31 474 XVIII
Wijziging van de begrotingsstaten van de begroting Wonen, Wijken en Integratie (XVIII) voor het jaar 2008 (wijziging samenhangende met de Voorjaarsnota)

nr. 2
MEMORIE VAN TOELICHTING

INHOUDSOPGAVE

  Pag:

A. Artikelsgewijze toelichting bij het wetsvoorstel 2

B. Begrotingstoelichting 3

1. Algemeen 3

2. Het beleid 3

Overzicht belangrijkste suppletore uitgaven- en ontvangsten mutaties 3

Artikelsgewijze toelichting 7

Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten) 7

2.2. De beleidsartikelen 7

Artikel 1. Stimuleren krachtige steden en vitale wijken 7

Artikel 2. Stimuleren van voldoende woningbouw en duurzame kwaliteit 10

Artikel 3. Garanderen van keuzemogelijkheden en betaalbaarheid op de woningmarkt 13

Artikel 4. Integratie minderheden 15

Artikel 5. Randvoorwaarden voor integratie en een goed werkende woningmarkt 16

Artikel 6. Rijkshuisvesting en architectuur 17

2.3. De niet-beleidsartikelen 21

Artikel 95. Algemeen 21

Artikel 96. Onverdeeld 22

Wetsartikel 2 (begroting Baten-lastendiensten) 23

3. Baten-lastendienst: Rijksgebouwendienst 23

A. ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING BIJ HET WETSVOORSTEL

Bij een wetsvoorstel tot een begrotingswijziging wordt geen algemene toelichting opgenomen. De beleidsinhoudelijke toelichting bij de begroting(sstaat) wordt opgenomen in onderdeel B van de memorie van toelichting (de begrotingstoelichting).

Wetsartikelen 1 tot en met 3

De begrotingsstaten die onderdeel uitmaken van de Rijksbegroting, worden op grond van artikel 1, derde lid, van de Comptabiliteitswet 2001 elk afzonderlijk bij de wet vastgesteld en derhalve ook gewijzigd. Het onderhavige wetsvoorstel strekt ertoe om voor het jaar 2008 wijzigingen aan te brengen in:

a. de begrotingsstaat van de begroting Wonen, Wijken en Integratie (XVIII);

b. de begrotingsstaat inzake de baten-lastendienst Rijksgebouwendienst.

De in de begrotingsstaten opgenomen begrotingsartikelen worden in onderdeel B van deze memorie van toelichting toegelicht (de zgn. begrotingstoelichting).

De Minister voor Wonen, Wijken en Integratie,

Mede namens de minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer,

C. P. Vogelaar

B. BEGROTINGSTOELICHTING

1. Algemeen

De suppletore begroting geeft een geactualiseerd beeld van de uitvoering van de begroting van het lopende jaar. De suppletore begroting is bedoeld om (tussentijds) afwijkingen ten opzichte van de oorspronkelijke begroting voor te leggen aan de Staten-Generaal. Door onder andere inzicht te verschaffen in de financiële consequenties van beleidsvoornemens wordt aan de allocatie- en autorisatiefunctie van de Tweede Kamer tegemoet gekomen.

In de artikelsgewijze toelichting worden alle mutaties in de volgorde van de begrotingsartikelen van de begrotingsstaat opgenomen. Technische mutaties en beleidsmatig niet relevante mutaties worden slechts cijfermatig gepresenteerd. Alleen indien er sprake is van een grote omvang worden ook technische mutaties nader toegelicht. De beleidsmatig relevante mutaties worden nader omschreven in de toelichting waarbij het bijbehorende mutatiebedrag wordt genoemd. Een beleidsmatige mutatie is het gevolg van gevoerd beleid en is dus te beïnvloeden (b.v. beleidsintensivering en -extensivering, beleidswijzigingen met financiële gevolgen, afwijkingen uit hoofde van behoorlijk bestuur).

De stand 1e suppletore begroting samenhangende met de Voorjaarsnota, wordt opgebouwd door middel van mutaties op de stand ontwerpbegroting. De mutaties worden in de tabel «budgettaire gevolgen van beleid» op instrumentniveau gesaldeerd opgenomen. Indien mutaties worden toegelicht op instrumenten waarbij sprake is van een saldering, worden deze afzonderlijk zichtbaar gemaakt.

In tabel «budgettaire gevolgen van beleid» is allereerst een nadere uitsplitsing van de uitgaven naar «apparaat-» en «programmagelden» gemaakt. Het artikelonderdeel «programma» wordt vervolgens uitgesplitst naar operationele doelen welke weer zijn opgebouwd uit (financiële) beleidsinstrumenten. Dit biedt de Tweede Kamer beleidsmatig relevante en duidelijke aangrijpingspunten om de begrotingsuitvoering kritisch te volgen en eventueel wijzigingen aan te brengen.

Volledigheidshalve wordt vermeld dat in de tabellen een kolom is opgenomen met daarin mutaties die voortvloeien uit een amendement of Nota van Wijziging waardoor de oorspronkelijke begrotingsstand is gewijzigd.

2. Het beleid

Overzicht belangrijkste suppletore uitgaven- en ontvangsten mutaties

In onderstaande tabel worden de belangrijkste suppletore mutaties weergegeven gevolgd door een toelichting.

