoedbalans 2009, in gedrukte vorm, door
de Directeur Generaal Cultuur en Media aangeboden aan de Commissie Duurzame
Leefomgeving. Deze eerste Erfgoedbalans is opgesteld onder verantwoordelijkheid
van het ministerie van OCW. Het voornemen is om bij de totstandkoming van
toekomstige erfgoedbalansen de relevante departementen – waarmee wel
ambtelijke afstemming heeft plaatsgevonden – nadrukkelijk te betrekken.
Naast de Tweede Kamer bied ik de Erfgoedbalans ook aan de Eerste Kamer
aan. Vervolgens wordt de balans breed verspreid onder de betrokkenen bij het
erfgoedbeleid en binnen de erfgoedsector.
De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
R. H. A. Plasterk