Uitgaven

(x € 1000)UitgavenArtikelnr:
Stand Begroting 2008*4 032 545 
Belangrijkste suppletore mutaties:  
1. Nieuwe inzichten betaalritmen Impuls- en Maatwerkprojecten– 9 8891
2. Kasschuif t.b.v. het specifieke beeld44 5001
3. budget burgerinitiatieven aandachtswijken– 10 0001
4. Budget wijkenaanpak165 0001
5. Aanpassing fasering budgetten Veiligheidsmiddelen 2007–2009– 10 0001
6. Aanpassing fasering budgetten WB-afspraken14 3652
7. Fasering budget eigen bouw8 0002
8. Stimuleringsbudget CPO– 8 0002
9. Actualisatie raming Huurtoeslag 2008–2012209 1003
10. Afname van beroep op leenfaciliteit Inburgering– 22 0004
11. Naar Gemeente- en Provinciefonds– 5 1204
12. Investeringsprogramma RGD20 0596
13. Intertemporele kasschuif vertraging investeringsproject HCvS– 30 0006
14. Gevelrestauratie KPA7 0006
15. Stroppenpot13 63696
16. Overige mutaties517 
Stand 1e suppletore begroting 20084 419 713 

Toelichting:

Ad 1.

De jongste inzichten in uitstelverzoeken (projectvertragingen), potentiële vertragingen van grote projecten op basis van een beoordeling van de voortgang van de grote projecten in de G4 maken een aanpassing van de meerjarige uitgavenraming van de ISV Impulsregeling noodzakelijk.

Ad 2.

In het kader van het oplossen van het specifieke problematiek op de WWI-begroting is besloten tot een kasschuif in de tijd.

Ad 3.

Voor het stimuleren van bewonersinitiatieven in aandachtswijken wordt in 2008 €10 mln overgeboekt naar het Gemeentefonds. Zie ook kamerstukken II, 2007–2008, 31 200 (XVIII), Nr. 11.

Ad 4.

Teneinde voor bewoners zichtbare verbeteringen in de wijk tot stand te brengen en om specifiek door gemeenten in de wijkactieplannen genoemde knelpunten op te lossen, is extra budget benodigd voor de wijkenaanpak.

Ad 5.

De fasering van het kasritme van de budgetten voor veiligheidsmiddelen BDU SIV is aangepast waardoor voor 2008 en 2009 geraamd budget in 2007 is betaald.

Ad 6.

Als gevolg van lagere gerealiseerde woningbouwaantallen wordt budget doorgeschoven van 2007 naar 2008 ten behoeve van vorming knelpuntenbudget.

Ad 7.

Het in 2007 niet tot besteding gekomen budget voor Eigen Bouw BLS wordt naar 2008 doorgeschoven.

Ad 8.

Om landsbreed initiatieven te ondersteunen voor collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO), dat zich richt op het realiseren van betaalbare woningen voor groepen van bewoners, wordt in 2008 eenmalig 8 mln in het Provinciefonds gestort.

Ad 9.

De nieuwe ramingen voor de huurtoeslag zijn verwerkt. Door autonome ontwikkelingen doet zich de komende jaren een tegenvaller voor bij de huurtoeslag. Vooruitlopend op beleidsinformatie van de Belastingdienst/Toeslagen wordt op dit moment verondersteld, dat deze tegenvaller een structurele doorwerking kent.

Ad 10.

Oorspronkelijk was in de Wet inburgering geregeld dat nieuwkomers zelf hun inburgeringscursus moeten regelen. Zij konden daarvoor een lening krijgen bij de IBG. Het nieuwe kabinet heeft echter besloten dat iedere inburgeringsplichtige een aanbod kan krijgen van zijn of haar gemeente. De Tweede Kamer heeft hiermee eind 2007 ingestemd. Hiermee neemt naar verwachting het beroep op de leenfaciliteit fors af. In samenhang hiermee wordt de betreffende uitgavenraming structureel verlaagd.

Ad 11.

Voor anti-discriminatievoorzieningen wordt budget overgeboekt naar het Gemeentefonds en het Provinciefonds.

Ad 12.

Betreft vertragingen op verschillende projecten voor de HCvS/AZ.

Ad 13.

Op basis van kasramingen die periodiek worden geactualiseerd voor de investeringen HCvS/AZ blijkt dat minder kasmiddelen benodigd zijn in 2008 en meer in latere jaren.

Ad 14.

Na de interne renovatie van het Koninklijk Paleis op de Dam worden ook de gevel en het dak gerenoveerd. Hiervoor is € 40,85 mln aan de begroting toegevoegd, waarvan € 35,85 mln in 2009 en volgende jaren.

Ad 15.

Door het niet uitkeren van prijsbijstelling door het ministerie van Financiën dreigen projecten in problemen te geraken. Voor de ergste gevallen is door het ministerie van Financiën een stroppenpot gecreëerd voor het gehele rijk voor de jaren 2008 en 2009. Het aandeel voor het ministerie van WWI is ruim € 20 mln voor 2008 en 2009 tezamen.

Ontvangsten

(x € 1000)OntvangstenArtikelnr:
Stand Begroting 20081 072 937* 
Belangrijkste suppletore mutaties:  
1. Aanpassing raming restituties huurtoeslag108 5003
2. Minder ontvangsten afname beroep op leenfaciliteit– 5 6724
3. Overige mutaties645 
Stand 1e suppletore begroting 20081 176 410 

* In de stand Begroting 2008 is ook meegenomen € 2 mln van het amendement «Volkstuinen» van Van Heugten.

Toelichting:

Ad 1.

De ontvangstenraming huurtoeslag wordt in de periode 2008–2012 verhoogd omdat de Belastingdienst naar verwachting meer terugvorderingen zal instellen en ontvangsten zal realiseren dan geraamd ten tijde van het opstellen van de ontwerpbegroting 2008.

Ad 2.

Een afname van het beroep op de leenfaciliteit Inburgering leidt in samenhang met een verlaging van de uitgaven ook tot structureel lagere ontvangsten.

ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING

Wetsartikel 1 (uitgaven/verplichtingen en ontvangsten)

2.2. De beleidsartikelen

Artikel 1. Stimuleren krachtige steden en vitale wijken

(x € 1 000,–)(1)(2)(3)(4)=(1+2+3)    
 Stand ontwerp-begroting 2008Mutaties via NvW en amendementMutaties 1e suppletore begroting 2008Stand 1e suppletore begroting 2008Mutatie 2009Mutatie 2010Mutatie 2011Mutatie 2012
Verplichtingen:516 33318 000162 020696 35399 04917 64821 9991 999
Uitgaven:920 11718 000180 9541 119 07147 27630 88922 3401 999
Programma:920 11718 000180 9541 119 07147 27630 88922 3401 999
 Bevorderen van de leefbaarheid van de woonwijken:343 19618 000191 944553 14050 14429 10420 3410
  Investeringen Stedelijke vernieuwing325 859– 2 00041 144365 003– 47 05610 1043410
  Bewonersinitiatieven020 000– 10 00010 00020 00020 00020 0000
  Innovatiebudget Stedelijke vernieuwing17 3370– 4 20013 1372 200– 1 00000
  Programma Sociale Veiligheid00000000
  Stimuleren wijkenaanpak00165 000165 00075 000000
         
 Faciliteren grotestedenbeleid3 2380– 1 3301 908– 1 452– 1 452– 1 452– 1 452
  Faciliteren grotestedenbeleid3 2380– 1 3301 908– 1 452– 1 452– 1 452– 1 452
         
 Stimuleren grotenstedenbeleid570 6990– 13 861556 838– 5 000000
  Socialse herovering00000000
  Sittard Geleen365003650000
  BDU-SIV509 72400509 7240000
  BDU-SIV veiligheidsmiddelen60 6100– 13 86146 749– 5 000000
         
 Overige programmabudgetten:2 98404 2017 1853 5843 2373 4513 451
  Onderzoek001 3201 3201 4821 4821 4821 482
  Experimenten en kennisoverdracht002 6202 6202 3861 7551 9691 969
  FES NICIS2 70005453 2450000
  Kenniscentum2840– 2840– 284000
  Kosten uitvoeringsorganisaties00000000
  Nader aan te wijzen00000000
Ontvangsten:512 7082 000– 1 455513 2530000

Toelichting relevante mutaties:

Instrument: Investeringen Stedelijke vernieuwing

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Vertraagde afwikkeling projecten Impulsregeling 2 333
2. Nieuwe inzichten betaalritmen Impuls- en Maatwerkprojecten – 9 889
3. Stimuleringsfonds volkstuinen2 0002 000
4. Kasschuif t.b.v. het specifieke beeld 44 500
5. Overige mutaties2 2002 200
Totaal4 20041 144

Toelichting:

Ad 1.

Als gevolg van een vertraging bij twee projecten van de ISV Impulsregeling wordt uitgavenbudget doorgeschoven van 2007 naar 2008.

Ad 2.

De jongste inzichten in uitstelverzoeken (projectvertragingen), potentiële vertragingen van grote projecten op basis van een beoordeling van de voortgang van de grote projecten in de G4 maken een aanpassing van de meerjarige uitgavenraming van de ISV Impulsregeling noodzakelijk.

Ad 3.

In samenhang met het aangenomen amendement 31 200 XVIII nr. 12 wordt in 2008 en 2009 totaal € 4 mln vrijgemaakt voor de stimulering van de aanleg of substantiële uitbreiding van volkstuincomplexen.

Ad 4.

In het kader van het oplossen van het specifieke problematiek op de WWI-begroting is besloten tot een kasschuif in de tijd.

Instrument: Bewonersinitiatieven

Op dit instrument heeft de volgende mutatie plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. budget burgerinitiatieven aandachtswijken– 10 000– 10 000
Totaal– 10 000– 10 000

Toelichting:

Ad 1.

Voor het stimuleren van bewonersinitiatieven in aandachtswijken wordt in 2008 € 10 mln overgeboekt naar het Gemeentefonds. Zie ook kamerstukken II, 2007–2008, 31 200 (XVIII), Nr. 11.

Instrument: Innovatiebudget Stedelijke vernieuwing

Op dit instrument heeft de volgende mutatie plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Nieuwe inzichten betaalritmen IPSV projecten0– 4 200
Totaal0– 4 200

Toelichting:

Ad 1.

Nieuwe inzichten in het betaalritme van de af te wikkelen IPSV-projecten leiden tot een aanpassing van de meerjarige uitgavenraming bij IPSV.

Instrument: Stimuleren wijkenaanpak

Op dit instrument heeft de volgende mutatie plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Budget wijkenaanpak165 000165 000
Totaal165 000165 000

Toelichting:

Ad 1.

Teneinde voor bewoners zichtbare verbeteringen in de wijk tot stand te brengen en om specifiek door gemeenten in de wijkactieplannen genoemde knelpunten op te lossen, is extra budget benodigd voor de wijkenaanpak.

Instrument: Faciliteren grotestedenbeleid

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Herschikking budget voor onderzoek en kennisoverdracht– 1 100– 1 100
2. Overige mutaties– 230– 230
Totaal– 1 330– 1 330

Instrument: BDU-SIV veiligheidsmiddelen

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Aanpassing fasering budgetten 2007–20080– 3 861
2. Aanpassing fasering budgetten Veiligheidsmiddelen 2007–20090– 10 000
Totaal0– 13 861

Toelichting:

Ad 1.

De mutatie is de doorwerking 2008 van een versnelling van 2008 naar 2007 bij de uitgaven voor Veiligheidsmiddelen BDU SIV.

Ad 2.

De fasering van het kasritme van de budgetten voor veiligheidsmiddelen BDU SIV is aangepast waardoor voor 2008 en 2009 geraamd budget in 2007 is betaald.

Instrument: Onderzoek

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Overige mutaties1 3201 320
Totaal1 3201 320

Instrument: Experimenten en kennisoverdracht

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Meerjarenplanning herschikking1 7151 766
2. Overige mutaties854854
Totaal2 5692 620

Toelichting:

Ad 1.

De meerjarenplanning van WWI op het gebied van onderzoek en kennisoverdracht leidt tot een budgettair-neutrale herschikking van de middelen. Deze mutatie is een onderdeel van die herschikking.

Artikel 2. Stimuleren van voldoende woningbouw en duurzame kwaliteit

(x € 1 000,–)(1)(2)(3)(4)=(1+2+3)    
 Stand ontwerp-begroting 2008Mutaties via NvW en amendementMutaties 1e suppletore begroting 2008Stand 1e suppletore begroting 2008Mutatie 2009Mutatie 2010Mutatie 2011Mutatie 2012
Verplichtingen:37 525022 63360 1588 648– 2 299– 3 016– 2 699
Uitgaven:163 800014 286178 08615 416– 15 010– 1 734– 2 247
Programma:163 800014 286178 08615 416– 15 01000
 Stimuleren van voldoende woningproductie:124 826014 365139 19114 500– 14 50000
  Budget BLS124 826014 365139 19114 500– 14 500– 93 00093 000
  Planologische en woningbouwknelpunten VINEX en VINAC00000000
  Bijdragen stimulering woningproductie00000000
         
 Verruimen van het aanbod van geschikte woningen voor ouderen en gehandicapten:00000000
  Verruimen van het aanbod van geschikte woningen voor ouderen en gehandicapten00000000
         
 Garanderen minimale kwaliteit gebouwen en bevorderen hogere kwaliteit:32 808040033 2082 2211 5146200
  Programma energiebudgetten8 8810– 1 0877 7942 07006200
  Subsidies energiebesparing (CO2 reductie) gebouwde omgeving23 08001 24324 32301 48000
  Regeling sanering loden drinkwaterleidingen2056580000
  Regeling energiebesparing huishoudens met lagere inkomens8450– 1856601513400
  Innovatief bouwen003733730000
         
 Overige programmabudgetten:6 1660– 4795 687– 1 305– 2 024– 2 354– 2 247
  Onderzoek2 5510– 1 646905– 2 265– 3 001– 2 997– 2 997
  Kennisoverdracht1 03901 2232 2621 0721 2001 0901 197
  Kosten uitvoeringsorganisaties2 5760– 562 520– 112– 223447– 447
  Nader aan te wijzen00000000
Ontvangsten:9100910000

Toelichting relevante mutaties:

Instrument: Budget BLS

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Aanpassing fasering budgetten WB-afspraken014 365
2. Fasering budget eigen bouw8 0008 000
3. Stimuleringsbudget CPO– 8 000– 8 000
Totaal014 365

Toelichting:

Ad 1.

Als gevolg van lagere gerealiseerde woningbouwaantallen wordt budget doorgeschoven van 2007 naar 2008 ten behoeve van de vorming van een knelpuntenbudget.

Ad 2.

Het in 2007 niet tot besteding gekomen budget voor Eigen Bouw BLS wordt naar 2008 doorgeschoven.

Ad 3.

Om landsbreed initiatieven te ondersteunen voor collectief particulier opdrachtgeverschap (CPO), dat zich richt op het realiseren van betaalbare woningen voor groepen van bewoners, wordt in 2008 eenmalig € 8 mln in het Provinciefonds gestort.

Instrument: Programma energiebudgetten

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Overige mutaties699– 1 087
Totaal699– 1 087

Instrument: Subsidies energiebesparing (CO2 reductie) gebouwde omgeving

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Aanpassing fasering uitgaven CO2-reductieregeling2632 843
2. Verlaging raming CO2-reductieregeling – 1 600
Totaal2631 243

Toelichting:

Ad 1.

Op grond van met name een actualisatie van de afwikkeling van wordt de fasering van de uitgavenraming van de CO2-reductieregeling aangepast.

Ad 2.

Ingeschat wordt dat een (beperkt) deel van de ultimo 2006 openstaande verplichtingen bij de CO2-reductieregeling niet tot betaling zal komen. Hierdoor valt naar verwachting € 1,6 mln vrij. Deze ruimte wordt ingezet voor het oplossen van het tekort bij de BEW plus regeling (artikel 3).

Instrument: Onderzoek

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Meerjarenplanning herschikking– 1 646– 1 646
Totaal– 1 646– 1 646

Toelichting:

Ad 1.

De meerjarenplanning van WWI op het gebied van onderzoek en kennisoverdracht leidt tot een budgettair-neutrale herschikking van de middelen. Deze mutatie is een onderdeel van die herschikking.

Instrument: Kennisoverdracht

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Meerjarenplanning herschikking1 4061 256
2. Overige mutaties– 33– 33
Totaal1 3731 223

Toelichting:

Ad 1.

De meerjarenplanning van WWI leidt tot een budgettair-neutrale herschikking van de middelen. Deze mutatie is een onderdeel van die herschikking.

Artikel 3. Garanderen van keuzemogelijkheden en betaalbaarheid op de woningmarkt

(x € 1 000,–)(1)(2)(3)(4)=(1+2+3)    
 Stand ontwerp-begroting 2008Mutaties via NvW en amendementMutaties 1e suppletore begroting 2008Stand 1e suppletore begroting 2008Mutatie 2009Mutatie 2010Mutatie 2011Mutatie 2012
Verplichtingen:2 189 5540287 3782 476 932228 127263 603241 999178 039
Uitgaven:2 149 6030213 9362 363 539193 195223 747220 919154 900
Programma:2 149 6030213 9362 363 539193 195223 747220 919154 900
 Garanderen betaalbaarheid voldoende huurwoningen en evenwichtige verdeling:00000000
  Garanderen van de betaalbaarheid van voldoende huurwoningen en een evenwichtige verdeling hiervan (aanbodgericht)00000000
         
 Garanderen betaalbaarheid wonen voor lage inkomensgroepen (vraaggericht):2 147 0230214 1312 361 154192 813223 364220 535154 516
  Huursubsidie en huurtoeslag2 143 7790209 3502 353 129183 700210 700205 100136 700
  Vangnetregeling00000000
  Eénmalige bijdrage huurbeleid00000000
  Kostenvergoeding verhuurders00000000
  Bevorderen eigen woonbezit3 24404 7818 0259 11312 66415 43517 816
  Bijdrage financiering startersleningen00000000
         
 Overige programmabudgetten:2 5800– 1952 385382383384384
  Onderzoek7400– 250490– 198– 197– 196– 196
  Kennisoverdracht45055100580580580580
  Kosten uitvoeringsorganisaties1 795001 7950000
  Nader aan te wijzen00000000
Ontvangsten:550 1940106 100656 29454 80015 1008 1001 700

Toelichting relevante mutaties:

Instrument: Huursubsidie en huurtoeslag

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Actualisatie raming Huurtoeslag 2008–2012209 100209 100
2. Overige mutaties250250
Totaal209 350209 350

Ad 1.

De nieuwe ramingen voor de huurtoeslag zijn verwerkt. Door autonome ontwikkelingen doet zich de komende jaren een tegenvaller voor bij de huurtoeslag. Vooruitlopend op beleidsinformatie van de Belastingdienst/Toeslagen wordt op dit moment verondersteld, dat deze tegenvaller een structurele doorwerking kent.

Ad 2.

Ook in 2008 worden bedragen voor de huursubsidie toegekend. Bijvoorbeeld naar aanleiding van een herziening bij de Belastingdienst krijgt een burger alsnog recht op huursubsidie of een hogere bijdrage.

Ook in 2008 worden bedragen voor de huursubsidie toegekend. Bijvoorbeeld naar aanleiding van een herziening bij de Belastingdienst krijgt een burger alsnog recht op huursubsidie of een hogere bijdrage.

Instrument: Bevorderen eigen woningbezit

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Meer aanvragen BEW plus (korte termijn)1 6001 600
2. Meer toekenningen BEW plus regeling76 6233 181
Totaal78 2234 781

Toelichting:

Ad 1.

Bij de BEW plus regeling is sprake van (aanzienlijk) meer aanvragen dan oorspronkelijk verondersteld. Op de korte termijn (eerste maanden in 2008) leidt dit tot een tekort van € 1,6 mln

Ad 2.

Het verwachte budgettaire tekort om de BEW-aanvragen toe te kunnen kennen is gebaseerd op een realistische raming, waarbij wordt uitgegaan van circa 8000 toekenningen per jaar.

Ontvangsten artikel 3

Instrument: Restituties subjectsubsidies

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)Ontvangsten
Mutaties 1e suppletore begroting: 
1. Aanpassing raming restituties huursubsidie– 2 400
2. Aanpassing raming restituties huurtoeslag108 500
Totaal106 100

Toelichting:

Ad 1.

Als gevolg van hogere ontvangsten in 2007 dan geraamd en afboekingen van oninbare vorderingen wordt er in de jaren 2008 t/m 2011 in totaal € 7,9 mln minder ontvangen.

Ad 2.

De ontvangstenraming huurtoeslag wordt in de periode 2008–2012 verhoogd omdat de Belastingdienst naar verwachting meer terugvorderingen zal instellen en ontvangsten zal realiseren dan geraamd ten tijde van het opstellen van de ontwerpbegroting 2008.

Artikel 4. Integratie minderheden

(x € 1 000,–)(1)(2)(3)(4)=(1+2+3)    
 Stand ontwerp-begroting 2008Mutaties via NvW en amendementMutaties 1e suppletore begroting 2008Stand 1e suppletore begroting 2008Mutatie 2009Mutatie 2010Mutatie 2011Mutatie 2012
Verplichtingen:483 3240– 25 120458 204– 28 000– 28 000– 28 000– 28 000
Uitgaven:483 3240– 25 120458 204– 28 000– 28 000– 28 000– 28 000
Programma:483 3240– 25 120458 204– 28 000– 28 000– 28 000– 28 000
 Inburgering en etnische minderheden:397 4160– 22 000375 416– 22 000– 22 000– 22 000– 22 000
  Facilitering inburgering397 4160– 22 000375 416– 22 000– 22 000– 22 000– 22 000
         
 Verkleinen van economische, sociale en culturele afstand:85 9080– 3 12082 788– 6 000– 6 000– 6 000– 6 000
  Facilitering remigratie36 4060036 4060000
  Overige instrumenten49 5020– 3 12046 382– 6 000– 6 000– 6 000– 6 000
Ontvangsten:7 1420– 5 6721 470– 9 28313 071– 16 467– 20 039

Toelichting relevante mutaties:

Instrument: Facilitering inburgering

Op dit instrument heeft de volgende mutatie plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Afname van beroep op leenfaciliteit Inburgering– 22 000– 22 000
Totaal– 22 000– 22 000

Toelichting:

Ad 1.

Oorspronkelijk was in de Wet inburgering geregeld dat nieuwkomers zelf hun inburgeringscursus moeten regelen. Zij konden daarvoor een lening krijgen bij de IBG. Het nieuwe kabinet heeft echter besloten dat iedere inburgeringsplichtige een aanbod kan krijgen van zijn of haar gemeente. De Tweede Kamer heeft hiermee eind 2007 ingestemd. Hiermee neemt naar verwachting het beroep op de leenfaciliteit fors af. In samenhang hiermee wordt de betreffende uitgavenraming structureel verlaagd.

Instrument: Overige instrumenten

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Aanpassing fasering Ruimte voor Contact2 0002 000
2. Naar Gemeente- en Provinciefonds– 5 120– 5 120
Totaal– 3 120– 3 120

Toelichting:

Ad 1.

Een deel van de in 2007 voorgenomen projecten en uitgaven in het kader van de regeling Ruimte voor Contact zal in 2008 worden gerealiseerd.

Ad 2.

Voor anti-discriminatievoorzieningen wordt budget overgeboekt naar het Gemeentefonds en het Provinciefonds.

Ontvangsten artikel 4

Instrument: Facilitering inburgering

Op dit instrument heeft de volgende mutatie plaatsgevonden:

(x € 1000)Ontvangsten
Mutaties 1e suppletore begroting: 
1. Minder ontvangsten afname beroep op leenfaciliteit– 5 672
Totaal– 5 672

Toelichting:

Ad 1.

Een afname van het beroep op de leenfaciliteit Inburgering leidt in samenhang met een verlaging van de uitgaven ook tot structureel lagere ontvangsten.

Artikel 5. Randvoorwaarden voor integratie en een goed werkende woningmarkt

(x € 1 000,–)(1)(2)(3)(4)=(1+2+3)    
 Stand ontwerp-begroting 2008Mutaties via NvW en amendementMutaties 1e suppletore begroting 2008Stand 1e suppletore begroting 2008Mutatie 2009Mutatie 2010Mutatie 2011Mutatie 2012
Verplichtingen:12 4850– 3 4839 002– 933– 3 475– 1 514– 226
Uitgaven:13 3490– 2 09611 253– 1 800– 867– 1 100– 1 089
Programma:13 3490– 2 09611 253– 1 800– 867– 1 100– 1 089
 Middellange termijnbeleid en verkenningen:00000000
  Middellange termijnbeleid en verkenningen00000000
         
 Bevorderen van maximale maatschappelijke prestaties van wooncorporaties:00000000
  Bevorderen van maximale maatschappelijke prestaties van wooncorporaties00000000
         
 Versterken van de positie van de woonconsument:1 346001 3460000
  Subsidies woonconsumentenorganisaties1 346001 3460000
 Overige programmabudgetten:12 0030– 2 0969 907– 1 800– 867– 1 100– 1 089
  Onderzoek8 2970– 1 5346 763– 1 764– 1 652– 2 051– 1 276
  Experimenten en kennisoverdracht3 7060– 5623 144– 36785951187
  Nader aan te wijzen00000000
Ontvangsten:00000000

Toelichting relevante mutaties:

Instrument: Onderzoek

Op dit instrument heeft de volgende mutatie plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Meerjarenplanning herschikking– 514– 1 534
Totaal– 514– 1 534

Toelichting:

Ad 1.

De meerjarenplanning van WWI op het gebied van onderzoek en kennisoverdracht leidt tot een budgettair-neutrale herschikking van de middelen. Deze mutatie is een onderdeel van die herschikking.

Artikel 6. Rijkshuisvesting en architectuur

(x € 1 000,–)(1)(2)(3)(4)=(1+2+3)    
 Stand ontwerp-begroting 2008Mutaties via NvW en amendementMutaties 1e suppletore begroting 2008Stand 1e suppletore begroting 2008Mutatie 2009Mutatie 2010Mutatie 2011Mutatie 2012
Verplichtingen:111 9810– 14 55797 42435 7515 7043 6544 312
Uitgaven:111 9810– 14 55797 42435 7515 7043 6544 312
Programma:111 9810– 14 55797 42435 7515 7043 6544 312
 Het adviseren en implementeren beleid rijkshuisvestingsstelsel:9 6850– 7028 9831 0741 3241 324574
  Beleid (mede) van toepassing op de rijkshuisvesting en de doelmatige werking van het rijkshuisvestingsstelsel2 88201 2794 161574574574574
  Onderzoek Rgd590005900000
  Coördinatie rijksopdrachtgeverschap in de bouw1 2130– 5766371 000000
  Energiebesparing rijkshuisvesting5 0000– 1 4053 595– 5007507500
         
 De architectonische kwaliteit stimuleren en monumenten beheren:16 6590– 8 5538 106– 6 252– 5 236– 5 230– 5 229
  Stimuleren architectonische kwaliteit3 0210– 3 096– 75– 5 252– 5 236– 5 230– 5 229
  Beheer monumenten in rijksbezit13 6380– 5 4578 181– 1 000000
 Huisvesten van het Koninklijk Huis, de Hoge Colleges van Staat en het ministerie van Algemene Zaken:85 6370– 5 30280 33540 9299 6167 5608 967
  Onderhoud HCvS/AZ2 91601 4904 406– 71– 141– 283– 283
  Investeringen HCvS/AZ35 5590– 13 24722 31230 0000– 2 1573 157
  Huren HCvS/AZ3 4780– 5402 9384444
  Paleizen35 263010 54245 80510 9969 7539 9966 089
  Functionele kosten Koninklijk Huis8 4210– 3 5474 8740000
Ontvangsten:35704 5004 8570000

Toelichting relevante mutaties:

Instrument: Beleid (mede) van toepassing op de rijkshuisvesting en de doelmatige werking van het rijkshuisvestingsstelsel

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Overige mutaties1 2791 279
Totaal1 2791 279

Instrument: Energiebesparing rijkshuisvesting

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Overige mutaties– 1 405– 1 405
Totaal– 1 405– 1 405

Instrument: Stimuleren architectonische kwaliteit

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Naar VROM-begroting artikel 2, architectonische kwaliteit– 2 642– 2 642
2. Overige mutaties– 454– 454
Totaal– 3 096– 3 096

Toelichting:

Ad 1.

Bij het aantreden van de ministers Cramer en Vogelaar is afgesproken dat minister Cramer verantwoordelijk is voor het ruimtelijk beleid inclusief het architectuurbeleid zoals dat is ondergebracht bij het atelier Rijksbouwmeester. Middelen worden daarom overgeboekt naar de VROM-begroting, behoudens het deel benodigd voor de rijkshuisvesting (structureel€ 574 000) dat overgaat naar het instrument «beleid» op de WWI-begroting.

Instrument: Beheer monumenten in rijksbezit

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Bijdrage Koninklijk Paleis Amsterdam– 2 000– 2 000
2. Overige mutaties– 3 457– 3 457
Totaal– 5 457– 5 457

Toelichting:

Ad 1.

Bijdrage voor het renovatieproject van het Koninklijk Paleis Amsterdam.

Ad 2.

Het moederdepartement VROM verstrekt jaarlijks aan de Rijksgebouwendienst een voorschot voor de uitvoering van het onderhoudsprogramma voor de monumenten. Dit voorschot wordt het jaar daarop afgerekend. Tevens heeft een correctie plaatsgevonden van de afrekeningen over 2005 en 2006.

Instrument: Investeringen Hoge Colleges van Staat en ministerie van AZ

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Investeringsprogramma20 05920 059
2. Intertemporele kasschuif vertraging investeringsproject HCvS– 30 000– 30 000
3. Raad van State3 5863 586
4. Overige mutaties– 6 892– 6 892
Totaal– 13 247– 13 247

Toelichting:

Ad 1.

Betreft vertragingen op verschillende projecten voor de HCvS/AZ.

Ad 2.

Op basis van kasramingen die periodiek worden geactualiseerd voor de investeringen HCvS/AZ blijkt dat minder kasmiddelen benodigd zijn in 2008 en meer in latere jaren.

Ad 3.

Omdat in 2008 de benodigde prijsbijstelling slechts in uitzonderingsgevallen wordt toegekend wordt een deel van de benodigde prijsbijstelling gedekt uit de begroting van WWI zelf.

Ad 4.

Het moederdepartement VROM verstrekt jaarlijks aan de Rijksgebouwendienst een voorschot voor de uitvoering van het investeringsprogramma van de huisvesting voor de Hoge Colleges van Staat en het ministerie van AZ. Dit voorschot wordt het jaar daarop afgerekend. Tevens heeft een correctie plaatsgevonden van de afrekeningen over 2005 en 2006.

Instrument: Paleizen

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Gevelrestauratie KPA7 0007 000
2. Overige mutaties3 5423 542
Totaal10 54210 542

Toelichting:

Ad 1.

Na de interne renovatie van het Koninklijk Paleis op de Dam worden ook de gevel en het dak gerenoveerd. Hiervoor is € 40,85 mln aan de begroting toegevoegd, waarvan € 35,85 mln in 2009 en volgende jaren.

Ad 2.

Het moederdepartement VROM verstrekt jaarlijks aan de Rijksgebouwendienst een voorschot voor de uitvoering van het onderhoudsprogramma voor de paleizen. Dit voorschot wordt het jaar daarop afgerekend. Tevens heeft een correctie plaatsgevonden van de afrekeningen over 2005 en 2006. Het totaalbedrag van de afrekeningen bedroeg € 4,633 mln. Het resterende bedrag van -/- € 1,091 mln betreft overige mutaties.

Instrument: Functionele kosten Koninklijk Huis

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Overige mutaties– 3 547– 3 547
Totaal– 3 547– 3 547

Toelichting:

Ad 1.

Het moederdepartement VROM verstrekt jaarlijks aan de Rijksgebouwendienst een voorschot voor de functionele kosten. Dit voorschot wordt het jaar daarop afgerekend. Tevens heeft een correctie plaatsgevonden van de afrekeningen over 2005 en 2006.

2.3. De niet-beleidsartikelen

Artikel 95. Algemeen

(x € 1 000,–)(1)(2)(3)(4)=(1+2+3)    
 Stand ontwerp-begroting 2008Mutaties via NvW en amendementMutaties 1e suppletore begroting 2008Stand 1e suppletore begroting 2008Mutatie 2009Mutatie 2010Mutatie 2011Mutatie 2012
         
Verplichtingen:3 4400– 1983 242– 198– 198– 198– 198
Uitgaven:172 37102 052174 423– 198– 198– 498– 598
Programma:172 37102 052174 423– 198– 198– 498– 598
  Afkoop subsidies DGW regelingen00000000
  Kosten uitvoeringsorganisaties00000000
  Betaalbare woonkeuze koop- en huursector12 108070012 80800– 300– 400
  Budget BWS 1992–1994144 66900144 6690000
  Woningbouw en duurzame kwaliteit00000000
  Huisvesting gehandicapten en woonzorg12 15401 55013 7040000
  Stedelijke vernieuwing Lelystad00000000
  LVS en WI3 4400– 1983 242– 198– 198– 198– 198
Ontvangsten:445004450000

Instrument: Huisvesting gehandicapten en woon-zorg

Op dit instrument heeft de volgende mutatie plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Langere doorlooptijd subsidieaanvragen WoonZorg regeling 1 550
Totaal 1 550

Toelichting:

Ad 1.

Als gevolg van een langere doorlooptijd van subsidieaanvragen bij de WoonZorg stimuleringsregeling wordt uitgavenbudget doorgeschoven van 2007 naar 2008.

Artikel 96. Onverdeeld

(x € 1 000,–)(1)(2)(3)(4)=(1+2+3)    
 Stand ontwerp-begroting 2008Mutaties via NvW en amendementMutaties 1e suppletore begroting 2008Stand 1e suppletore begroting 2008Mutatie 2009Mutatie 2010Mutatie 2011Mutatie 2012
Verplichtingen:0017 71317 71310 6793 7912 7982 781
Uitgaven:0017 71317 71310 6793 7912 7982 781
Programma:0017 71317 71310 6793 7912 7982 781
 Prijsbijstelling:0017 51517 51510 4813 5932 6002 583
  Prijsbijstelling0017 51517 51510 4813 5932 6002 583
         
 Nog te verdelen:00198198198198198198
  Nog nader te verdelen taakstellingen00000000
  Nog nader te verdelen overig00198198198198198198

Toelichting relevante mutaties:

Instrument: Prijsbijstelling

Op dit instrument hebben de volgende mutaties plaatsgevonden:

(x € 1000)VerplichtingenUitgaven
Mutaties 1e suppletore begroting:  
1. Loonbijstelling3 8793 879
2. Stroppenpot13 63613 636
Totaal17 51517 515

Ad 1.

Naar aanleiding van de loonstijgingen conform de afspraken uit de CAO Rijk 2007–2010 is loonbijtelling aan de begroting toegevoegd.

Ad 2.

Door het niet uitkeren van prijsbijstelling door het ministerie van Financiën dreigen projecten in problemen te geraken. Voor de ergste gevallen is door het ministerie van Financiën een stroppenpot gecreëerd voor het gehele rijk voor de jaren 2008 en 2009. Het aandeel voor het ministerie voor WWI is ruim € 20 mln voor 2008 en 2009 tezamen.

Wetsartikel 2 (begroting Baten-lastendiensten)

3. Baten-lastendienst: Rijksgebouwendienst

Begroting Baten-Lastendienst: Rijksgebouwendienst

Exploitatie-overzicht Rgd Opbouw vanaf de stand ontwerpbegroting naar de stand van de Voorjaarsnota bedragen in € * 1 000

OmschrijvingOorspronkelijk vastgestelde begrotingMutaties (+ of –) 1e suppletore begrotingTotaal geraamd
Baten   
Leveren producten/diensten:   
Opbrengst departementen1 201 69470 1921 271 886
Opbrengst moeder111 981– 12 78899 193
Opbrengst derden9 800–9 800
    
Bedrijfsvoering:  –
Rentebaten5 000–5 000
Overige baten6 5155 00011 515
Totaal baten1 334 99062 4041 397 394
Lasten   
Product Huisvesting:   
Apparaatskosten (netto)62 2185 00067 218
Huren vanuit de markt321 478–321 478
Rentelasten303 052–303 052
Afschrijvingen272 23020 000292 230
Dagelijks onderhoud184 8873 028187 915
Mutaties voorzieningen25 892–25 892
Belastingen en heffingen23 342–23 342
Investeringen buiten gebruiksvergoedingen98 359–98 359
Overige producten:  –
Services21 60035 00056 600
Adviezen8 255–8 255
Beleid7 706– 6247 082
Overige lasten2 800–2 800
Totaal lasten1 331 81962 4041 394 223
Saldo3 171–3 171

Toelichting:

De hogere opbrengst departementen is een gevolg van verwachte stijgingen bij de services en van ramingstechnische bijstelling van de afschrijvingen en de overige baten. Het merendeel van deze wijzigingen treedt ook bij de lasten op. Daarnaast is bij de lasten sprake van hogere netto apparaatskosten als gevolg van een intensivering van de activiteiten op grond van wettelijke taken.

De wijziging van de opbrengst moeder wordt voornamelijk verklaard door de afrekening met het moederdepartement over 2007 en door de mutaties bij 1e suppletore 2008 op artikel 6 van de WWI-begroting «Rijkshuisvesting» en artikel 2 van de VROM-begroting, voor wat betreft het onderdeel «architectuur».

Begrotingsstaat baten-lastendienst Voorjaarsnota {tab1}Tabel x Begrotingsstaat}

 Totaal batenTotaal lastenSaldo van baten en lasten
Oorspronkelijk vastgestelde begroting1 334 9901 331 8193 171
Mutaties (+ of -) 1e suppletore begroting62 40462 404–
Stand 1e suppletore begroting1 397 3941 394 2233 171
 Totaal kapitaaluitgaven Totaal kapitaalontvangsten
Oorspronkelijk vastgestelde begroting782 571 590 000
Mutaties (+ of –) 1e suppletore begroting126 712 50 000
Stand 1e suppletore begroting909 283 640 000

Kasstroomoverzicht bedragen in € * 1 000

OmschrijvingOorspronkelijk vastgestelde begrotingMutaties (+ of –) 1e suppletore begrotingStand 1e suppletore begroting
1.Rekening-courant RHB 1 januari402 463– 178 504223 959
     
2.Operationele kasstroom205 33620 000225 336
     
3a.Investeringen– 550 000– 50 000– 600 000
3b. Desinvesteringen40 000–40 000
3.Investeringskasstroom– 510 000 – 510 000
     
4a. Afdracht– 3 2883 2880
4b.Aflossing– 229 283– 80 000– 309 283
4c.Beroep op leenfaciliteit550 00050 000600 000
4.Financieringskasstroom317 429– 26 712290 717
     
5. Rekening-courant RHB 31 december415 228– 185 215230 013

Toelichting:

De beginstand van de rekening-courant RHB is aangepast aan de realisatie per ultimo 2007. De financieringskasstroom wijzigt door hogere aflossingen als gevolg van ramingstechnische bijstellingen en hogere investeringen, als gevolg waarvan ook de investeringskasstroom wijzigt.

Naar boven